Geleneksel ödüllerimiz açıklandı

Yayın dünyasının belleği Dünya Kitap'ın yirmi beş yıldır verdiği gelenekselleşmiş "Yılın En İyileri" ödülleri belli oldu. Ödüller bu sene Nermin Yıldırım, Fuat Sevimay, Siren Yayınları, Selim İleri, Alper Canıgüz, Berkan M. Şimşek, Kara Hafta İstanbul Festivali, Özge Samancı, Prof. Dr. Günay Kut ve Turgut Kut'a gitti.

Dünya Kitap Yılın Kitabı Ödülleri Seçici Kurulu; Nermin Yıldırım, Fuat Sevimay ve Siren Yayınları'nı ödüle değer buldu. Dünya Kitap, bu yıl Selim İleri'ye de "50 Yılın Emeği" ödülü sunacak… "Yılın Telif Polisiye Kitabı" ödülüyse Alper Canıgüz'e gitti. Bu dalda Berkan M. Şimşek'e "Polisiye Edebiyat Teşvik Ödülü" verilecek. Polisiye Seçici Kurulu, "Kara Hafta İstanbul Festivali"ne de Polisiye Edebiyata Katkı Ödülü verilmesini kararlaştırdı… Gastronomi kültürü kitapları arasındaki seçimdeyse "Yılın En İyi Gastronomi Kitabı" ödülünü Özge Samancı'nın çalışması aldı. Ayrıca Prof. Dr. Günay Kut ve Turgut Kut, yeme-içme kültürüne yıllardır yaptıkları katkılar nedeniyle "Gastronomi Kültürü EmekÖdülü"nün sahibi oldular…

27 yaşına basan Dünya Kitap Dergisi tarafından, 1993'ten bu yana verilen Dünya Kitap Ödülleri'nden "Yılın En İyileri" için Başar Başarır, Doğan Hızlan, Faruk Şüyün, Murat Meriç (geçen yılın ödül sahibi), Yadigâr ve Kasım Eğit (geçen yılın ödül sahipleri), Yekta Kopan ve Dünya Temsilcisi'nden oluşan seçici kurul, "Ayın Kitabı" olarak belirlediği 23'ü telif, 24'ü çeviri 47 kitap arasından "kısaliste"ye kalan 10 kitabı değerlendirdi…

Seçici Kurul toplantısına katılan Dünya Kitap Yılın En İyi Telif ve Çeviri Kitapları ile Yılın Yayınevi jüri üyeleri : Kasım Eğit, Başar Başarır, Faruk Şüyün, Murat Meriç (soldan arkada); Yadigâr Eğit, Doğan Hızlan, Yekta Kopan. (soldan önde)

"Yılın Telif Kitabı Ödülü" için Dünya Kitap'ın Aralık sayısında yayınlanan "kısaliste" deki 5 kitap arasından aynı seçici kurulca seçim yapıldı ve "Yılın Telif Kitabı" ödülü, Nermin Yıldırım'ın hep kitap'tan çıkan "Dokunmadan" adlı yapıtına verildi. "Yılın Çeviri Kitabı" ödülünün sahibi ise yine aynı seçici kurulca "kısaliste"ye kalan 5 kitap arasından belirlendi. Ödülün Fuat Sevimay'ın James Joyce'tan çevirdiği, Sel Yayıncılık tarafından yayınlanan "Finnegan Uyanması" kitabına verilmesi kararlaştırıldı…

"Yılın Yayınevi" de, aynı toplantıda, aynı seçici kurulca yapılan değerlendirme sonucunda Siren Yayınları olarak belirlendi.

2017 yılında, edebiyattaki 50. yılını kutlayan Selim İleri'ye ise başta edebiyat, kültür ve sanat alanında yazdığı eserler, verdiği emekler nedeniyle "50 Yılın Emeği Ödülü" verilmesi kararlaştırıldı… Yılın en iyi polisiye kitaplarının değerlendirildiği "Yılın Telif Polisiye Kitabı"nda ise ödül, Alper Canıgüz'ün oldu. Adnan Özer, Armağan Tunaboylu (geçen yılın ödül sahibi), Faruk Şüyün, Metin Celâl ve Seval Şahin'den oluşan seçici kurul ödülü, Alper Canıgüz'ün April Yayıncılık tarafından basılan "Kan ve Gül Bir Kara Dejavu" isimli yapıtına verdi. Aynı Seçici Kurul, Berkan M. Şimşek'in "Leopold'un Sabunu" adıyla Koç Üniversitesi Yayınları'ndan çıkan kitabına ise "Polisiye Edebiyat Teşvik Ödülü" verilmesini kararlaştırdı. Aynı toplantıda geçtiğimiz yıl üçüncüsü yapılan "Kara Hafta İstanbul Festivali"ne ise "Polisiye Edebiyata Katkı Ödülü" verilmesi kararı alındı…

