Bilişimciler, sektörde uzun vadeli devlet politikası istiyor

Gülay Soydan PEHLEVAN

BURSA - Bilişim Sektörü İş Adamları Derneği (BİSİAD) Yönetim Kurulu Başkanı Osman Akın, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı başkanlığında ilgili paydaşlarla hazırlanan Türkiye Yazılım Sektörü Stratejisi ve Eylem Planı Taslağı’nı (2016-2019) yeterli görmediklerini bildirdi. Taslakta sektörde sıçrama sağlayacak ciddi bir unsur bulunmadığını iddia eden Akın, “Dünya ticaret hacmi 3 trilyon dolar olan bilişim sektörü Türkiye’de her yıl yüzde 15 civarında büyüyor. Yaklaşık 35 milyar dolar civarındaki Türk bilişim sektörünün 2023 yılı hedefi 160 milyar dolar. Büyüme oranları hedefi yakalamak için yeterli değil. Yazılım sektörünün önünün açılması için öncelikle kamunun yazılım üretme hevesinden vazgeçmesi lazım. Çünkü doğası gereği yazılımın katma değeri ürettikten sonra defalarca çoğaltılabilir olması gerekiyor. Her kamu kurumu sadece kendi kullanacağı yazılımı üreterek, dünyanın en pahalı yazılımlarını üretiyor. Üstelik sektörün önünü kapatıyor” dedi. 

Memur Ar-Ge’ciler ülkesinde yaşıyoruz 

Osman Akın, eylem planında, Ar- Ge personeli konusunun da çok boyutlu incelenmesini istedi. Türkiye’de Ar-Ge personelinin büyük kısmının devlet tarafından istihdam edildiğini ileri süren Akın, “Memur Ar-Ge’ciler ülkesinde yaşıyoruz. Bu alanda da devlet, özel sektörün önündeki en büyük engel. Öncelikle devlet Ar-Ge yapma anlayışını terk etmeli. Devlet memuru olma kolaylığı yüzünden memur kadrolarına kaçan Ar-Ge personeli yüzünden özel sektör sıkıntı yaşıyor. Ayrıca Türkiye’de ihtiyaç olan alanlarda değil de ihtiyaç olmayan alanlarda insan yetiştirme anlayışının hakim” diye konuştu. 

‘Hindistan modeli masaya yatırılabilir’ 

Belsis Ar-Ge Şube Müdürü Emre Kırşallıoba da ekonominin en önemli çarklarından olan bilişimle ilgili 20-30 yıllık devlet politikası gerektiğini söyledi. Eğitim sisteminin günün ihtiyaçlarını karşılamaktan uzak olduğunu iddia eden Kırşallıoba, “Örneğin Uludağ Üniversitesi’nde bilgisayar mühendisliği bölümü yok, iki yıllık yazılımcılık var. Belki de Hindistan modelini masaya yatırmamız gerekiyor. Böylece sektörün kalifiye eleman ihtiyacı giderildiği gibi istihdam da yaratılmış olur” dedi. Sektörü tıkayan bir başka sorunun teknokentler dışındaki firmaların KDV avantajından yararlanamaması olduğunu vurgulayan Kırşallıoba, “KDV oranı %18’den %8’e düşürülürse çok şey değişecektir. Teknokentlerde sağlanan avantajlar yeterli değil. Köklü Ar-Ge desteği verilmesi halinde yüksek katma değerler yaratılabilir” ifadesini kullandı. 

Trex Satış ve Pazarlama Temsilcisi Boğaç Atilla Aydınlı, sektör sorunlarını başında yetişmiş Ar- Ge personeli sıkıntısının geldiğini, bu sorunu yeni mezunları staja alıp projelerin içine dahil ederek aşmaya çalıştıklarını söyledi. Yüzde 18’lik KDV oranının indirilmesini de talep eden Aydınlı, “Teknoloji alanında Türkiye’nin geride olduğu izlenimi var. Oysa gerçekler böyle değil. Sektöre bakış açısının mutlaka değişmesi gerekiyor” dedi. Mubitek Genel Müdürü Gül Çiçek Zengin de Ar-Ge personeli ve KDV oranının yanı sıra yerli üretime yönelik önyargının sektörün önünü kapadığını ileri sürerek, özellikle yeni geliştirilen ürünlere karşı oluşan önyargıların arka plana atılmasını ve pazara giriş ve ticarileşme sürecinde KOBİ’lerin elinden tutulmasını istedi.

Yazılım Sektörü Stratejisi Eylem Planı Taslağı neleri kapsıyor?

►Kamu-Üniversite-Sanayi İşbirliği Mekanizmaları ile İnsan Kaynaklarını Geliştirmek: 
Sektörün işgücü ihtiyacının belirlenmesi, yükseköğretim kurumlarındaki yazılım mühendisliği bölümü sayısının artırılmasına yönelik düzenleme yapılması, eğitimöğretim müfredatında güncellemelerin sürekli yapılması, eğitim-öğretim bursu sağlanmasına yönelik düzenlemelerin yapılması, ulusal düzeyde yazılım geliştirme yarışmaları düzenlenmesi. 

► Altyapıyı Güçlendirmek: 
Bilişim Firmaları Derecelendirme/Seviyelendirme Sistemi kurulması: Başta yazılım ürünleri olmak üzere bilişim ürünlerine yönelik fi rmaların test, belgelendirme, sertifi kalandırma ve danışmanlık giderleri için destek programı çıkarılması; yazılım sektöründe kümelenme faaliyetlerinin desteklenmesi. 

 ► Uluslararası Rekabet Gücünü Artırmak: 
Yazılım sektörü kapsamında yurtdışı potansiyel pazarların analizine yönelik düzenli raporlama çalışması yapılması; Türkiye’nin uluslararası yazılım sektöründe fark yaratabileceği öncelikli alanların belirlenerek bu alanlara yönelecek girişimcilere özel tematik destek programı hazırlanması; başta teknoloji geliştirme bölgeleri olmak üzere sektörün güçlü olduğu bölgelerde yazılım hızlandırıcı merkezlerinin kurulması, yerli yazılımlardaki vergi yükünün azaltılması. 

► Hukuki ve İdari Düzenlemeleri Yapmak: 
Türkiye’de başta kamu kurum ve kuruluşları olmak üzere kaliteli ve güvenli yerli yazılım ürünlerinin kullanımının yaygınlaştırılmasını sağlamaya yönelik gerekli mevzuat düzenlemelerinin yapılması, yazılım sektörü ürünlerine yönelik kriter ve standart sayısının artırılmasının sağlanması; sayısal kod emanetçiliği sisteminin hayata geçirilmesi; yazılım sektörüne yönelik akredite kuruluş sayısının artırılması; TGB’lerde yer alan yazılım fi rmalarına KDV iadesi sağlanması.

► Fikri ve Sınai Mülkiyet Hakları ile İlgili Düzenlemeler Yapmak: 
Yazılım sektöründe fi rki ve sınai mülkiyet hakları konusunda yaşanan sorunların çözümüne yönelik çalışma yapılması; ürünlerin telif ve tescil süreçlerinin yeniden düzenlenmesi.