“Şimdi yeni ‘unicorn’lar çıkarmanın tam zamanı''

Sevilay ÇOBAN

İstanbul Ticaret Oda­sı (İTO) çatısı altında­kii Bilgiyi Ticarileştirme Merkezi’nin (BTM) kuruluşu ve üstlendiği görevleri DÜN­YA gazetesine anlatan BTM Genel Müdürü İbrahim El­başı, günümüzde KOBİ’le­rin ve girişimlerin inovasyo­nun lideri konumunda oldu­ğuna dikkati çekiyor.

Elbaşı, startupların geliştirilmesi­nin öneminin altını çizerek, “BTM, önce bölgenin sonra ülkenin rekabetçiliğinin ge­liştirilmesi ve rekabet avanta­jının sağlaması için ortaya çı­kartılan temel yeteneklere bir zemin sağlamış oldu. Sadece nasıl iyi yeni bir iş kurulur, na­sıl iş kurulacağı, nasıl ürün ge­liştirileceği ve nasıl satış yapı­lacağından öte; iş modeli oluş­turulmasından yatırımcı ile eşlemeye kadar girişimcilere çok geniş bir perspektifte ni­telikli destek sunmaya odak­lanıyoruz.

Ve onların eşsiz de­ğer önerisi olarak ifade ettik­leri o fikirleri -ki bu fikirler sektör için genellikle marji­nal çözüm önerilerinden iba­ret oluyor- marjinal olmaktan çıkartıp uygulanabilir fikirle­re dönüştürüyoruz” diyor.

Girişimciliğin yaş orta­lamasının düştüğünü işa­ret eden Elbaşı, “Çünkü giri­şimcilik dediğiniz şey artık iş kurmaktan ibaret olan bir şey değil. Dolayısıyla BTM tara­fında biz startupları her se­viyeden destekleyerek, geliş­tirerek onları sektör aktörle­riyle buluşturarak en doğru çözüme gitmeleri için gerekli olan o süreci hem fiziki ola­rak hem de soyut imkanlar­la, dinamik imkanlarla, faali­yetlerle, mentörlüklerle, eği­timlerle sunmaya başladık. Yaptığımız en önemli şey de aslında iyi fikirleri doğru ya­tırımcılarla eşleştirmek. Ve aslında topyekün bir strate­jik formülasyon süreci” diye ekliyor.

“Doktor gibi; teşhis, tanı ve tedavi ortaya koyuyoruz”

Elbaşı, kuruldukları gün­den bu yana 10 bine yakın gi­rişimciye ev sahipliği yaptık­larını anlatırken, “Bunları ya­parken onları belli standart seviyelere ayırdık. Çoğu giri­şimcinin ihtiyacı fikir ya da ürün aşamasında oluyor.

Yani fikirden ürüne dönüştürür­ken, ürünü satışa aktarmak­ta sıkıntı yaşanıyor. BTM de aslında bu noktada tıpkı bir doktor gibi; doğru teşhis, tanı ve tedavi üzerine bir çaba or­taya koyuyor. Ortak bir amaç varsa, uluslararası rekabet di­yorsak eğer işte böyle bir ma­sa olması gerekiyor. Biz de BTM olarak o ‘masa olma’ id­diamızı ortaya koyduk” ifade­lerini kullanıyor.

Yatırım ekosisteminin 2016 yılında yaklaşık 60 mil­yon dolar seviyesinde olduğu­nu hatırlatan Elbaşı, şunları söylüyor; “Türkiye’de yatırım ekosistemi 2021'de 2 milyar dolara yaklaşarak inanılmaz bir büyüme ortaya koydu. BTM'nin de bu süreçte çok ciddi katkısı oldu. 2023'te bin 260 tane startup'a destek ol­duk. Bu sene de ilk dönem bit­ti. İlk dönemde yaklaşık 600 tane startup'a destek olduk.