"Yılın En İyi Gastronomi Kültürü Kitabı" ödülü, Özge Samancı'nın çeviri yazı ve sadeleştirmesiyle Çiya Yayınları'nın bastığı "1880 Yeni Yemek Kitabı"nın oldu. Ahmet Örs, Faruk Şüyün, Mehmet Yaşin, Nevin Halıcı ve Osman Serim'den oluşan seçici kurul, Prof. Dr. Günay Kut ve Turgut Kut'a ise "Gastronomi Kültürü Emek Ödülü" verilmesini de kararlaştırdı.

yılın telif kitabı

dokunmadan nermin yıldırım / hep kitap

Adalet, yirmi dokuz yaşında genç bir kadın. Hayata ve insanlara dokunmadan, ne mutlu ne mutsuz, öylesine yaşayıp gitmektedir. Ta ki doktoru, ölümcül bir hastalığa yakalandığını söyleyene dek... Hastalığı için kendini suçlayan Adalet, hayatını didik didik ederek, ilk günahını, masumiyetini kaybettiği ilk gerçek suçunu bulmaya çabalar. Bu uğurda çıktığı yolda kendiyle de, içinde yaşadığı ülkeyle de yeniden tanışacaktır. "Dokunmadan", kahramanın hayatı sorguladığı, değişimi yaşadığı ve belki de aşka rastladığı bir yolculuk…

yılın çeviri kitabı

finnegan uyanması fuat sevimay / james joyce / sel yayıncılık

James Joyce, Ulysses'ı yazdıktan sonra on yedi yılı aşan bir uğraş sonucu Finnegan Uyanması'nı edebiyat dünyasına sunduğunda büyük tartışmalara yol açmıştı. İngilizce yazılmış en zor eserlerden biri kabul edilen, hemen her türlü konu, anlatım ve karakter kalıbını kırarak deyim yerindeyse çığır açan bu eser, ilk parçası yayınlandığından bu yana akademisyenlerin ve eleştirmenlerin çalışmalarına konu oluyor… "Çevrilemez" sayılan ve bugüne dek yalnızca altı dile kazandırılabilen bir kitap…

yılın yayınevi

siren yayınları

Siren Yayınları, çalışmalarını ve politikalarını şöyle dile getiriyor: "Siren, yaşadığımız çağın parlak ve gelecek vaat eden edebiyatçıları ile çağımıza özgü hassasiyetleriyle öne çıkan usta kalemlerin birleştiği bir mecra. Giderek bölünen ve parçalanan zamanın içinde bir yerlerde kendimize tuttuğumuz ayna. Kitabı gündelik hayattan ayrı düşünmeyenlerin, kurguyla gerçek arasında gidip gidip gelenlerin adresi. Siren, şimdiki zaman hapishanelerinin duvarlarını aşındırmakta kararlı seslerin yükseldiği bir zemin. Zamanın çarklarında yitmemek için, pusulamız kitaplarımız."

yılın telif polisiye kitabı

kan ve gül: bir kara dejavu alper canıgüz / april yayıncılık

Kan ve Gül, fantastik bir polisiye. İkinci sınıf aşk romanları çevirmeni, orta sıklet avare Aziz, bir yangında küle dönüşmek üzereyken, zamanda yolculuk yaparak yirmi yıl öncesine döner; üstelik yirmi yaş gençleşmiş bir halde. Henüz işlenmemiş bir cinayeti çözmek üzere harekete geçmesi pekâlâ mümkündür: Karizmatik sosyopat Abdül'ün hayatını kurtarması… galiba iyi olacaktır. Mazi tesisatını tamir edebilirse, hayatı, istikbal musluklarından temiz ve tazyikli bir su gibi akacaktır. Biricik aşkı Nergis'ten hiç ayrılmayacak, kızı Zeynep'e hakkıyla babalık edecektir, ama, bu amatör dedektif, kaderin hükmünü değiştirebilecek midir?

