Cüneyt DİRİCAN

cuneyt.dirican@dunya.com
TÜM YAZILARI
Swap dâhil net yanlışların brüt literatürü Swap hariç net rezervi, 7 Aralık 2022 “Va­deli Köşe Yazısı–101” yazımda detaylı an­latmıştım. Bugün netten brüte gidelim ve ne­oklasik ortodoks söylemlerde genelde yapılan dramatik net hataları literatürü ile irdeleyim. Öncelikle swap hariç net rezerv hesabı. Bu söylem işi bilmemenin, konuya hâkim olma­manın göstergesi.
Şirket kâr enflasyonu ve Phillips Eğrisi  TÜSİAD (1975) kâr konusunda hazırlattı­ğı broşürde şu cümleye de yer vermiştir: “Günümüzde ise, enflasyonun toplum üze­rindeki baskısı çok sayıda insanın giderek güçleşen yaşam kavgası karşısında, “kâr” mekanizmasının ekonomideki rolü çok da­ha büyük bir dikkatle incelenmekte, çok da­ha yaygın bir ilgi konusu olmaktadır.”  Euro 2024 Ne günlerdi. Euroya geçiş sonrası Alman Markı, Fransız Frangı tarihe karışıyor­du. 2000 yılı (2YK) geçişi, Yeni Türk Lirası­na (YTL) geçiş. Bankacıydım, tüm sistem ge­çişlerini yaşadım. Buradan yazınca dile kolay. Bir hata bile olay.
Arkadaşlar hazır mısınız? Orhan Gencebay “Batsın Bu Dünya” şar­kısının remiksinde bu soruyu sorarak başlar. 2016 seçimlerinde dünya Trump’ın başkanlığına şans vermezken, seçim önce­sinde 6 Kasım 2016’da Trump’ın seçilece­ğini yazmış, Şalom Gazetesi’ndeki 11 Ocak 2017 yazımda yemin töreni öncesinde kul­lanmıştım bu başlığı. Tarım bankacılığı Enflasyonda gıdanın payı uzun zamandır %25 civarında. Tarım ülkesinde gıda enf­lasyonunu çözemiyoruz. Çayın ülkesinde bir bardak çay cafélerde 30-40 TL bandında. Zey­tinin, portakalın, fındığın ülkesinde raflarda en pahalılardan biriyiz. İyiler sonunda mutlaka kazanır Geçen hafta DÜNYA Gazetemizin muh­teşem organizasyonu ile İstanbul Fi­nans Merkezinde “İklim Ekonomisi Zir­vesi” vardı. Kusursuz, dolu dolu, fark ve farkındalık yaratan. Boş Hipotez H0 Fed, 160 milyar dolar yıllık zarar açıkladı. Bilançonun %94’üne denk 6,85 trilyon dolar kâğıt var. Tebrikler Fed Fed ilk çeyrek finansalları geldi. 2023’te 133 milyar olan zarar, 160 milyar dolar olmuş. Sadece 18 milyar dolar karşılığı döviz rezervi olan Fed’in ödenmiş sermayesi 36 milyar, toplam özkaynağı 43 milyar dolar. Tutamıyorum zamanı ABD TÜFE beklenenden düşük geldi. Ancak (dünyada kakao ile) fiyatı rekor kıran kahve, mart ayında seriden çıktı. Geçen sene başında da revizyon olmuştu. BLS istihdam verilerinde sürekli güncelleme yapıyor. O kısmı bilemiyoruz ama Fed’in sonbahara kalan faiz indiriminin öne çekilmesi için bir kahvenin kırk yıl hatırı olacak gibi. İtirazım var İtirazım var bu zalim kadere. Ve swap hariç net rezerve. Dünyada, literatürde, merkez bankalarında, IMF tanım dokümanlarında böyle bir tanım, kullanım ve hesaplama şekli yok. Nikâh Masası Ana akımın aynı olaylara farklı yorumlar getirmesine “alışmak sevmekten daha zor” dedik, faiz artışlarına rağmen enflasyonun baz etkisi ile düşeceği beklentisine “dilek taşı” yazdık. Dilek taşı “Efkârım birikti sığmaz içime, bin sitem etsem de azdır kadere; Gülmeyi unutan yaşlı gözlere, mutluluktan haber ver dilek taşı”. Alışmak sevmekten daha zor “Ana akım makro - e kono - mistler zaten muazzam bir inanılırlık ve saygıyı kaybetmiş durumdalar ve onların değişime karşı inatçı dirençleri yarardan çok zarar getiriyor. Keynes'in Genel Teori'nin açılış paragrafında bize hatırlattığı gibi onların politikaları "yanıltıcı ve yıkıcı" olabilir.” Kara Şahin Düştü ABD başkanı beklentilerin üstünde gelen enflasyon artışı sonrası “faiz indirimi 1 ay gecikebilir ama yıl bitmeden olacaktır” dedi ve şahin söylemleri ile meşhur en bağımsız (?) merkez bankasının bağımsızlığına kara bulutlar düştü. Aralık 2023’de Biden “Fed istihdamı dikkate almalı ve faiz arttırmamalı” demişti. Yabancı Bu aralar yabancı sermaye, yabancı hakem, yabancı futbolcu sayısı, yabancılara konut satışı sıkça tartışılırken ana akım tarafından önerilen ortodoks ekonomi politikası sonuçları iddia edildiği gibi başarı getirmeyip, kırmızı kartı seçimde görünce konuya yabancı ekonomist başlığını da tartışmak gerekir mi?