Temiz enerji yatırımları arttı

DİDEM ERYAR ÜNLÜ

Küresel temiz enerji yatırımları 2014’te yüzde 16 oranında artış göstererek 310 milyar dolara yükseldi. Bloomberg New Energy Finance (BNEF) tarafından açıklanan verilere göre, temiz enerji yatırımlarını tetikleyen en önemli unsur ABD ve Çin’de artan güneş enerjisi yatırımları oldu. 

ABD’nin temiz enerji yatırımları yüzde 8 oranında artarak 52 milyar dolara; Çin’in temiz enerji yatırımları ise yüzde 32 artış kaydederek 90 milyar dolara yükseldi. Kurulum maliyetleri yarı yarıya azalan güneş enerjisi, toplam temiz enerji yatırımlarının yarısından fazlasını çekmiş oldu. 

Aslında yeşil enerji pazarı son yıllarda oldukça sönük bir dönem geçiriyor. Yatırımlar 2011 yılından bu yana ilk kez bu sene yükselişe geçti. Yine de bölgeler arası büyük dengesizlikler mevcut. Örneğin Avustralya’da hükümet yenilenebilir enerjileri kesinlikle tercih etmiyor. Öyle ki yatırımlar yüzde 35 oranında gerilemiş durumda. Avrupa’yı kurtaran ise birkaç büyük deniz ötesi rüzgar çiftliği. BNEF verilerine göre, geçen sene gerçekleşen temiz enerji yatırımları 310 milyar dolar. 2011 yılında ise temiz enerji yatırımları 317 milyar dolar seviyesine ulaşmıştı. Bu arada yeşil enerji maliyetlerinin düşmesi, 2014 yılında gerçekleşen yatırımların daha verimli olmasını sağlıyor: Sonuçta, 2014 yılında ulaşılan temiz elektrik kapasitesi, 2011’e kıyasla iki kat daha fazla. 

Yatırımlar beklentinin üzerinde 

BNEF Danışma Kurulu Başkanı Michael Liebreich, 2014’teki yatırımların beklentilerinin üzerinde gerçekleştiğini söylüyor. 

2014 yılında güneş enerjisi yatırımları yüzde 25; rüzgar enerjisi yatırımları ise yüzde 11 oranında artış kaydetti. Enerji verimliliği ve elektrikli araç yatırımları yüzde 10 artış gösterdi. “Yeşilliği” bir süredir tartışılan biyoyakıt yatırımları yüzde 7 geriledi. Biyokütle projelerine yönelşen yatırımlarda ise yüzde 10 gerileme yaşandı. 

Çin, ABD ve Japonya 

Temiz enerji yatırımlarında liderlik koltuğuna 90 milyar dolar ile Çin oturdu. İkinci sırada 52 milyar dolar ile ABD, üçüncü sırada 41 milyar dolar ile Japonya yer aldı. Kanada, Brezilya ve Hindistan’da da önemli artışlar izlendi. 

Avrupa’da ise deniz ötesi rüzgar yatırımlarına rağmen, temiz enerji yatırımları sadece yüzde 1 oranında artış göstererek 66 milyar dolara yükseldi. İngiltere ve Almanya’da yüzde 3’lük bir artış gösteren temiz enerji yatırımları 15 milyar dolara ulaştı. Fransa’da ise yatırımlar yüzde 25 oranında artış kaydederek 7 milyar dolara yükseldi. Fransa’daki yükselişin en önemli nedeni, Avrupa’nın en büyük solar PV yatırımı olan 300 MW’lık Cestas projesi oldu. 

2014 yılında çok büyük solar ve rüzgar projeleri de gerçekleşti. Japonya’da 1 milyar dolarlık Setouchi solar projesi; Güney Afrika’da 1 milyar dolarlık Xina Solar One projesi; Kenya’da 860 milyon dolarlık Turkana Nehri rüzgar projesi; İngiltere’de 2.6 milyar dolarlık Dudgeon deniz ötesi rüzgar çiftliği projesi bunlardan bazıları. 

Michael Liebreich düşen petrol fiyatlarının temiz enerji yatırımları üzerindeki etkisinin sınırlı olduğunu söylüyor. Liebrich, ucuz petrol elektrik üretiminden çok, ulaşımı etkileyecek diyor. 

Uzmanlara göre yenilenebilir enerjiler maliyet avantajı sunduklarını kanıtladılar ve bu nedenle ekonomik kalkınmada anahtar bir role sahipler. Sadece gelişmiş ülkeler değil, gelişmekte olan ülkeler de düşük karbon yatırımlarını önemli ölçüde artırdılar. Önemli olan önümüzdeki dönemde siyasi liderlerin temiz enerjiyi gelecek olarak belirlemeleri.