İkinci dönemle birlikte gene bu rakamı devam ettirmek is­tiyoruz. Beklediğimiz artış­lar, niceliksel artış değil, nite­liksel artışlar. 5 bin startup’a çıkmayacağız mesela. Biz yi­ne bin 200 ile bin 500 arasın­da startupa destek olarak bu seneye tamamlanmayı plan­lıyoruz. Bunların da çok cid­di yatırımlara dönüşmesini, onların çok ciddi satışlar yap­masını hedefliyoruz. 2024 yı­lında ilk 6 ayında yatırım ve­rimizde 587 milyon dolarlık bir seviyeye geldik. Bu da 235 adet yatırımla oldu.”

“Girişimlerimiz 7,5 milyar TL değerlemeye ulaştı”

Destek oldukları girişimle­rin çok önemli bir ekonomik büyüklük yarattığına da de­ğinen Elbaşı, şu ifadeleri kul­lanıyor; “Bizim girişimleri­miz bu zamana kadar 21 mil­yon 300 bin dolarlık bir satış yaptı. Bu zamana kadar bizim girişimlerimizin aldığı yatı­rım değerleme tutarı da 225 milyon dolar yani 7,5 milyar TL seviyesinde. Bir girişimin unicorn dediğimiz 1 milyar dolarlık startup olma süreci, 7 ila 10 sene arasında değişi­yor. Dolayısıyla belki bir tane­si unicorn olarak çıkacak ve bu rakamı da bir anda fırlata­cak. Artık bunları veri olarak konuşmuyor olacağız. Bizim hedefimiz de o.”

“Silikon Vadisi ile rekabetteyiz”

“Silikon Vadisi'ndeki start-up merkezleriyle rekabet içerisindeyiz” sözleriyle id­dialarını ortaya koyan Elba­şı, “Hatta öyle bir rekabet ki dünyanın en büyük 3. star­tup merkezi seçildik. Sırala­ma, UBI Index adlı bir endek­se göre belirleniyor. Bizim gibi dünyanın en iyi binlerce kuluçka merkezini ve star­tup merkezini değerlendir­meye alıp, bizi dünyanın önce ilk beşine seçtiler. Sonra al­dığımız raporlara göre, Hin­distan ve Brezilya’dan son­ra üçüncü olduğumuz ortaya çıktı.

Ve bunların içerisinde Silikon Vadisi, Kuzey Ameri­ka, Güney Amerika, Avrupa, Uzak Doğu’daki bütün kuluç­ka merkezleri yer alıyor. As­lında Uzak Doğu bizim için çok ciddi bir rekabet alanı, Çin ve Hindistan bizi zorladı mesela. Biz bunların aslında sıyrılıp hizmet olarak, start-up merkezi olarak dünyanın en büyük üçüncü merkezi se­çildik. Hedefimiz birinci ol­mak. Ve son iki yılda yaşanan olumsuzluklara rağmen biz bu hedefimizde iddialıyız, dört dala koşuyoruz. Bu arada endeks, merkezlerin son 2 yıl­daki verilerine bakılarak be­lirleniyor” diyor.

“Sadece girişimci değil yatırımcı da yetiştiriyoruz”

BTM Genel Müdürü İbrahim Elbaşı, yatırımcılara yönelik sundukları hizmetleri de şu sözlerle anlatıyor; “Sadece girişimci değil aynı zamanda yatırımcı da yetiştiriyoruz. Teknoparkları ve yatırım yapacak kurumları da destekliyoruz. Kalkınma ajansı destekli yatırımcı hızlanma platformumuz var. Nasıl girişimcilere eğitimler veya mentorluklar veriyorsak, aynısını iş insanlarına yaptık. Büyük holdinglerdeki iş insanları ve C Level düzeydeki yöneticileri yer aldı.”

“BTM’den unicorn çıkabilir”

İbrahim Elbaşı, girişim ekosisteminin unicorn çıkarma sürecinde önemli bir noktaya geldiğine değinerek, “Şu anda Türkiye’de 7 tane unicorn'umuz var. Ama süreç öyle bir noktaya geldi ki; bir stratup’un unicorn’a dönüşme süreci aşağı yukarı 7 sene sürüyor. Bizim asıl sorumuz BTM'den hangi startuplar bunlardan birisi olacak? BTM'den çıkan Unicorn olacak girişimlerimiz var. Şimdi yeni unicorn’lar çıkarmanın tam zamanı” şeklinde konuşuyor.