Bilinçli tarım için yeni bir program geliştirildi

DİLEK TOPRAK

ESKİŞEHİR - Bilinçli tarımı hedefleyen yeni bir programa imza atıldı. İki girişimci tarafından geliştirilen Sulama Yönetimi Programı (ProSu) adlı sistemin Türkiye’de ve dünyada benzeri olmadığı savunulurken, bu sistemle tarım alanında geleceğe dönük planlama yapılabileceği ifade edildi. 

Proje koordinatörü Cavit Çakır, ProSu’nun tarımsal üretimin gerçeklemesi için, su dağıtım sisteminin izin verdiği ölçüde esnek, güvenilir ve bitki su ihtiyacı hesaplamasına dayalı bir programın geliştirilmesine yönelik ihtiyacı karşılamak için hazırlandığını söyledi. Çakır, “Program mikro seviyedeki bitki su ihtiyacını hesaplayarak, ekilen bütün bitkilerin ihtiyaç duyduğu su miktarını belirliyor. Rezervuardaki su miktarına göre de ihtiyaç analizi yapıyor. Daha sonra sulama öncesi, sulama suyunun yeterli olup olmadığı hususunda uyarı veriyor. Sulama sistemi buna göre önceden ekim yönlendirmesi veya kısıtlı sulama planlaması yapıyor” dedi. 

“Ekilecek bitki seçiminde üreticiler yönlendiriliyor” 

“Program, çıkacak sorunları, sulama sezonu öncesinde çözme imkanı sunuyor” açıklamasını yapan Çakır, “Ayrıca bitki su ihtiyacı ‘Blaney-Cridle’ ve ‘Penmann’ yöntemleri ile ayrı ayrı hesaplanabiliyor. Ekim yapılacak bölgenin bitki çeşidini belirleyen etkenlerden en önemlisinin toprak olduğundan yola çıkarak, gerekli toprak analizi verilerinin girilmesiyle doğru gübre ve miktarı belirlenebiliyor. Taban suyu kuyularından elde edilen verilerinin girilmesi ile de taban su seviyesi, toprak tuzluluğu ve toprak eğimi belirlenerek ekilecek bitki seçiminde üreticiler yönlendiriliyor” diye konuştu. 

“GAP Bölgesi’nde ekonomiye yıllık 198 milyon dolar katkı sağlanabilir” 

Cavit Çakır, söz konusu programın Türkiye genelinde kullanılması halinde sulama randımanının en az yüzde 10 oranında artacağını düşündüklerine dikkat çekti. Çakır, “Yalnızca GAP Bölgesi'nde sulama birlikleri tarafından işletilen sulamalarda sulama randımanı yüzde 43. Sulama birliklerince bir yılda kullanılan su miktarı 11 milyar 32 milyon metreküp. Türkiye genelinde 1 hektar alan için 4 bin 452 metreküp su harcanıyor. Bu durumda 247 bin 798 hektar alan ilave olarak sulanabilecek. Sulama alanlarından elde edilen net geliri ülke genelinde 800 dolar/hektar alırsak, sulama birlikleri sulama randımanının yüzde 10 puan artırılmasının yalnızca GAP Bölgesi’nde ekonomiye getireceği katkı yıllık 198 milyon dolar” açıklamasını yaptı. Küresel ısınmanın tüm dünyayı tehdit ettiği günümüzde suyun öneminin daha da açığa çıktığının altını çizen Çakır, özetle şu bilgileri verdi: 
“Türkiye’de işletmeye açılan toplam sulama tesisi sayısı 2 bin 320 adet, sulama alanı da net 2 milyon 847 bin 382 hektarı buluyor. Bunun 142 bin 740 hektarı (108 adet sulama) DSİ tarafından işletiliyor. 2 milyon 208 bin 936 hektarı (779 adet sulama) inşa edilerek işletmesi su kullanıcı örgütlerine devredildi. 17 bin 285 hektarı ise (30 adet sulama) bedeli karşılığında başka kurumlara inşa edildi. 478 bin 421 hektarı DSİ ile birlikte mülga KHGM ve İl Özel İdareleri’nce YAS Sulama Kooperatifleri adına geliştirildi. Mevcut sulamalarda kanal tipleri hizmet ettikleri alana göre sınıflandırıldığında; sulamaların yüzde 39 klasik kanal, yüzde 44 kanalet ve yüzde 17 borulu şebekeden oluştuğu görülüyor