İngiliz ve Amerikan felsefeleri!

John Stuart Mill'in, Aristippos ve Epiküros'tan beri süregelen Hedonizm tartışmalarının ardından Jeremy Bentham'ın öne sürdüğü Fayda Ahlâkı düşüncesini eleştirerek aştığı ve kalıcı bir etik sistem ortaya koyduğu ünlü eseri Faydacılık; ilk defa dilimize çevrildiği 1946 yılından 71 yıl sonra güncel Türkçeyle Alfa Klasik Kitaplar dizisinden çıktı.

Babası James Mill ve Jeremy Bentham tarafından özel olarak yetiştirilen John Stuart Mill, üç yaşında Yunan dili ve edebiyatı, altı yaşında Latince, mantık ve eski tarih okumaya başladı. Faydacılık dışında Mantık Bilimi, Politik Ekonominin İlkeleri, Özgürlük Üzerine, Temsili Hükümet, Sir William Hamilton'un Felsefesinin Bir İncelemesi, Auguste Comte ve Pozitivizm, Kadınların Köleleştirilmesi yazarın en bilinen eserleri arasında. Kitap, arka kapağında şöyle tanıtılıyor: "Faydayı ya da en yüksek mutluluk ilkesini ahlakın temeli olarak kabul eden bu öğreti, eylemlerimizi mutluluğun gelişimine yol açtığı oranda doğru, mutluluğun tersini ürettiği oranda da yanlış bulur.

Mutluluk acının yokluğu ve haz anlamına gelir, mutsuzluk ise hazzın yokluğu ve acıdır.

Şimdi, böyle bir hayat teorisi pek çok zihinde, duygu ve amaç açısından en saygıdeğer olanların bazıları da dahil olmak üzere katıksız bir nefret uyandırır. Bu görüşe göre, hayatın (onların ifadesiyle) hazdan daha yüksek bir amacı olmadığını –takip edilecek daha iyi ve asil bir arzu nesnesi olmadığını– tamamıyla aşağılık ve rezil, sadece domuzların layık olduğu bir öğreti olduğunu ifade ederler. Epikuros'un takipçileri küçültücü bir şekilde domuzlarla karşılaştırıldılar, erken ve modern zamanda faydacı öğretinin sahipleri Alman, Fransız ve İngiliz karşıtları tarafından eşit derecede nazik karşılaştırmalara maruz kaldılar."

Amerikan edebiyatının kurucularından Mark Twain'in, Amerikan tarzı özel bir mizahla harmanladığı öyküleri Eskimo Kızının Aşkı, Alfa Yayınları arasında. Twain'in pek bilinmeyen kısa öykülerinden oluşan Eskimo Kızının Aşkı'nda, altına hücum döneminin insan yapısına dair ilginç gözlemler yer alıyor… Mark Twain genellikle Tom Sawyer ile Huckleberry Finn ile biliniyor. Oysa kısa öyküleriyle Amerikan edebiyatının kurucularından. Altına hücum döneminden açgözlü küçük kasabaların düzenbazlığına insanların gerçek yüzünü gözler önüne seriyor. Taklit edilemez bir nüktedanlıkla ince ince anlatıyor, hazırcevaplılığı öyle şaşmaz öngörüler içeriyor ki, bütün itirazları baştan boşa çıkarıyor. Hemingway'in dediği gibi "Amerikan edebiyatının kaynağıdır." Twain… "İyi kitap okumadıktan sonra okuma yazma öğrenmenin ne yararı var ki" lafı ona mal edilmiştir.

FAYDACILIK, John Stuart Mill, Alfa Yayınları, 172 s.

ESKİMO KIZININ AŞKI-TOPLU ÖYKÜLER 2, Mark Twain, Alfa Yayınları, 240 s.