yılın gastronomi kitabı

1880 yeni yemek kitabı özge samancı / çiya yayınları

İlk kez 1880 yılında yayımlanan eserin yazarının kim olduğu bilinmiyor. Geleneksel yemek çeşitleriyle alafranga mutfağın bir araya geldiği kitabın önsözünde, tariflerin dönemin meşhur aşçılarının İstanbul konaklarında yaptığı yemek tarifleri olduğu belirtiliyor. Yeni yemekler kadar geleneksel Osmanlı mutfağının özelliklerini yansıtan pişirme teknikleri ve malzemelerin de yer aldığı Yeni Yemek Kitabı, orijinal metinleri, çeviri yazısı ve sadeleştirilmiş hâliyle yüz küsur yıl öncesinden Özge Samancı'nın çeviri yazı ve sadeleştirilmesiyle günümüze uzanan çok önemli bir kaynak.

emek ödülleri

50 yılın emeği ödülü

selim ileri

1949'da İstanbul'da doğdu. İlk yazısı 1967'de Yeni Ufuklar dergisinde yayınlandı. 19 yaşında Cumartesi Yalnızlığı isimli ilk öykü kitabı çıktı. 1976'da Dostlukların Son Günü'yle Sait Faik Hikâye Armağanı'nı, 1977'de Her Gece Bodrum'la Türk Dil Kurumu Roman Ödülü'nü aldı. Kırık Bir Aşk Hikâyesi adlı senaryosu Sinema Yazarları'nca 1982-83 mevsiminin en iyi senaryosu ödülüne layık görüldü. Allahaısmarladık Cumhuriyet adlı oyunu 1997'de hem Afife Jale hem de Avni Dilligil Ödüllerini aldı. İleri'ye 1999 yılında, Türkiye Gazeteciler Cemiyeti "televizyon" alanında Kültür- Sanat Ödülü verdi. Radyo çalışmaları dolayısıyla aynı yıl Dialog Medya Ödülü'nü aldı. 2002 Orhan Kemal Roman Armağanı'yla ödüllendirildi. Selim İleri ayrıca, 2003 yılında Uzak, Hep Uzak adlı deneme kitabıyla Sedat Simavi Edebiyat Ödülü'nü aldı. 2012'de ise Aydın Doğan Ödülü'nü aldı. Aynı yıl Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü'ne layık görüldü.

gastronomi kültürü emek ödülü

prof. dr. günay kut / turgut kut

"Siz ve eşiniz Prof. Dr. Günay Kut, iyi birer arşivcisiniz yazma eserlerde, gastronomi konusunda... Bunları kitap haline de getirdiniz, eski kaynakların günümüz okurlarına ulaşmasını sağladınız… Örneğin, ‘Açıklamalı Yemek Kitapları Bibliyografyası (Eski Harfli Yazma ve Basma Eserler)' isimli çalışmanız vazgeçilmez bir kaynak." "Kimse eskiden yemek kitaplarına, eski harfli yemek kitaplarına önem vermezdi, zaten çok fazla basılı yemek kitabımız yok. İlk yemek kitabı 1844'tür, ‘Melceü't-Tabbâhin' yani ‘Aşçıların Sığınağı'. Harf devrimine kadar toplasak toplasak 60 tane eski harfli yemek kitabı çıkar. Biz, eşimle beraber temel metinlerin büyük bir kısmını yayınladık. Yazma da çok azdır. Yani Türk mutfağının kaynakları sanıldığı gibi sonsuz değildir." (Turgut Kut ile Faruk Şüyün'ün "Ağız tadını kurtarana ne mutlu!" başlıklı söyleşisinden)

katkı ve teşvik ödülleri

polisiye edebiyata katkı ödülü

kara hafta istanbul festivali

Şehir ve edebiyat arasındaki ilişkinin suçtan yola çıkarak bir dışavurumu olan Kara Hafta, dünyanın değişik yerlerinde yaşayan yazarları buluşturarak ülkelerin polisiye edebiyatlarının ve şehirlerin tanıtımına katkı sağlıyor. Birinci ve ikincisi, sırasıyla Agatha Christie'nin doğumunun 125. yılı ve yazar Georges Simenon şerefine düzenlenen Kara Hafta İstanbul Festivali'nin geçtiğimiz yılki teması, yarattığı MI6 ajanı James Bond karakteriyle dünya çapında üne kavuşan Britanyalı yazar Ian Fleming'di… DenizBank sponsorluğunda, Pera Palace Jumeirah ev sahipliğinde sürdürülen etkinlik, halka açık ve ücretsiz gerçekleştiriliyor…

