Fındıkta tek rekolte açıklanacak

VEYSEL AĞDAR

İSTANBUL - Farklı kurumlar tarafından açıklanan rekolte tahminlerinin fındık fiyatı üzerinde tartışma yarattığını belirten Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Faruk Çelik, bundan sora rekolte duyurusunun tek elden yapılacağını söyledi. Çelik, ayrıca sektörde sıkça dile getirilen tekelleşme konusunda gereken incelemelerin yapılacağını kaydetti.

Karadeniz Bölgesi'ndeki tarım ve hayvancılık faaliyetleri Faruk Çelik'in Trabzon'da katıldığı toplantıda ele alındı.

Son günlerde fiyatı üzerinden tartışma konusu olan fındık Trabzon'da masaya yatırıldı. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından geçtiğimiz hafta sonu Trabzon'da düzenlenen 'Karadeniz Bölgesi Bakanlık Koordinasyon ve Sektörel Ortak Akıl Toplantısı'nda Ziraat Odaları Birliği temsilcileri, fındıkta fiyatların düşmesinin üreticiyi mağdur ettiğine dikkat çekti. Sektörün diğer temsilcileri ise 2009'dan itibaren uygulanan serbest piyasa sistemi ve buna paralel üreticilere verilen alan bazlı destekleme priminin devam etmesini, ancak sistemin özellikle lisanslı depoculuk kısmının sağlam temellere oturtulmasını talep etti. Sektör temsilcilerini dinleyen Bakan Çelik, en yüksek desteği fındığa verdiklerini belirterek, "2009-2014 arasında üreticilere 4.4 milyar lira alan bazlı destek verildi. 2015 desteğini de haziranda 850 milyon lira olarak fındık üreticilerimize ödeyeceğiz" dedi. Farklı kurumlar tarafından açıklanan rekolte tahmininin sektörde tartışma yarattığını ifade eden Çelik, bundan sora duyuruların tek elden yapılacağını söyledi.

'Spekülasyonlara cevap verildi'

Son günlerdeki spekülasyonlara Bakan Çelik'in net bir cevap verdiğini kaydeden İstanbul Fındık ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Başkanı Ali Haydar Gören, farklı rekolte tahmini açıklamalarının fiyatla ilişkilendirilmesinin doğru olmadığını söyledi. İhracatçı ve sanayici olarak her zaman üreticinin yanında olduklarını ifade eden Gören, sözlerine şöyle devam etti, "Dünyanın her yerinde sektör paydaşları rekolte tahmini yapar ve stratejilerini ona göre belirler. Ama geçerli olan resmi makamlarca açıklanan rekoltedir. Türkiye'de de Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'dır. Lisanlı depoculuğu her zaman destekledik. Üretici ürününü emanete değil, lisanslı depoya verirse stok kontrolleri piyasada spekülasyonu önler. Bunun ilk adımını geçtiğimiz hafta attık. Konya'da ürün borsasının açılışı gibi. Bu kararlar spekülatif ve manipülasyonlarının önüne geçecektir."

'Perakende fiyatı araştırılmalı'

Son günlerdeki gelişmeleri özetleyen Ulusal Fındık Konseyi Başkanı Sebahattin Arslantürk de fındıkta serbest piyasa sisteminin kazanımlarının ortada olduğunu ve son günlerdeki devletin doğrudan müdahalesi konusundaki söylemlerin doğru olmadığının artık anlaşıldığını kaydetti. Arslantürk, "Serbest piyasa ekonomisi ilkelerine dayanan fındık stratejisinin güçlendirilerek sürdürülebilir bir fındık politikası için ortak paydada birleşilmesi gerektiği fikri bu toplantıda kabul görmüştür. Artık herkes, her kesim sistem içinde üzerine düşen görevi yapmak için çaba göstermelidir" dedi. Fındık üreticisinin yüksek perakende fiyatını görünce 'ben az kazanıyorum' dediğini aktaran arslantürk, "İç fındığın kilosunun sanayiciden çıkışı 36 lira. Perakende ise bölgesel bazda ortalama 40-80 lira arasında değişiyor. Aslında devlet perakende fiyatları araştırmalalı" diye konuştu.

Bakanlık 4 adım atacak

Fındık sektörü temsilcilerini dinleyen ve üretici ile tüketici arasındaki sivil toplum kuruluşlarının görevlerini layıkıyla yapması gerektiğini kaydeden Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Faruk Çelik, sorunun çözümünü dört maddede özetledi:

1 - Rekolte tespiti artık tek elden ve bakanlık koordinasyonu ile yapılacak. Ziraat odaları, borsalar,  Ulusal Fındık Konseyi (UFK) ve bakanlığın birimleri temmuz ayının ilk haftasında rekolteyi belirleyip açıklayacak. 

2 - Lisanslı depolar devreye alınacak. Fındık artık emanete değil, depolara bırakılacak. Bu konuda TMO'ya ait depolar gerekirse kullanılacak. 

3 - Söz konusu edilen tekelleşmeye karşı gereken incelemeler yasalar çerçevesinde sürecek. 

4 - Fındıkta verimin artırılması için sertifikalı fidan üretim ve dağıtımınadağ 2017'den itibaren başlanacak.