'Türkiye eğlenceli bir yer olmaktan çıkıyor’

GAMZE ŞENER

İSTANBUL - Türkiye’nin en hızlı büyüyen ve 2023 hedeflerinde önemli bir yere sahip olan sektörlerinden biri turizm, eğlence dopingine ihtiyaç duyuyor. Sektörün önde gelen kuruluşlarından Turistik Otelciler, Yatırımcılar ve İşletmeciler Birliği (TUROB) Başkanı Timur Bayındır, “Türkiye maalesef eğlenceli bir ülke olmaktan çıkıyor. Türkiye’yi tekrar keyifli bir hale getirmek lazım” dedi.

Turizm sektörünün 2015 yılı beklentilerini, yeni trendleri ve 2023 hedeflerini DÜNYA Gazetesi için değerlendiren TUROB Başkanı Bayındır, 2015’in turizm için zor bir yıl olacağını belirtti. Özellikle Rusya’daki devalüasyonun ardından Rusya’dan gelecek turist sayısında önemli bir düşüş yaşanması bekleniyor. Rusya’da tahminen yüzde 25’lik bir düşüş yaşanacağını ifade eden Bayındır, “Bazı tur operatörleri ise yüzde 50’yi bulacağını düşünüyor” değerlendirmesini yaptı. Bu anlamda pazar çeşitlendirmesinin olmazsa olmaz olduğunu söyleyen Bayındır, hedef olarak ise Çin ve Hindistan’ı gösterdi. 

Rus turist dendiğinde akla ilk gelen destinasyonlardan biri Antalya... “Antalya bir takıntı haline geldi. Turistler için tek nokta olmamalı. Neden İzmir’i de Çeşme’yi de biraz daha canlandırmıyoruz” diyen Bayındır, “İstanbul’daki otellerin doluluk oranı ocak ayında yüzde 30-40 arasında. Geçen yıl yüzde 55’i buluyordu. Her şey bir anda olumluya da dönebilir. Ancak yemek fiyatların insanları ürkütür hale geldi. Zamlar biraz frenlenmeli. Turistler, içkiye yemek parası kadar para vermelerinden yakınıyor” diye konuştu. 

Rus turistlere özel indirim kayıpları azaltır 

Turizmin son dönemde yakaladığı trendler de Bayındır’a göre politik ve ekonomik sebepler nedeniyle düşüşe geçmiş durumda. Türkiye’nin aslında herkes tarafından merak edilen bir yer olduğunu, ancak tanıtım sürecinin yeterince koordine edilemediğini kaydeden Bayındır, “Turizmde elde edilen 30 milyar dolarlık gelir hiçbir şey çıkmadan direkt giren paradır. Rusya’daki olası yüzde 25’lik kaybı örtmek mümkün. Mesela İstanbul’a gelen Rus turistlere, bunca yılın hatırına özel müze girişlerine indirim yapılabilir. Oteller özel bir indirime girebilir. İran’la kapıyı açsalar, bölge turizmi ihya olur. Ermenistan’la anlaşma yapılsa sadece Akdamar adası, Van’ı ihya etmeye yeter. Arap turistler ise artık 12 ay geliyorlar. Bu iyi bir gelişme. Onların da asıl zenginleri Londra, Paris’e gidiyor. Onları buraya nasıl getiririz diye kafa yormak lazım” dedi. 

Bayındır’ın dile getirdiği konulardan biri de artık kaotik hale gelen denetimler... Otelcilere her gün yeni bir uygulamayla, farklı bir denetimle gelindiğini söyleyen Bayındır, “Kurallar tabii ki olmalı. Ancak bir otel, maden ocağı gibi değil... ‘Ben bugün çok çalıştım’ diyenin toplam çalışma saati 3 saati geçmez. Kategorileri ayırmak lazım. Bir havuz için havuz bakım elemanı var; bir de havuz müdürü gerektiğini söylüyorlar. 10 bin metrekare havuzla her oteldeki havuz aynı mı? Bunu kapasiteye, yapıya göre ayırmak lazım. Ortada bir kaos var” değerlendirmesini yaptı.

Yeni otel yapanlar kapıları geniş tutsun çünkü...

 “Bir dönem herkes tekstilci oldu. Şimdi moda turizm” diyen Bayındır, şunları söyledi: “Parası olan, arsası olan yatırım yapıyor. Öyle yerlerde oteller var ki kuş uçmez kervan geçmez... Bazen bana, ‘Şurada bir otel yapmayı düşünüyoruz, ne dersin’ diye sormaya geliyorlar. Önce ‘hayırlı olsun’ diyorum. Sonra da ‘koridorları geniş tutun; oda kapılarını 1.50 yapın, banyo girişi de bir metrenin üstünde olsun. Nasılsa hastaneye dönecek, tadilattan kurtarırsınız’ diyorum.”

Timur Bayındır'ın dikkat çektikleri

-Turizm sektörü sadece Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bağlı değil. Gerektiğinde İçişleri, Adalet, Maliye gibi pek çok bakanlığa bağlı. Kültür ve Turizm Bakanlığı, Başbakanlığa bağlı bir yapıya dönüşmesi lazım.

-Yöneticiler, serbest meslek sahipleriyle ve STK’larla diyalog halinde olacak. O bölgede öne çıkan acente sahiplerini ve otelcileri bir araya getirip, kararlar almak ve genelle paylaşmak gerekiyor.

-Rakamsal verilerin çok daha iyi tutulması gerekiyor. 2023 yılında 50 milyon yolcu, 50 milyar dolar diye bir hedefi var Türkiye’nin. Bunu 70 küsur milyona, 86 milyar dolara çıkarmışlar... Bu şartlara bağlı olarak sürekli değişmez ki. 2000’li yılların başında kişi başı turist harcaması yaklaşık 810 dolar. 2013 yılında 830 dolar olmuş. Daha bin dolara gelmeden bin 350 dolara çıkarıldı hedef de. Bu neye dayanarak değiştiriliyor?

-50 yıllık işletmeyim. Bunca yılda halılar en azından 20-30 kez değişmiş; bahçe 5-6 kez yeniden düzenlenmiştir. Her yıl otelin içini badana yaptırırız. Bunlara ek olarak başka düzenlemeler de oluyor. Şimdi yeni otel yapanlara teşvik veriliyor. Yeni otel yapanlara teşvik verileceğine var olanlar yaşatılmalı. Mevcut otellere yeni bir teşvik sistemi sunmak lazım. Selanik’te mesela yeni otel yapamıyorsunuz. Bizde de fazla kapasite var.