“Türk girişimciler, yabancılardan çok daha hızlı hareket ediyor”

Sevilay ÇOBAN

Decacorn Angels CE­O’su Duygu Eren…Bir melek yatırım ağı şir­ketinin kurucusu… İş hayatı­na yüksek lisans yaparken ya­yıncılık sektöründe faaliyet gösteren aile şirketinde yöne­tici olarak başladı, sonra ken­di yolunda ilerlemeye karar verdi…

14 yıldır aktif olarak erken aşama girişimlerin ya­tırım ve yönetim süreçlerini yönetiyor. 2019’dan 2024 Şu­bat ayına kadar dünyanın en büyük melek yatırım ağı olan Keiretsu Forum Türkiye'nin genel müdürlüğü görevini de yürüttü. Eren, DÜNYA gazete­sine verdiği röportajda, Türki­ye’deki girişimcilik ekosiste­mi, melek yatırımcılığın yay­gınlaşması, büyüme alanları ve globalden görünümümüz gibi pek çok konuyu ele aldı.

Türk diyasporasındaki girişimlere yatırımcı sağlıyor

Decacorn Angels ola­rak Türk girişim ekosiste­mine yönelik hedefleriniz nelerdir?

San Francisco merkezli De­cacorn Angels, 10 milyar do­lar ve üzeri değerlemeye ula­şarak decacorn olma yolunda, yenilikçi ürünler ve çözümler geliştiren erken aşamadaki gi­rişimleri desteklemek ama­cıyla kuruldu. Türkiye’nin tek global melek yatırımcı ağı­yız. Sadece Türkiye’deki giri­şimlere yatırım yapmıyoruz. San Francisco’daki Decacorn Angels, bizi besleyen bir yapı olarak Türk diyasporasında­ki girişimlere de ulaşmamızı sağlıyor. İyi girişimlerin Tür­kiye'den yatırım almasını sağ­lamak birinci hedefimiz.

Türkiye’deki girişimci­lere ve melek yatırımcıla­ra nasıl imkânlar sunuyor­sunuz?

Teknolojiyi ve sektör uz­manlığını devreye sokarak, Decacorn Angels veri taba­nı yatırım sürecini hızlandı­rarak yatırımcıların gelecek vaat eden girişimleri keşfet­melerini, değerlendirmele­rini ve finanse etmelerini ko­laylaştırıyoruz. Decacorn Angels olarak, yıkıcı teknolo­jilerin ve çığır açan girişimle­rin büyümesini de hızlandır­mak amaçlarımızdan biri. Ay­lık yatırım toplantılarımızla geleceğin Decacorn'ları olma potansiyeline sahip girişimci­leri yatırımcılarımızla bir ara­ya getiriyoruz.

Girişimcilere 500 milyon TL’lik yatırım sağladı

Bugüne kadar kaç yatı­rım tamamladınız?

Küreselde iyi girişimleri sermaye sahipleriyle buluş­turmak için Kuzey Amerika ve Avrupa’da faaliyet gösteri­yoruz. Global çapta en iyi an­laşma akışına erişim sağlar­ken, her ay 100’den fazla baş­vuru alarak, bugüne kadar 10 yatırım tamamladık. Bugüne kadar destek­lediğimiz erken aşama girişimler 500 milyon TL'den fazla yatırım aldı. Şahsi olarak yap­tığım yatırımların da 6 tanesi exit (çıkış) yaptı.

Globalde hedefleriniz nelerdir?

Türkiye’nin ardından İn­giltere’de ye­ni bir açılıma hazırlanıyoruz. Haziran ayı so­nunda çalışma­larımız tamam­landı. Bu açılımla İngiltere’de Decacorn Angels’ın daha faz­la tanınmasını ve aynı şekilde hareket edeceğimiz bir yapı­nın oluşmasını sağlayacağız. Bununla beraber Türk giri­şimlerinin yurtdışında globa­le açılmaları, o pazarlarda da satış yapabilmesi ve müşteri­leriyle bir araya gelebilmesi çok önemli.

