Şevket SAYILGAN / Ekonomist

sevket.sayilgan@dunya.com
TÜM YAZILARI
Faiz ekonomilerin yükselen ateşidir, hastalık belirtisidir… Öncelikle, 52’nci hafta yazım olan bugünkü yazımla DÜNYA Gazetesi’ndeki 1. yılımı dolduruyorum. Bu köşede haftalık yazılarıma imkân tanıyan DÜNYA Gazetesi CEO’su Burcu Kösem’e teşekkür ederim.
TCMB ne yapacak ne yapmamalı? Ekonomi politikaları temelde ikiye ayrılır. a) Para politikası b) Maliye politikası Bu politikalarla a) Fiyat istikrarı b) Büyüme c) Tam istihdam olması amaçlanır. Ancak bu amaçlar aynı dönemde sağlanması, sürdürülmesi mümkün olmamaktadır. Ekonomi yavaşlarken cari fazla veriyoruz, sevinelim mi? Ekonomilerin sürdürülebilirliğinde denge kavramı büyük önem taşımaktadır. Bu konuda temel dengeler olarak bakacak olursak a) İç Denge ( Bütçe Dengesi) b) Dış Denge ( Ödemeler dengesi ) olmak üzere ikiye ayrılır.
Ekonomik konjonktür ve işletmelere finansal tavsiyeler Global ekonominin ve Türkiye ekonomisinin içinde bulunduğu durum İşletmeler açısından finansal yönetim süreçlerini tekrar gözden geçirmeyi gerektirmektedir. Dış ticaret yapısı Türkiye ekonomisinin başarı göstergesidir Türkiye ekonomisi yapısal olarak tasarruf yatırım dengesi açık veren dolayısıyla da dış finansmana ihtiyaç duyan bir yapıdadır. Piyasa ekonomisi şartlarında faiz politik yönetilmez Türkiye ekonomisi ortodoks ekonomi politikalarına geçtiği Haziran 2023’ten beri Merkez Bankası para politikası toplantılarının önemi artmış, sonuçları da belirleyici olmaktadır. Ekonomide özel sektörün konsolide durumu Ekonomide performans ölçümünde kaynak güvenirliliği büyük önem taşır. Bu konuda ülkemiz kaynak açısından uluslararası gelişmiş birçok ülkeden kaynak çeşitliliği açısından daha etkindir. Ekonomide sosyal barış istihdam yapısı ile sağlanır Ekonomide açıklanan Ağustos 2023 istihdam rakamlarına göre işsizlik oranımız bir önceki aya göre düşerek yüzde 9,2 olarak gerçekleşmiştir. Konumuz enflasyon olmaya devam ediyor ve edecek… Dün açıklanan enflasyon ile TÜFE düzeyinde yıllık yüzde 61,53 aylıkta da yüzde 4,75 seviyesinde gerçekleşti. Tarım - ekonomi ve enflasyon ilişkisi Türkiye ekonomisinin enflasyonla mücadelesinde tarım ve dolayısıyla gıda fiyatları belirleyici unsur olmaya devam etmektedir. Büyüme mi enflasyon mu? Ekonomi yönetiminin ve en son OVP’nin hedefleri değerlendirildiğinde özellikle 2024 yılında büyüme ile enflasyon arasında bir tercihte bulunmak gerekecektir. Makro ve mikro ekonomi açısından değerlendirilmesi Rasyonelleşme süreci içinde önemli bir aşamayı gösterecek olan Orta Vadeli Program açıklandı. Açıklanan programın yurtiçi ve yurtdışı piyasalar tarafından önemli bir referans kabul edileceği bir gerçektir. Piyasa beklentisi temel değişkenidir 4 Eylül’de, 2023 Ağustos enflasyonu açıklandı. Aylık TÜFE yüzde 9,09 yıllık TÜFE ise yüzde 58,94 olarak gerçekleştiğini görüyoruz. 2023 ilk 8 ayda ise yüzde 43,06 seviyesinde olduğu gerçeği ile karşı karşıyayız. Ekonomide normalleşme süreci bedelsiz olmaz ama bedeli kim öder? Öncelikle 30 Ağustos Zafer bayramımızı kutlar ve Mustafa Kemal ATATÜRK ile Silah arkadaşlarını minnetle anarım. Ekonomide geciken çözümler, piyasalara yükselen faiz olarak döner Para politikaları, enflasyonu kontrol altında tutmak için kullanılan en önemli araçlardan biridir. Bir merkez bankası, faiz oranlarını artırarak para arzını sınırlayabilir ve böylece enflasyonu azaltabilir.