Sağlıkta sürdürülebilirlik anlayışı

Didem Eryar ÜNLÜ

Çerkeş Doğal Yaşam ve Terapi/Arınma Merkezi geleceğin sağlık yapılarının güzel bir örneği. Merkez, dünyaca ünlü finans ve yaşam dijital platformu Business Insider tarafından “Geleceğin 33 Harika Yapısı” arasında gösterildi. Çerkeş arazisi eski bir balık üretme çiftliğiymiş. Bugün ise geleceğin sağlık merkezi özelliklerine sahip. 

LÖSEV Çerkeş Doğal Yaşam ve Terapi/ Arınma Merkezi’nde, proje alanına yerleştirilen tüm fonksiyonların, çiftlik hayatının yaşam döngülerini birebir deneyimletmesi amaçlanmış. Permakültür, sürdürülebilirlik, organik tarım, terapi ve rehabilitasyon gibi kavramların önemsendiği tasarımda, doğal çevrede var olan biyolojik çeşitliliğin korunması, Anadolu yarımadasının göreli kurak bölgelerinden birinde yer alan proje alanı için önemli eylemlerden biri olarak ele alınmış. Proje kapsamındaki tarım alanları dahilinde, çevresel zararı minimize etmeye yönelik atık yönetimi mekanizmalarıyla da LÖSEV Çerkeş Doğal Yaşam ve Terapi/ Arınma Merkezi’nin sürdürülebilirlik anlayışı desteklenmiş. Merkez içerisinde, tüketilen her şeyin geri dönüşümüyle, tohum, toprak, katkı malzemesi vb. şekilde döngü içerisinde yeniden kullanılmasına olanak tanıyacak birimler yerleştirilmiş ve çevre dostu elektrikli araçlarla, bisikletler için rotalar geliştirilmiş. Merkezin hikayesini MuuM kurucu ortakları Y. Mimar Umut İyigün ve Y. Mimar Murat Aksu’dan dinledik: 

“LÖSEV Doğal Yaşam ve Terapi/ Arınma Merkezi’nde, ana plan kapsamında sağlık, eğitim ve konaklama yapılarıyla birlikte, rekreasyon, organik tarım ve hayvancılık için geniş yeşil alanlar oluşturuldu. Bu merkezde, ekolojik-organik tarım yapılması, doğal çevrede var olan biyolojik çeşitliliğin korunması, atıkların çevreye zarar vermeyecek şekilde doğaya geri kazandırılması, yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanılması ve doğal yaşamın günümüz koşullarında da sürdürülebilmesi ilkelerinin etrafında kurulmuş bir ana strüktür geliştirildi.” 

Doğal yaşam alanları 

“Özel bir araştırma konusu olarak 2010 senesinden itibaren sağlık yapılarındaki değişimi inceliyoruz. Bunun sadece teknolojiyle açıklanmasının mümkün olmadığını, yapılan araştırmaların sonuçlarından ve güncel projelerden anlayabiliyoruz. Gelecekte sağlık yapılarının tekil bir yapıdan öte bir ortam sunacağını, hastaların daha hızlı iyileşmesi ve bakımı için doğal bir yaşama alanı olarak değerlendirilebileceğini öngörüyoruz. Aynı zamanda verimlilik ve ulaşılabilirlik açısından da ele alındığında, bu yaklaşımın farklı ölçeklerde akıllı sağlık köyleri şeklinde doğal çevreye mafsallanan planlama anlayışını getireceğini umuyoruz. Türkiye eğer ivmesini bu şekilde korursa, bu tür uygulamaların devlet yerine özel sektör ya da bireysel girişimciler tarafından hayata geçirilmesinin mümkün olacağı düşüncesindeyiz. Projelerin, kamunun elinde bulunan atıl durumdaki doğal dönüşüm alanlarını, doğru, ekonomik ve yapısal modeller çerçevesinde aktive ederek, gelecekteki yaşantının doğal ortamlarla içi içe olması yönündeki tavrı, hem anlayış, hem de maliyet açısından konuya mesafe kazandırabilir.” 

İnsana ve doğaya değer vermek 

“MuuM, kurulduğu günden itibaren yaşam odaklı çevreler sloganıyla insana ve doğaya verdiği değeri, tasarım kriterlerinin başına koyarak, bu konulardaki düşüncelerini de projelerinde hayata geçirebildi. Sürdürülebilirliğin tasarım aşamasından itibaren ele alındığı projelerimizde, doğal ışık ve havalandırmayı her zaman ön planda tuttuğumuzu, bunu da enerji etkinliğini arttırmaya yönelik mühendislik çalışmalarıyla ve test edilmiş enerji modelleriyle desteklediğimizi söyleyebiliriz. Bunları yatırımcılara daha projenin ilk aşamalarında sunarak yatırımın verimliğini arttırmak ve doğaya verdiği zararı en aza indirgeme çalışmaları yapmak en önemli önceliklerimiz arasında.”