polisiye edebiyat teşvik ödülü

leopold'un sabunu berkan m. şimşek / koç üniversitesi yayınları

Berkan M. Şimşek'in ilk romanı. Deneysel çalışmalara ilgi duyan Şimşek'in yazarlık, okurluk, yayıncılık, çeviri, intihal ve geçişken kimlikler gibi temalarla ördüğü bir "edebiyat polisiyesi." "Hastaneden çıkıp Cafer'den ayrıldığımda, bir kitapçıya girip Cafer Âlim'in adıyla basılan kitabı(mı) aldım. Birkaç gün boyunca okuduğum tek şey o oldu. Cafer yalan söylemiyordu, gerçekten de kitabımdaki birçok yerde kimi zaman gerekli gördüğü için, kimi zamansa kendi beğenisine göre ciddi değişiklikler yapmıştı. Bunların daha mı iyi, yoksa daha mı kötü olduğu konusunda objektif bir yorum yapamayacağım; sonuçta onu ‘ben' yazdım."

...ve jürilerimizce belirlenen ödül gerekçeleri

yılın telif kitabı nermin yıldırım

"Türkçenin en neşeli damarından bize büyük bir hazla seslendiği; uzun süredir roman konusundaki emekleriyle ulaştığı bu yeni aşamada kurgu hazzı verdiği; insanın ruhunun derinliklerine inen büyük, ama görünmez ayrıntıların peşinde koştuğu için…"

yılın çeviri kitabı james joyce'tan fuat sevimay

"Modernist edebiyatın en önemli eserlerinden birini zihnimizde Türkçe olarak akıtmayı başaran çevirisi için…"

yılın yayınevi siren yayınları

"Günümüz dünya edebiyatını özenle takip eden, yayıncılığın sadece kitap yayınlamak değil, okurla birlikte yaşamak olduğunu bilen genç ve yenilikçi çalışmaları nedeniyle…"

elli yılın emeği selim ileri

"Başta edebiyat, kültür ve sanat alanlarında yazdığı eserler, verdiği emekler nedeniyle."

yılın telif polisiye kitabı alper canıgüz

"Kurgu ve anlatımındaki ustalık, polisiyeye getirdiği özgün bakış açısı, fantastik ve mizahi unsurları başarı ve inandırıcılıkla polisiyede kullanması nedeniyle…"

polisiye edebiyat teşvik berkan m. şimşek

"Polisiye edebiyata getirdiği yenilikçi, deneysel anlayışı, biçimsel arayışları, edebiyat içi konuları polisiyede başarı ile işlemesi nedeniyle…"

polisiye edebiyata katkı kara hafta istanbul festivali

"Polisiye edebiyatımızın ve polisiye yazarlarımızın Türkiye'ye ve dünyaya tanıtılmasına, dünya polisiye edebiyatını Türk okurlarla buluşturup türe daha çok dikkat çekilmesine sağladığı katkı nedeniyle…"

yılın gastronomi kitabı / gastronomi kültürü emek özge samancı / prof. dr. günay kut ve turgut kut

"Türk yemek kitapları başka ülkelere göre çok daha yeni tarihlerde basılmaya başlanmıştır. Yüzlerce yıldan süzülerek gelen tarifler, 19. yüzyılın ikinci yarısından itibaren taşbaskı tekniği ile basılarak yemek kültürümüzün son derece önemli kaynaklarını oluştururlar. Henüz yemek kültür tarihimizin bilimsel bir bakış açısıyla ele alınmadığı bir zamanda, 1985'te, bu kaynakların bibliyografyası yayınlandı. Tanzimat'tan 1927 yılına kadar toplam 36 Türkçe yemek kitabı basılmıştı. Bu bibliyografya günümüz Türk Mutfağı araştırmaları için yol haritası niteliğindeydi. Nitekim ilk Türkçe yemek kitabımız olan ve Tanzimat Fermanı'ndan 5 yıl sonra, 1844'te yayınlanan Melce'üt Tabbâhin (Aşçıların Sığınağı) Turgut Kut, Cüneyt Kut ve Prof. Dr. Günay Kut'un ortak çabalarıyla 1997 yılında yeni harflerle basılıp piyasaya sunuldu; bibliyografyada adı geçen 1883 yılında yayınlanmış Ayşe Fahriye imzalı Ev Kadını adlı kitap da Turgut Kut tarafından 2017'de Çiya Yayınları aracılığıyla mutfak kültürümüze kazandırıldı. Son olarak bibliyografyada adı geçen eserlerden Yeni Yemek Kitabı da tarihçi Doç. Dr. Özge Samancı'nın titiz çalışmasıyla 2017 yılında kitaplık raflarındaki yerini aldı.

