Bursa’da Suriyeli tekstil işçisi sayısı 3 bine dayandı

GÜLAY SOYDAN PEHLEVAN

BURSA - Kayıtdışılık oranının yüzde 28 olduğu Bursa’da tekstil, konfeksiyon ve dokuma imalatında kayıtdışı çalışan Suriyeli sayısının 3 bine dayandığı iddia ediliyor. Suriyeliler, genelde kimsenin yapmak istemediği ütücülük gibi zor iş alanlarında açığı kapatıyor. Bunlar bazen üniversite mezunu ya da kalifiye eleman da olabiliyor. 

Bebe Çocuk Konfeksiyon Sektörü Sanayici ve İşadamları Derneği (BEKSİAD) Sosyal İşler Komisyon Başkanı Adem Çolak, Halep’teki tekstil, konfeksiyon ve dokuma imalatlarını devam ettirmek için özellikle tekstil kenti Bursa’ya yerleşen Suriyelilerin açtığı kayıtdışı fason atölye sayısının 100’e ulaştığını, Vişne Bölgesi’nde de 10 civarında toptancının bulunduğu savundu. Bursa’da şu an kayıtlı ve kayıtsız 100 bini aşkın Suriyeli olduğu bilgisini veren Çolak, “Bursa’daki Suriyelilerin yüzde 95’i kendi ekmeğini yiyor. İlk önce işçi olarak çalışmaya başlayan Suriyeliler ardından fason atölyesi açıyor. Toptancılık yapmaya başlayanlar da var. Açılan işletme sayısı her geçen gün artarken, buralarda yine Suriyeliler çalıştırılıyor. Sayıca 100’ü aşan atölyelerin her birinde 5 ile 15 kişiye istihdam sağlanıyor. Bursalı konfeksiyoncuların yanında çalışan Suriyeli sayısı ise tahmini 3 bin civarında” dedi. 

Genelde zor iş alanlarında açığı Suriyelilerin kapattığına dikkati çeken Çolak, “Tekstilde daha çok ütücü olarak çalışıyorlar. Bunlar bazen üniversite mezunu ya da kalifiye eleman da olabiliyor. Çaresizlik sonucu en ağır işlerde çalışmak zorunda kalıyorlar. Oturma izni alamayanlar mecburen sigortasız çalışıyor. Tekstilde daha önceleri Suriyelilere normal asgari ücretin bir buçuk katı ücret ödeme zorunluluğu vardı. Sektörün genel kanısı çalışma şartları iyi olmadığı için Bursa’da kalıcı olmadıkları yönünde” şeklinde konuştu.

‘Hem işveren hem çalışan sıkıntıya giriyor’

Bursa Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği (BESOB) Başkanı Arif Tak, Bursa’ya yerleşen Suriyelilerin büyük çoğunluğunun tekstil sektöründe işçi olarak çalıştığını ifade etti. Bunlar arasında mobilya ustası olarak çalışanların da bulunduğunun bilgisini veren Tak, “İşveren oturma izinleri olmadığı için resmi kayıt yaptıramıyor. Bu nedenle kaçak çalışmak zorunda kalıyorlar. Yakalandıklarında 18 bin TL gibi büyük para cezaları var. Hem işveren hem de çalışan sıkıntıya giriyor. Bakkal, fırın, lokanta işletenler de var”dedi.

İnegöl’de kalifiye eleman açığını kapattılar

İnegöl Mobilya Sanayicileri Derneği (İMOS) Yönetim Kurulu Başkanı Yavuz Uğurdağ, 3 binin üzerinde üreticinin ve 30 binden fazla çalışanın olduğu İnegöl mobilya sektöründe kalifiye eleman açığını Suriyelilerin kapattığını söyledi. Uğurdağ, “Hem İnegöl hem de Türkiye mobilyasına katkı sağlıyorlar. Özellikle o bölgelerde yoğun olan oymacılık, marangozluk, ahşap kesim alanları başta olmak üzere döşemecilik anlamında da faydaları oluyor” ifadesini kullandı.

Kentte kayıtdışına yönelik büyük mücadele var’

SGK Bursa İl Müdürü Erhan Karaca, "Ülkedeki en büyük sorun kayıtdışılık. Bursa olarak bu konuda yoğun çaba sarfediyoruz. İlimizde sigortalı sayısı son bir yılda yüzde 25 oranında artış gösterdi. Kayıtlı işyeri sayısı da yüzde 30 civarında arttı. Türkiye’de kayıtdışılık oranı yüzde 33’lerde seyrediyor. Bursa’da bu oran yüzde 28. Bu sorunu önlemek için çalışıyoruz. Gelen şikayetler üzerine sık sık denetimler yapıyoruz. Ayrıca diğer kurumlarla da bağlantı içerisindeyiz. Diğer kurumların yaptıkları denetimler bizlerle paylaşılıyor ve bu konuda gerekli işlemleri başlatıyoruz. Bursa’da kayıtdışı ile ilgili büyük bir mücadele var. Türkiye ortalamasının da altında olması bunun en büyük göstergesi" diye konuştu .