Levent AKBAY

AÇI KARŞI AÇI levent.akbay@dunya.com
TÜM YAZILARI
Zombi senaryoları IMF’nin ‘Zombi Şirketler’e ilişkin raporu kısa zaman önce medyada kendine yer buldu. Rapora göre Türkiye yüzde 13’lük zombi şirket oranıyla dünyada ilk sırada yer alıyor.
Hem yokluk, hem yolluk! En büyük sorunumuzun ‘tasarruf ’ olduğu söyleniyor. Bizimkiler yetmeyince elin tasarrufunu kullanmak zorunda kalıyoruz. Hem borçlanıyor, hem de geminin yönünü bir türlü değiştiremiyoruz. Gül bahçesi Hazine eskiden Merkez Bankası'ndan 'avans' kullanırdı. 1994 krizinde 'enflasyon'da suçluluğu tescillenince Hazine’nin bir yıllığına aldığı ancak hiçbir zaman geri ödemediği avans sınırlandırıldı. Avans miktarı önce ardısıra gelen iki yıldaki bütçe ödenekleri farkının yüzde 15'inden yüzde 12'sine çekildi.
Tatlı program yok 4 Haziran’da Bakan Mehmet Şimşek, ‘Türkiye’nin rasyonel zemine dönme dışında bir seçeneği kalmamıştır.” açıklaması ile işe başladı. Döviz kurları da yükselmeye… ‘Kur’la ikinci şans! Dış ticaret geçici rakamları açıklandı. Haziranda ihracat yüzde 10,5 oranında azalarak 20,9 milyar dolara, ithalat yüzde 16,8 azalarak 26,3 milyar dolara düştü. Deprem bölgesinde yatırım Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde yatırım kimin eliyle yapılacak? Devlet mi, özel sektör mü? Bu sorunun yanıtını bulamadan yıllar geçti, geçiyor. Sonuç bölgelerin insanlarının şanslarını büyük şehirlerde aramaları oldu, oluyor. Orhan Turan ve Candide Şeytanköprü Kayseri’nin Develi ilçesinin Pusatlı köyünde doğar. Para ekonomisinin olmadığı bir ortamda geçen bir çocukluktur. Develi’de babasının manifaturacı dükkanı vardır. Satışlar ‘harman’a yapılır. Dolar ‘neden’ kaç TL olacak? “Türkiye’de, dolar kaç lira olacak?’la başlayan kronik sorunlarımızı çözmek için gereken kaynağı; nereden, nasıl, hangi koşullarda, hangi bedeller karşılığında sağlayacağız? Önce yanlışı bulsak! Onlarca yıldır yapısal reformlar konuşulur. Daha çok günlük yaşamamız yapısal reformların önündeki en büyük engel olmalıdır. Böyle yapınca günü kurtarmayı başarsak da uzun dönemde istikrarı ertelemek zorunda kalırız. Üretmeden olmaz! Üretimin önündeki engelleri konuşurken, engellerin bütünüyle içerden kaynaklanmadığını da bilmek gerekli. Verimsizlerin rekabeti ile gelecek kurmak… Türkiye ekonomisi ithalata bağımlı bir üretim yapısına sahip olmasa, büyümesini küresel rekabetle başa çıkabilerek üretim ve ihracatla gerçekleştirebilse, bugün kronik ekonomik sorunları da yaşamıyor olurdu. Güzel çocukluk hakkı! TL’nin daha ne kadar değer kaybedeceğini bekliyoruz. Borç vereceklerin farklı çıtaları var. 26 diyenler var, 28 diyenler, 30 diyenler var! Faiz konusunda da şartları var. 25 diyenler var, 40 diyenler var! Piyasa kuralları konusunda da şartları, başka şartları da var. Dün ile yol ayrımı! Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in ilk açıklamaları hemen her kesimden destek gördü. ‘Rasyonel zemin’le başlayan ‘teşhis’, atılacak adımlara ilişkin ‘ilkeler’ ve ‘yöntem’, adeta genel bir; ‘ben de bunu söylemiştim’ desteği ile karşılandı. Çağ değiştiren toplar 2008 yılında Torino’da Takım Çelikleri Konferansı’na katılan bir Türk işada­mı, Ulusal Topçu Müzesi’ni gezerken, bahçede ‘ İstanbul’un Fethi’nde Kullanılan Top’la karşılaştı.