Bir ayda yüzde 25 kazandırdı

İSTANBUL  - Düşen petrol fiyatlarının ulaştırma sektöründe yer alan şirketlerin maliyetlerini azaltacağı ve kar marjlarını olumlu yönde etkileyeceği beklentisi, Borsa İstanbul'da işlem gören ulaştırma hisselerine talebi artırdı. Borsa İstanbul'da işlem gören paylardan hesaplanan sektörler içinde, son bir ayda yatırımcısına en fazla kazandıran ulaştırma sektörü oldu. Ulaştırma sektörü bir aylık dönemde yüzde 24.69 artış kaydederek yatırımcısına en fazla kazandıran sektör oldu. 

Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü'nün (OPEC) perşembe günü petrol üretim seviyesini koruma kararı almasının ardından 'ulaştırma' haftanın son işlem gününde yüzde 6.36 ile en fazla değerlenen sektör endeksi oldu. 

Ulaştırma sektörü endeksinin içinde yer alan Türk Hava Yolları ve Pegasus hisseleri de bu dönemde yatırımcısına en fazla kazanç sağlayan hisseler arasında yer aldı. Türk Hava Yolları hisseleri son bir aylık dönemde yüzde 27,39, Pegasus hisseleri de yüzde 17,18 kazanç sağladı. 

'THY ve Pegasus'un petrol fiyatlarındaki düşüşten oldukça olumlu bir şekilde faydalanacağını tahmin ediyoruz' 

Ziraat Yatırım Ekonomisti Bora Tamer Yılmaz, petrol fiyatlarındaki gerilemeyi arz ve talep yönlerinden değerlendirdiklerini söyledi. Talep tarafında davranışsal ve teknolojik gelişimlerin talebi baskıladığını dile getiren Yılmaz, davranışsal açıdan tüketicilerin artan tasarruf bilinciyle (A+ ürünler, küresel ısınma, vb) enerji verimliliğinin arttığını ve bu nedenle petrol talebinin dünya nüfusundaki artışla doğru orantılı seyretmediğini kaydetti. 

Otomotiv teknolojisinde ise içten yanmalı motor teknolojisinin cazibesini yitirmesi ve elektrik enerjisinin otomotivde artan payının petrol talebini sınırlandırdığı kaydeden Yılmaz, "Öncelikli Dönüşüm Programı Eylem Planı"nda da Türkiye'nin menzil artıran elektrikli hibrit araçlara yoğunlaşmasının Türkiye'nin uzun vadede ekonomik kıt kaynakları verimli yönetebileceğine işaret ettiğini belirtti. 

Yılmaz, arz tarafında ise miktar ve teknoloji öğelerinin fiyatların gerilemesinde etkili olduğunu ifade ederek, şunları söyledi: 

"ABD petrol fiyatlarını yansıtan Batı Teksas Petrolü (WTI) endeksi ile Avrupa petrol fiyatlarını yansıtan Brent endeksi, 2011 yılında Kuzey Afrika'da 'Arap Baharı' diye adlandırılan gelişmelerle ayrışmaya başlamıştı. Bunun sebebi, Kuzey Afrika ve Ortadoğu'da siyasi belirsizliklerin petrol arzına olumsuz etkileriydi. Aradan geçen zaman zarfında Ortadoğu ve Kuzey Afrika'da özellikle Libya ve Kuzey Irak petrollerine ilişkin siyasi belirsizliklerin azalması arz güvenliğini artırdı. Böylece hem Brent petrol fiyatlarındaki siyasi risk primi azalırken, toplam petrol arzı da miktar anlamında artış gösterdi." 

'Petrol fiyatlarındaki gerilemenin geçici ya da konjonktürel bir gelişme olmadığı kanısındayız'

Bora Tamer Yılmaz, arz tarafındaki teknolojik ilerlemenin ise ABD'de "kaya gazı" ya da "yatay sondaj" diye ifade edilen gelişmelerle kaydedildiğini belirterek, böylece daha önceden ulaşılamayan yataklardan petrol çıkarılabilir hale gelindiğini ve dünya toplam petrol arzının artarak talep dengesinin daha düşük fiyatlarla karşılanmasını sağladığını vurguladı. 

Petrol fiyatlarındaki gerilemenin geçici ya da konjonktürel bir gelişme olmadığı kanısında olduklarına dikkati çeken Yılmaz, fiyatlardaki gerilemeyi yapısal dönüşüm açısından takip ettiklerini, hem makro hem de mikro bazda Türkiye ekonomisine ve finansal varlıklarına kalıcı pozitif etkilerini öngördüklerini söyledi. 

Yılmaz, şunları ifade etti: "Sektörel bazda genel olarak tüm sektörlerde petrolün az ya da çok maliyet unsuru olması bakımından olumlu etki görülmesini beklemekle birlikte özellikle havacılık sektöründeki olumlu yansımanın, petrol maliyetlerinin çok önemli bir yer tutması nedeniyle, çok daha yüksek olacağını düşünmekteyiz. Bu nedenle Türk Hava Yolları ve Pegasus'un bu durumdan oldukça olumlu bir şekilde faydalanacağını tahmin ediyoruz. 

Petrol fiyatlarındaki düşüşün belli bir süre sonra bilet fiyatlarına da yansıması beklenmektedir. Bu durum, petroldeki düşüşle beraber kar marjları artacak olacak havayolu şirketlerinin bu kar marjı artışlarının geri gelmesine neden olabilir. Ancak, bilet fiyatlarında yaşanacak düşüşler havayolu ulaşımına olan talebin de artmasına katkıda bulunacağından sektöre olumsuz etkisinden daha çok olumlu etkisi olacağını düşünüyoruz."