İslami bahçeler ve peyzajlar

İslam kültürü tarihsel olarak derin ve çok yönlü olduğu gibi, çevresinin tarihi de öyledir. Başlangıcında çevreyi ihtiyaçlara göre düzenleme, doğayı ehlileştirme, toprağın bereketini artırma ve kaynakların dağıtılması için okunaklı bir harita oluşturma gibi daha pratik ve "faydacı" amaçları olan İslami bahçeler, Elhamra Sarayı ve Tac Mahal gibi örneklerde aristokratik zevkin, emperyal ihtişamın ve çok katmanlı bir sembolizmin taşıyıcıları haline geldi.

İster şehirdeki mütevazı bir eve ait olsun, ister duvarlarla çevrili ihtişamlı bir saraya, bütün İslami bahçelerin temel bir ortak noktası vardı: Çehar bağ denen dört parçalı plan. Kurtuba'dan Marakeş'e, Kahire'den İstanbul'a, Tebriz'den Delhi'ye kadar İslam coğrafyasının dört bir tarafından onlarca örnekte rastlanan bu geometrik ilke, tıpkı şiirde veznin, müzikte de makamın yaptığı gibi, tasarım imkânlarını kısıtlayarak bahçelerin hamilerini ve mimarlarını yaratıcılığa zorluyordu.

Koç Üniversitesi Yayınları (KÜY), Sanat Tarihi kategorisinde İslami Bahçeler ve Peyzajlar adlı kitap, okuru İslam dünyasının bahçelerinde uzun bir gezintiye davet ediyor. University of Illinois at Urbana-Champaign'de Peyzaj Tarihi profesörü olan D. Fairchild Ruggles tarafından kaleme alınan çalışma, Nurcan Boşdurmaz tarafından Türkçeye çevrilmiş.

Konu hakkındaki hacimli literatürün yanı sıra şiirlerden, seyahatnamelerden, tarım kılavuzlarından ve minyatürlerdeki bahçe tasvirlerinden de faydalanan İslami Bahçeler ve Peyzajlar, öğretici, bilgilendirici bir kitap olarak öne çıkıyor.

Koç Üniversitesi Yayınları kitaplarının satışlarından elde edilen gelir, Koç Üniversitesi öğrencilerine burs vermekte kullanılıyor.

İSLAMİ BAHÇELER VE PEYZAJLAR, D. Fairchild Ruggles, Türkçesi: Nurcan Boşdurmaz, Koç Üniversitesi Yayınları, 380 s.