BKS lisansı al, yatırımın vergiden muaf olsun

Yeni nesil melek yatırım ağı ne demek?

Yeni nesil melek yatırım ağı, teknoloji ve dijitalleşmenin etkisiyle geleneksel melek ya­tırımcılığın evrilmiş hali ola­rak tanımlanabilir. Decacorn Angels olarak melek yatırı­mı yeniden şekillendiriyoruz. Türkiye'de bence iki şeye ih­tiyaç var şu anda. Bir tanesi daha çok me­lek yatırımcının olması. Melek yatırımcı olma potansiyeli ta­şıyan insanla­rın da bilmesi gereken şeyler var. Örneğin Deca­corn An­gels, akredite bir melek yatı­rım ağı.

Melek yatırımcılar, Bireysel Katılım Sermayesi yani BKS lisansı dediğimiz li­sansı bizim üzerimizden ala­biliyor. Peki, bu lisans ne işe yarıyor? Mevcut uygulamada; her sene yapılan yatırımın bir milyon TL'ye kadar olan kıs­mının %75’i kişisel gelir ver­gisinden düşülebiliyor. Bu da lisanslı melek yatırımcılara özel dünyada sadece Birleşik Krallık ve Türkiye'de uygula­nan bir sistem. Bu da yatırım­cılar açısından çok büyük bir ayrıcalık. O yüzden bence li­sanslı melek yatırımcıların sayısı artmalı ve iş insanları bunu mutlaka öğrenmeli. Bize gelip başvuruda bulunan me­lek yatırımcılar 2 hafta içinde lisansını alabiliyor.

Türkiye girişim ekosiste­mini global ile kıyaslarsak neler söylersiniz?

Türkiye, girişimcilikte özel­likle son 5 yılda çok büyük bir ivme kaydetti. Türkiye'nin hem geldiği hem gittiği nok­tada gerçekten Avrupa ve ME­NA bölgesinde birincilikteyiz. Çok ciddi yatırımlar var, özel­likle erken aşamalı girişimle­re. Dünyada ekosistem ileriye giderken Türkiye'de de ileri­ye gidiyor. Geçen ay boyunca ABD’deydim.

Şunu net olarak söyleyebilirim ki; bizim Türk girişimcilerinin yabancı gi­rişimcilerden asla aşağı ka­lır yanı yok. Hatta bence bazı noktalarda çok daha hızlı ha­reket ediliyorlar. Türkiye'de 200'den fazla GSYF kuruldu ve bunlar işlevsel olmaya baş­ladı. Sevindirici bir durum ve 2024'ün artılarından bir tane­si. Ancak Türkiye'de exit sa­yısında arzu edilen rakamla­ra gelemedik. Bu senenin çok daha fazla yatırım haberi ve en az birkaç exitle kapanacağını düşünüyorum. Yatırımlarda azalma değil bilakis artma söz konusu.

 Unicorn ve decacorn yolundaki girişimlere tavsiyeler

Girişimcilere tavsiyem; finansal projeksiyon üzerinden değil gerçekleşmiş metrikler üzerinden büyüme hikâyesi anlatarak yatırım talep etmeleri. Yatırım alacakları finansmanı nereye, nasıl harcayacaklarını göstermeleri, büyüme projeksiyonlarını ayakları yere basarak anlatmaları yatırımcılar açısından önemli. Değerleme noktası da yatırımcılar için hassas konulardan biri. Yatırım almak isteyen girişimlere bir diğer önerim de; Melek Yatırım Ağları veya Girişim Sermayesi şirketlerinin yatırım kriterlerini öğrenmeleri. Örnek olarak, fikir aşamasında yatırım yapmayacak olan bir kuruma başvurmak zaman kaybıdır. Yatırım şirketlerine ulaşmada referans veya network en hızlı yoldur.