Prof. Dr. Ali HEPŞEN

ali.hepsen@dunya.com
TÜM YAZILARI
Konut kredileri: Nereden nereye… Konut satın almak isteyen kişilere ihtiyaç duydukları kaynakların sağlanması konut finansmanının en temel amacı.
Kiralık konut piyasasında yaşananlar: Penrose Merdiveni Türkiye’de son dönemlerde kiralık konut piyasasında yaşananları “Penrose Merdiveni” yapısına benzetmek sanırım hatalı olmayacaktır. Penrose merdiveninin tanımına baktığımızda, bir kişinin bu merdivenleri çıktığı hayal edildiğinde, kişinin herhangi bir yükselme ya da alçalma olmadan hep başladığı yere döndüğü sonsuza kadar devam eden bir döngü ortaya çıkmaktadır. Erişilebilir konut göstergeleri Konuta erişilebilirliğin nasıl tanımlanacağı veya ölçüleceği konusunda uluslararası bir fikir birliği olmadığını ve konu hakkında farklı ölçütlerin kullanıldığını belirterek başlayalım.
Gayrimenkulde finansman ikilemi Geçtiğimiz hafta içerisinde Gayrimenkul Yatırımcıları Derneği (GYODER)’nin 18nci Zirvesini geride bıraktık. Öncelikle emeği geçenlere teşekkürlerimi yeniden iletmek isterim. 12'nci Kalkınma Planı ve konut politikaları Geçtiğimiz hafta 12nci Kalkınma Planı Meclis’e sunuldu. Plan, Cumhuriyetimizin yüzüncü yılında ülkemizin potansiyelini harekete geçiren, bu sayede sürdürülebilir ve kapsayıcı büyüme hedefinin gerçekleştirilmesini sağlayan bütüncül bir yol haritasını hedefliyor. Konuta erişebilirlik zordu, şimdi daha da zor Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından açıklanan ‘Konut Fiyat Endeksi’ son verilerine göre (Temmuz 2023) Türkiye geneli ortalama metrekare satış fiyatı 26.537 TL; İstanbul için ise 39.589 TL. Birim metrekare fiyatları 2011 yılından bu yana en yüksek düzeyinde. Kentsel dönüşüm için alternatif finansal çözümler Geçtiğimiz hafta iki önemli etkinlikte konuşmacıydım: TSPB tarafından düzenlenen 7nci Türkiye Sermaye Piyasaları Kongresi ve Yapılarda Dönüşüm Zirvesi… Kentsel dönüşümde ne kadar yol alabildik ? Geçtiğimiz haftalarda Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından ‘Deprem Gerçeği ve Kentsel Dönüşüm Şurası’ düzenlendi. Şura kapsamında kamu, özel sektör, akademisyenlerden oluşturulan 6 ayrı komisyonda Türkiye'nin deprem gerçeği ele alındı. Konut piyasalarında yaşanan balon oluşumları ve sonuçları Konut piyasalarında yaşanan aşırı fiyat artışlarının (balon/köpük-bubble) ya da azalışlarının (sönme-bust) belirlenmesinde öncelikli adım tanımlamalar olmaktadır. Piyasalarda gözlemlenen aşırı fiyat artış ve azalışları (boom-bust cycles) için literatürde farklı tanımlamalar yapılmaktadır. Konut politikalarına yönelik Orta Vadeli Program (2024-2026) 2024-2026 yıllarını kapsayan Orta Vadeli Program (OVP) 6 Eylül 2023 Çarşamba günü mükerrer Resmi Gazete'de yer alan 7591 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı yayımlandı. Konut finansmanında politika değişikliği gerekiyor Konuta erişilebilirlik, barınma sorunu, artan kiralar ve konut fiyatları, nedenleri ve neler yapılması gerektiği konusunda yeteri düzeyde makale yazdığımı düşünüyorum. Olası konut kredi kampanyasının ayak sesleri Öncelikle Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu’nun (BDDK) geçtiğimiz hafta almış olduğu kararı hatırlatmakta fayda var: BDDK, konut kredilerinde ve konut teminatlı kredilerde uygulanacak kredi değer oranlarında değişikliğe gitti. Umarım konuta erişilebilirlik için sadece kredi mekanizması işletilmez Geçtiğimiz günlerde Sayın Prof. Dr. Şenol Babuşcu’nun X/Twitter platformundaki paylaşımında ‘ilk kez ev sahibi olacaklar için kamu bankalarının aylık yüzde1,20 faizli ve 15 yıl vadeli konut kredisi kampanyasına hazırlandığına’ ilişkin bir bilgi notu söz konusuydu. Kalkınma planları ışığında konut sektörüne ilişkin değerlendirmeler 1963 yılında başlayan planlı döneme geçişten bu yana 11 adet Kalkınma Planı hazırlanmış ve konut piyasasının sağlıklı gelişimini hedefleyen farklı öneriler ortaya konulmuştur. Gayrimenkul yatırım fonlarının konut yatırımlarına yönelme vaktidir İnsana yakışır, uygun fiyatlı konut, toplumun refahı ve sürdürülebilir, kapsayıcı bir ekonomi için esastır. Ancak, bu tür konutların sağlanması ülkemizde olduğu gibi birçok ülkede de giderek daha zor hale geliyor.