Türk Mutfak Kültürü açısından Tanzimat dönemi büyük önem taşır. Alaturka diye tabir edilen klasik Osmanlı yemeklerinin arasına alafranga denen Batı mutfaklarının örnekleri bu dönemde girmiş, günümüzde Türk mutfağının ayrılmaz öğeleri haline gelmiştir. Yeni Yemek Kitabı 1880 tarihinde İstanbul'da taş baskı olarak yayınlandı. Yazarı belli olmayan bu anonim eserin 1882, 1883 ve 1889 yıllarında yapılan üç geliştirilmiş baskısı yapılarak yemek sayısı artırılmıştı. Tanzimat döneminin diğer yemek kitapları gibi Yeni Yemek Kitabı da 19. yüzyılda İstanbul mutfağının geçirdiği değişimi belgeliyor, hem ‘kebap', ‘dolma', ‘börek', ‘helva' gibi klasik Osmanlı yemek tariflerini, hem de ‘turta', ‘alafranga börek', ‘rozbif', ‘puding' gibi alafranga yeni yemek tariflerini içeriyor. Doç. Dr. Samancı kitaptaki malzemeleri de gözden geçirmiş, günümüzde çoktan mutfağın vazgeçilmezleri arasına giren Hünkârbeğendi tarifinin ilk kez Yeni Yemek Kitabı'nda yer aldığını saptamış. O dönemde Osmanlı mutfaklarına yeni yeni girmeye başlayan domatesle yapılan yemeklerin tariflerine yer verildiğini, yine Amerika kökenli bir başka malzeme olan çikolatanın, ‘çikolata gevreği' ile ilk kez bir Türk yemeği tarifinde bu kitapta karşımıza çıktığını belirlemiş. Özetle ‘Yeni Yemek Kitabı' daha önce günümüze ulaştırılan adı geçen benzer kitaplar gibi mutfak kültürümüzün demirbaş eserlerinden. Gerek akademisyenlere, araştırmacılara ışık tutan, gerekse kaynak tariflere göre Türk yemeklerini pişirmeyi denemek isteyen yemek severlere sesleniyor. Jürimiz bu yılki değerlendirmesinde Doç. Dr. Özge Samancı'nın sade bir dille aktardığı Yeni Yemek Kitabı'nı yılın En İyi Gastronomi Kültürü Kitabı ödülüne lâyık buldu.

Jürimiz ayrıca Sayın Turgut Kut ve Sayın Prof. Dr. Günay Kut'u;

Uzun yıllar ihmal edilmiş Türk mutfağı araştırmalarının ilk günlerinden itibaren eski kaynakların günümüze kazandırılmasında öncülük yapmaları, bilimsel titizlik ve yetkinlikle Türk mutfağının tekniklerini, inceliklerini tarihsel kaynaklarıyla ortaya koymaları, ilk Türk Mutfak Kültürü Kitabı olarak gördüğümüz Eskimeyen Tatlar'dan bu yana konuyla ilgili yayınlanan hemen tüm kalburüstü eserlere sundukları makalelerin yanı sıra 2005 yılından beri varlığını aralıksız sürdüren alanının tek dergisi Yemek ve Kültür'ün yayın kurulunda yer alarak derginin yayın politikasına yön vermeleri, ayrı ayrı ya da birlikte kaleme aldıkları kitaplar, katıldıkları kongrelerde yaptıkları konuşmalarla Türk mutfak kültürünün tanıtımına yaptıkları büyük katkılar nedeniyle Gastronomi Kültürü Emek Ödülüne lâyık görmüştür."

(Ödüllerin gerekçesini kaleme alan jüri başkanı Ahmet Örs'e teşekkür ederiz.)