Jeotermal enerjide yatırım rüzgarları

MELTEM GÜNDÜZ

ANKARA - Jeotermalde Avrupa birincisi Türkiye, şu an bu kaynakla 100 metrekarelik 4 milyon evi ısıtabilecek kapasiteye sahip. Jeotermal potansiyeli 31 bin 500 Megawatt termali (MWt) buluyor. Sondajla arama faaliyetleri yıllık 2 binden 28 bin metrelere çıkarken, keşfedilmiş jeotermal sahası 225’e yükseldi. Bu yıl jeotermal potansiyelin yüksek olduğu 20 ilde maliyeti 30 milyon 293 bin TL’yi bulacak arama ve araştırma çalışması yapılacak. 31 bin 500 MWt olan jeotermal potansiyeli ile dünyada 7, Avrupa’da ise 1’inci sırada yer alan Türkiye, 114.2 MW kurulu elektrik kapasitesiyle de dünyada 12’nci sırada bulunuyor. Teorik jeotermal potansiyeli 31 bin 500 MWt olan Türkiye’de 2005’te 173 olan keşfedilmiş jeotermal saha sayısı günümüz itibariyle 225 adede ulaştı. Bu sahalarda 2012 yılı sonu itibariyle toplam 145 bin metre sondajlı arama yapıldı.

Türkiye’nin görünür ısı kapasitesi, özel sektörle birlikte yapılan sondajlarla 2012’de toplam 7 bin MW’ye çıktı ve bu alanda yüzde 130 artış sağlandı. Maden Tetkik Arama (MTA) yetkilileri Türkiye’nin şu anda 100 metrekarelik 4 milyon evi ısıtabilecek jeotermal kaynağa sahip olduğunu söyledi. Türkiye’de jeotermal enerjiden halen elektrik üretimi, ısıtma (sera ve konut), karbondioksit (CO2) gazı üretimi, endüstriyel mineral eldesi ve kurutmacılık ile termal ve sağlık turizmi gibi alanlarda yararlanılıyor. Elektrik üretimine uygun potansiyel içeren 25 adet keşfedilmiş sahanın tamamı Batı Anadolu’da yer alıyor. Jeotermal enerjiden elektrik üretimi 2002 yılında 15 MW iken, yüzde 661 artışla 2012 sonu itibariyle 162.2 MW’ye çıktı. Sahaların geliştirme çalışmaları tamamlandığında ise bu kapasite 720 MW’ye çıkarılabilecek. Bu sahalarda hali hazırda elektrik üreten, projelendirilmiş veya yapım aşamasında olan yatırımların toplam lisans miktarı 635.03 MW’ye ulaştı.

Sondaj için 35 kuyu açıldı

2013'te 35 kuyuda sondaja başlandı ve toplam 40 bin 699 metre çalışma yapıldı. 28 kuyuda çalışmalar tamamlanırken 7’sinde devam ediyor. Tamamlanan kuyularla 51.28 MWt ısı enerjisi ortaya çıkarıldı. Bu arada MTA’nın jeotermal alanlarla ilgili ihaleleri de sürüyor. MTA, Hatay ve Eskişehir'de iki alan için ihale açarken, son teklifl er 31 Mart'ta alınacak. Nevşehir'de başka bir alan için açılan ihalede ise son teklifl er 4 Mart'ta alındı. Ankara Çamlıdere, Meşeler-Tatlak bölgesi ile Ankara-Ayaş-Akkaya ihalelerini ise Belka AŞ kazandı.

20 ilde jeotermal araması yapılacak

Türkiye, bu yıl jeotermal potansiyelin yüksek olduğu 20 ilde maliyeti 30 milyon 293 bin lirayı bulacak arama ve araştırma çalışması yapacak. Jeotermal enerji aramaları Batı Anadolu, Orta Anadolu, Güneydoğu Anadolu ve Doğu Akdeniz ile Marmara jeotermal bölgelerinde gerçekleşecek. 2014'te arama faaliyetlerinin yanı sıra Türkiye'nin jeotermal enerji potansiyelinin belirlenmesi ve jeotermal envanterinin güncellenmesi çalışmaları da yapılacak. Toplam 325 bin liralık kaynak kullanılarak Türkiye Jeotermal Enerji Potansiyelinin Belirlenmesi ve Türkiye Jeotermal Envanterinin Güncellenmesi adı altında 2 bilimsel çalışma yürütülecek.

6 milyar dolar yatırım gerçekleştirilecek

Türkiye’nin hidroelektrik enerjisinin yüzde 65’i, jeotermal enerjisinin yüzde 90’ı, rüzgar enerjisinin yüzde 95’i, güneş enerjisinin ise tamamı elektrik enerjisi üretiminde kullanılmayı bekliyor. Türkiye’de bugün elektrik üretiminin sadece binde 3’ü jeotermalden sağlanıyor. 10 yıl içinde jeotermale enerji üretimi için 5 milyar dolar, ısıtma, seracılık ve termal amaçlı diğer kullanımlar için de 1 milyar dolarlık yatırım yapılacağı belirtiliyor.

Linyitte 5.82 milyar ton yeni rezerv saptandı

Türkiye’de kömür aramacılığına başlanan 1938 yılından 1984’e kadar toplam 40 bin kilometrekare alanın detay jeolojik etüdü yapıldı. Bu dönemde 1 milyon 459 metre sondaj yapılarak, 117 linyit sahası saptandı, 8.3 milyar ton rezerv tespit edildi. 2005 yılında tekrar yoğun kömür arama çalışmalarına başlanırken 2012 sonuna kadar yaklaşık 1 milyon 27 metre sondaj yapıldı, 5.82 milyar ton yeni rezerv tespit edildi. 1500-3 bin kalori değerine sahip bu kömürlerin yer aldığı sahaların 15 bin MW güce sahip yeni termik santral yapımına uygun olduğu belirtiliyor