İklim değişikliği insan sağlığı ve refah için fırsat sunuyor

Didem ERYAR ÜNLÜ

Sağlık ve iklim değişikliği arasındaki bağlantı yadsınamaz. Bu ilişki, her geçen gün daha açık bir şekilde görünüyor.

Hava kirliliği nedeniyle her gün tahmini 18 bin kişi hayatını kaybediyor. Dünya Sağlık Örgütü’nün 2014 yılı tahminlerine göre, 2030-2050 yılları arasında iklim değişikliğinin etkileri nedeniyle yılda 250 bin olası ölüm daha gerçekleşecek. Hava kirliliği bu nedenle dünyanın en büyük çevresel sağlık tehdidi konumunda.

Dünya Bankası, hava kirliliğinin, iş gücü kaybı nedeniyle küresel ekonomiye yıllık 225 milyar dolara mal olduğunu tahmin ediyor.

Ulaşımdan ve fosil yakıtların yakılmasından kaynaklanan CO2 ve diğer sera gazı salımları, hem hava kirliliğinin, hem de iklim değişiklinin en büyük sorumlularından. İklim değişikliğiyle mücadelenin insan sağlığı ve ekonomiye yapacağı katkılar ve mücadelenin etkilerinin uzun vadeli olacağı düşünüldüğünde, harekete geçme gerekliliği her zamankinden daha acil.

Lancet Countdown COPP22 kapsamında, Sağlık ve İklim Değişikliği Hakkında Gelişmeleri İzleme Girişimi olarak kuruldu. Uluslararası ve disiplinler arası bir araştırma girişimi olan Lancet Countdown, iklim değişikliğinin halk sağlığı üzerindeki etkilerini izlemek ve analiz etmek üzere, alanında uzman kişileri bir araya getiriyor.

Lancet Countdown, hazırladığı raporları yıllık olarak, saygın bir uluslararası tıp dergisi olan The Lancet’te yayımlayacak.

Lancet Countdown, çıkış noktasını Lancet Sağlık ve İklim Değişikliği Komisyonu’nun 2015 yılı bulgularından alıyor. Bulgulara göre iklim değişikliği hem “insan sağlığı için çok yıkıcı bir risk oluşturuyor“ hem de eğer doğru adımlar atılırsa “21. Yüzyılın küresel sağlık alanındaki en büyük fırsatını sunuyor.”

Dünyanın farklı ülkelerinden 48 saygın uzmanın katkı sunduğu girişimin, 16 akademik ortağı bulunuyor. University College London, Tsinghua Üniversitesi, İklim ve Güvenlik Merkezi bunlardan bazıları.

Lancet Countdown, aynı zamanda veri kaynakları konusunda birlikte çalışmak ve Sağlık Bakanlıklarıyla bağlantıda olmak için Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve Dünya Meteoroloji Organizasyonu (WMO) ile de işbirliği içinde olacak. Girişim aynı zamanda sağlık ve iklim değişikliği alanındaki araştırmaları teşvik eden Wellcome Trust vakfıyla da işbirliği yapıyor.

Kimsenin iklim değişikliğine karşı bağışıklığı yok

Hedef, iklim değişikliği ve sağlık arasındaki bağlantı konusunda daha fazla bulgu sunmak ve bunu daha fazla insana ulaştırmak. Girişim, karar vericileri bilgilendirecek ve iklim değişikliği ile ilgili politikaların hızlanmasına öncülük edecek. Bunun yanı sıra, Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli gibi diğer girişimlerin çalışmalarını tamamlayıcı bir rol üstlenecek.

Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi (UNFCC) Genel Sekreteri Patricia Espinosa, Lancet Countdown hakkında şu bilgileri veriyor: “İklim değişikliğinin sağlık üzerindeki etkileri halihazırda hissediliyor ve gezegenimizde yaşayan en korunmasız kişileri etkiliyor. Ancak hiç kimsenin iklim değişikliğinin etkilerine bağışıklığı yok ve kimse ulaşılmaz değil. Hükümetlerin önderlik edeceği ve iş dünyası, kentler, yatırımcılar, vatandaşlar ve sağlık profesyonelleri tarafından desteklenecek bir iklim hareketi, insanların yaşam kalitesinin yükselmesi için kaçınılmaz olduğu gibi, Sürdürülebilir Kalkınma Hedefl eri’ne ulaşmanın da temel gereklerinden biri.”

Lancet Countdown’ın başyazarı Dr. Richard Horton ise, “Süregelen küresel iklim krizi konusunda en büyük zorluklardan biri, hepimizin karşı karşıya olduğu zor durumun aciliyetini duyurmak ve kararlı bir şekilde harekete geçilmesini sağlamak. Sağlık ve İklim Değişikliği için Lancet Countdown, gerekli bulguları bir araya getirerek, karar vericileri verdikleri söz ve taahhütlerden sorumlu tutmayı amaçlıyor” diyor.

Sadece gezegen için tehdit değil

Lancet Countdown’ın kuruluşunun zamanlaması −Paris Anlaşması’nın onaylanması ve 2030 küresel Sürdürülebilir Kalkınma Hedefl eri’nin duyuruluşunun hemen ardından gelmesi açısından− iklim değişikliği için uluslararası işbirliği ve ulusal eylem planları için çok önemli. Artık sağlık uzmanlarının, hükümetlerin ve ülkelerin, iklim değişikliğini sadece gezegen için bir tehdit olarak değil, aynı zamanda insan sağlığı ve refah için fırsata çevrilebilecek bir durum olarak görmeleri gerekiyor. Lancet Countdown, Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri süreciyle uyumlu bir şekilde, 2030’a dek iklim değişikliğinin insan sağlığı için oluşturduğu tehdidin ortadan kalkması için çalışacak.