Bursa Tarım Fuarı’ndan notlar

Bir yıl sonra yine Bursa’dayız. TÜYAP’ın düzenlediği ve Türkiye’nin en büyük tarım fuarlarından biri olan Bursa Tarım Fuarı’nda ülkenin her yerinden katılımcı ve ziyaretçiler var. 

İki gün boyunca fuarda çok sayıda katılımcı ile tarım sektörünün temsilcileriyle görüştük. Bursa Ticaret Borsası’nın düzenlediği “Türkiye’nin Tarım Politikaları ve Gelecek Vizyonu” panelinde görüşlerimizi paylaştık. 

Bursa Tarım Fuarı’ndan notlarımız özetle şöyle: 
1- Fuarda ilk olarak tarım sektöründe tam 30 yıldır yayıncılık yapan Hasad dergisinin sahibi Seyfettin Battal ile buluştuk. Tarım sektörüne kırgınlığını gizlemeyen Seyfettin Bey, 30 yıldan bu yana çıkardığı ve ülkenin en ücra köşelerine ulaştırdığı Hasad dergisini kapatmaya karar verdiğini söyledi. Bu tarım gazeteciliği açısından olduğu kadar tarım sektörü için de çok büyük kayıp. Tam 30 yıl birçok çiftçi, yatırımcı, tarımın her alanında insanın bilgi kaynağı olan Hasad’ın sektörden çekilmesi büyük bir boşluk yaratacaktır. 

Kapatılma nedeni sadece kağıt, dağıtım ve yüksek maliyetler değil. Ayda bir yayımlanan sektörel bir dergideki görüşlere bile tahammül edemeyenlerin baskı ve yıldırma politikasının da rolü var. 

2- Bursa Tarım Fuarı her yıl traktör firmalarının en çok ilgi gösterdiği ve gövde gösterisi yaptığı bir arena. Firmalar her sene mutlaka bir iki yeni traktörü ilk kez burada sergiliyor. Traktör firmalarının temsilcilerinin anlattıklarına göre bu yıl kuraklığa ve birçok olumsuzluğa rağmen satışlar iyi. Satışların iyi olmasında Avrupa Birliği Katılım Öncesi Yardım Aracı-İPARD hibe desteğinin önemli rolü var. Bu hibe desteğinin satışları en az yüzde 10 artırdığı ifade ediliyor. İPARD’ın olumlu etkisinden söz ederken Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi Programı kapsamında ilk kez bahçe traktörlerine verdiği yüzde 50 hibe desteğinde yaşanan hüsranı da hatırlatmakta yarar var. Bahçe traktörüne yüzde 50 hibe desteği vereceğini açıklayan Bakanlık, bahçe traktörü tanımını bir türlü yapamadı. Tam 4 kez traktör tanımını değiştirdi. Böyle olunca hem firmalar, hem çiftçiler bu destekten yararlanamadı. Yüzde 50 hibe desteğinden yararlanmak için 25 bin bahçe traktörü için başvuru yapıldı. Bu kapsamda sadece 450 civarında traktör satıldı. Çiftçiler destekten yararlanma umudu ile traktör almadı. Ayrıca traktör almak için başvuran çiftçiler diğer tarım makina ve aletleri alma hakkını da yitirdi. Çünkü her çiftçi sadece 1 makina için yüzde 50 hibe desteğine başvurabiliyor. Öyle görünüyorki 2015’te bahçe traktörleri hibe kapsamından çıkarılacak. 

Traktör satışlarındaki artışta başta Ziraat Bankası olmak üzere bankaların verdiği kredilerin de çok etkili olduğunu da belirtmekte yarar var. Traktör ile ilgili son bir gelişmeyi daha paylaşalım. Türk Traktör’ün başlattığı ve diğer firmaların da başlayacağı yeni bir uygulama ile traktör bayileri artık 2. el traktör satışı da yapacaklar. İkinci el traktör satışlarının birinci el satışları da tetiklemesi bekleniyor. 

3- Fuarda ilk kez üretilen ve sergilenen ürünler var. Bunlardan birisi Bursa Karacabey’de küçük bir atölyede başlayan yem karma makineleri konusunda başarı öyküsü olan Fimaks firmasına ait. TÜBİ- TAK’ın desteği ile Türkiye’nin ilk “kendi yürür yem karma makinesi” üreten Fimaks, 80 ülkeye ihracat yapıyor. Firmanın sahibi Atalay Çetin ve Güven Çetin kardeşlerin anlattığına göre Türkiye’nin hayvan ithal ettiği Uruguay ve birçok ülkede yem karma makinası ihraç ediyorlar. Hemde bir çok pazarda liderliğe ulaşmışlar, Çetin kardeşler, “amacımız ithalatın önünü kesmek ve ihracatı artırmak. Bu makina Türkiye’ye tanesi 150 bin eurodan ithal ediliyordu. Biz yarı fiyatına üreticiye sunuyoruz” diyor. 

4- Yoğun ilgi gören makinelerden biri de Makina Mühendisi Riza Saka’nın geliştirdiği tane karıştırmayan zeytin ayırma makinesi. Zeytinciliğin yaygın olduğu Bursa ve yöresindeki çiftçiler tarafından yoğun ilgi gösterilen makine, zeytin tanelerini birbirine karıştırmadan boylarına göre ayırıyor. Yürüyen bant sistemine benzer ve iplerden oluşan sistemde zeytin taneleri ilerlerken, aynı zamanda kendi ekseni etrafında dönerek dane çapına göre sepete düşüyor. Böylece zeytinler boylarına göre ayrılıyor. 

5- Hayvancılık sektörününde yer aldığı fuarda Türkiye Damızlık Sığır Yetiştiricileri Merkez Birliği Başkanı Cemalettin Özden ve Genel Sekreter Hüseyin Velioğlu ile sohbetimizde, hayvancılık sektörü için bu kışın zor geçeceğini ifade ettiler. 

Özetle Bursa Tarım Fuarı’nda üreticiler, imalatçılar, tedarikçiler ve sektörün tüm kesimleri tarımda yaşanan sorunlara rağmen üretmeye ve daha iyisini yapmak için geleceğe umutla bakıyorlar.