Gürer Aykal şefle yüz yüze
"Şefle Yüz Yüze başlıklı bu çalışmamda, partisyonun girift yazısını sese çeviren, o sesi işleyip anlamlandıran şefin yüzünü dinleyiciye doğru çevirmeye çalıştım. Orkestra ailesini merak edenlere rehber olmasını, genç müzikçileri de o aileye girmek için özendirmesini diliyorum."
Klasik müzik dünyasının yakından tanıdığı yazar Elvin İlyasoğlu'nun Borusan Kocabıyık Vakfı'nın isteği ve desteğiyle yazdığı "Gürer Aykal, Şefle Yüz Yüze" kitabı Remzi Kitabevi tarafından yayımlandı.
"Gürer Aykal, Şefle Yüz Yüze", Borusan İstanbul Filarmoni Orkestrası (BİFO)'nun özel olarak kitap için hazırladığı "Beethoven 5. Senfoni" prova ve konser kaydının da yer aldığı 1 DVD, 12'si BİFO ile kaydedilen 25 senfonik yapıtın yer aldığı 9 CD ilavesi ile Aykal özelinde "şef" ve "orkestra" dünyasını sözlü, yazılı ve müzikal belgelerle tanıtan, sorgulayan, özendiren bir rehber.
Aykal'ın yönettiği orkestralar, eşlik ettiği solistler, I. Stravinski'nin "Ateş Kuşu" ile başlıyor, aralarında R. Schumann, C. R. Rey, A. Saygun, İ. Usmanbaş'ın da olduğu besteciler CD'lerde yer alıyor; kitabın "Müziğe Yolculuk" başlıklı son bölümünde bu kayıtları açıklayan bilgiler veriliyor. İlyasoğlu, "Orkestra şefinin sazı, orkestrasıdır. Besteci, yorumcu, dinleyici üçgeninde uyumlu bir yorum elde etmek için şefin mutlak otoritesi gerekir. Orkestrada tek karar şefindir" diyen, bunun da ancak büyük emek, yetenek ve sabırla kazanılabileceğinin örneğini veren Gürer Aykal için yazdığı kitabın genel amacını, Önsöz'de, "Şefle Yüz Yüze başlıklı bu çalışmamda, partisyonun girift yazısını sese çeviren, o sesi işleyip anlamlandıran şefin yüzünü dinleyiciye doğru çevirmeye çalıştım. Orkestra ailesini merak edenlere rehber olmasını, genç müzikçileri de o aileye girmek için özendirmesini diliyorum" sözleriyle betimliyor. Bu, İlyasoğlu'nun ikinci Gürer Aykal kitabı. İlki Sevda-Cenap And Müzik Vakfı'nın teşvikiyle 2011'de Aykal'ın Altın Onur Madalyası vesilesiyle yazdığı anı kitabı "Gürer Aykal, Bir Cumhuriyet Çocuğunun Orkestra Şefi Olarak Portresi" (Sevda-Cenap And Vakfı Yayını, 2012).
İlyasoğlu'na bir kez daha Gürer Aykal kitabı yazdıran şefin kökleri Köy Enstitülerine dayanan ailesi, Anadolu'nun renkleri ve dünya klasik müzik birikimiyle Cumhuriyet'in müziğini yaratan çoğu besteci ve icracı Saygun gibi hocaları, bursla ya da çalışarak aldığı yüksek müzik eğitimi boyunca yer aldığı, kurduğu grup ve orkestralar, yaptığı ilk seslendirişlerin birikimi… Şef Orhun Orhon'un deyişiyle, "Bükülmez duruşu ve idealist yapısıyla tam bir usta çırak geleneği yaratan (…) son derece büyük, otoriter bir usta, kendi duygusal girdaplarını hiç yansıtmadan, hep iyimserlik ve çalışma aşkıyla aşılayan (…) her balta vurulmaya çalışılan yerinden yeni, taze dallar üreten" birisi Gürer Aykal…. Dünya çapında şefler yetiştirmiş…
Ve güzel bir rastlantı, Evin İlyasoğlu'na geçtiğimiz günlerde İstanbul Kültür Sanat Vakfı'nın Türkiye'nin kültür sanat hayatına kattıkları değer nedeniyle ülkemiz müzik insanlarına sunduğu Onur Ödülü verildi.
"Şefle Yüz Yüze", Cumhuriyet'in sanat felsefesi ve kurumlarıyla gelişip güçlenen müzik tarihine önemli bir katkı; BİFO'nun varlığını borçlu olduğu Asım Kocabıyık ve ailesinin özverisine, Borusan Oda Orkestrası adıyla temelini atan Saim Akçıl'ın emeğine saygı, kurucu ve onursal şefi Aykal'ın birikimi, deneyimi, kararlılığı ile yetişen, bugün dünyanın en saygın orkestralarından biri olan orkestra tarihine tutulan bir ışık.
GÜRER AYKAL -ŞEFLE YÜZYÜZE, Evin İlyasoğlu, Remzi Kitabevi, 276 s.