Ufuk KORCAN

PARANIN ROTASI ufuk.korcan@dunya.com
TÜM YAZILARI
Kredi büyümesini dörde katladı! Bankacılık sektöründe geçen yıl tüketici kredileri ve kredi kartlarında enflasyona paralel yüzde 44.65’lik büyüme oldu. Tüketicilerin özellikle ihtiyaç kredileri ve bireysel kredi kartına yöneldiği görülüyor. Takipteki alacaklar bireysel kredi kartlarında yüzde 268, ihtiyaç kredilerinde ise yüzde 103 arttı.
2024 yılında ‘sabırsız’ gençler borsayı terk etti Geçen yıl borsadan 775 bin yatırımcı ayrıldı. Bu kişilerin yüzde 68.35’i 29 yaş altında. 227 bin kişi ile 25-29 yaş grubu borsada en fazla kayıp veren yaş grubu oldu. 50 yaş üstünün tamamında ise yatırımcı sayısı arttı. Kişi başı portföy büyüklüğü en yüksek 888 bin 455 TL ile 75 yaş üstü oldu. Borsada yönü enflasyon ve faiz kararı belirleyecek Son iki yılda enflasyonun altında bir perfor­mans gösteren Borsa İstanbul, bu yıl enf­lasyon ve Merkez Bankası’nın faiz kararlarını izleyecek. Her toplantıda 250 baz puanlık fa­iz indirimi dahi olsa TL mevduat yüzde 43’ün üzerinde bir getiri vadediyor. Geçmiş yıllara bakıldığında borsanın düşük enflasyon orta­mında daha yüksek getiri sağladığı dikkat çe­kiyor.
Borsa ve döviz üzerken altın-mevduat sevindirdi Geçen yıl en fazla getiri sunan yatırım araçlarının başında TL mevduat ve altın geldi. Mevduat ve para piyasası fonlarında yıllık getiriler yüzde 60’a ulaşırken Cumhuriyet Altını yüzde 53 kazandırdı. Dolar geçen yıl 19.62, euro yüzde 12.49 yükselirken, borsa yüzde 31.59’luk performansı ile enflasyona yenildi. Endekse dahil 100 hisseden 29’u para kaybettirdi. TL mevduatın cazibesi 2025 yılında da sürecek mi? Son PPK toplantısında politika faizini 250 baz puan indiren MB’nin yeni yılda indirimlere devam etmesi bekleniyor. 2025 yılı sonuna kadar aynı oranda politika faizi indirimi sürerse 100 bin TL’sini mevduatta değerlendirenler yılsonunda kümülatif 43 bin 115 TL net kazanç elde edecek. Piyasada gözler yılın son PPK toplantısına çevrildi Ürün etiketlerinde fiyat seyri açık açık yazılsın! Aynı ürünün aynı semt­te farklı market­lerde çok farklı fiyatlarla satılı­yor olması kamu­oyunda tepkile­re neden oluyor. Üreticiden 25 TL’ye alınan bir ürünün raf fiyatı 250 TL olabiliyor. Ürün etiket­lerinde üreticiden rafa gelene kadar yaşanan fiyat değişim­lerine yer verilmesi toplumsal bilince katkı sağlayabilir. 2025 yılı stratejileri belirlenmeye başladı Piyasalar yılı kapatmaya hazırlanırken gözler bu hafta ABD Merkez Bankası’nın (Fed) ve 26 Aralık’taki Merkez Bankası’nın faiz kararında. Gelecek yıla ilişkin beklentilerini açıklayan Gedik Yatırım’a göre kur 2025 yılsonunda 43 TL olacak. Kurumun BIST 100 Endeksi hedefi ise 13 bin 37 puan. Ancak gelişmelere göre bu seviyenin üzeri görülebilir. Borsa, yüksek enflasyon ortamını sevmiyor! Son 20 yıla bakıldığında enflasyonun tek hane olduğu yıllarda Borsa İstanbul’un çok daha iyi bir performans sergilediği görülüyor. Borsada getiriler son iki yılda enflasyonun altında kalsa, hisse bazında farklı gelişmeler olsa da BIST 100 Endeksi’ndeki 20 yıllık artış enflasyonu ikiye katlamış durumda. Jeopolitik gelişmeler piyasaların ana gündemi Suriye’de 61 yıllık rejimin yıkılması, Rusya-Ukrayna cephesinden gelecek açıklamalar yeni haftada piyasalar tarafından yakından izlenecek gelişmeler olarak öne çıkıyor. Dolar tutanın 11 aylık zararı 1.7 trilyon lira Bankalardaki döviz hesaplarında 10.7 milyar dolarlık erime oldu. Bu çözülme kurumların yaptığı satışlardan kaynakladı. Bireysellerin döviz hesapları ise 2 milyar dolar arttı. Kur yılbaşından bu yana yüzde 17 artarken TL mevduatın kümülatif getirisi yüzde 55’i buldu. Enflasyon ve borsayı sollayan yatırım fonları    TÜİK, salı günü kasım ayı enflasyon rakam­larını açıklayacak. Ay­lık artış beklentisi yüzde 1.98. Eğer rakamlar bu­na paralel gelirse 11 ay­lık enflasyon yüzde 42.54 olacak. 11 ayda bu getiri­yi yakalayan yatırım ara­cı sayısı oldukça az. Bu yıl borsa yüzde 26.5, dolar ise yüzde 16 arttı. Ancak 595 yatırım fonunun 286’sı enflasyondan, 460’ı ise BIST 100’den çok kazandırdı. İsrail-Hizbullah ateşkesi piyasalara doping oldu! İsrail ile Hizbullah arasın­da Lübnan’da alınan ateş­kes kararı piyasaları olumlu etkiledi. Wall Street’te bor­salar yüzde 0.6 yükselirken Borsa İstanbul da son gün­lerdeki yükselişini sürdürdü. Yatırımcılar son 20 yılın yüz­de 80’inde yaşanan yıl sonu rallisinin devam edip etme­yeceğini merak ederken ABD merkezli açıklamalar yakın­dan izlenecek. Trump’ın zaferi sonrası piyasalarda coşku hakim ABD seçimlerini Trump’ın kazanmasıyla piyasalarda yaşanan bahar havası sürüyor. Bitcoin 100 bin dolar sınırına çıkarken borsalarda yön yukarı. Borsa İstanbul’da 5 Kasım’dan bu yana yaşanan yükseliş yüzde 11’i aştı. Trump’ın ilk döneminde borsaların, altının ve Bitcoin’in sadece 1 yıl değer kaybettiği görülüyor. Rusya-Ukrayna gölgesinde Merkez’in kararı izlenecek Ukrayna’nın Rus topraklarına yönelik fü­ze saldırısının ardından jeopolitik risk­ler tırmanırken piyasaların gözü Merkez Bankası’nın bugünkü faiz kararında.