“Güneşte 77 bin MW güç hedefi için mevzuat düzenlenmeli"

Recep ŞENYURT

Güneş enerjisi sektö­ründe geçen yılı de­ğerlendiren Güneş Enerjisi Sanayicileri ve En­düstrisi Derneği (GENSED) Genel Sekreteri Hakan Erkan, gelecek dönemle ilgili açıkla­malarda bulundu.

2024 yılın­da lisanssız çatı ve arazi pro­jelerine ilave olarak lisanslı hibrit proje ile birlikte yakla­şık 5 bin MW’lık bir büyüme sağlandığını anımsatan Er­kan, geçen yıl kaydedilen bu ilerlemelerin, Türkiye’nin dı­şa bağımlılığını azaltma ve yenilenebilir enerji kaynak kullanımını yaygınlaştırma hedefleriyle uyumlu gerçek­leştiğine dikkat çekti. Erkan, güneş enerjisi sektörünün 2024’te dengeli bir ilerleme dönemi sağladığını belirte­rek, gelecek yıllarda da geçen yıl olduğu gibi benzer büyük­lükteki güneş projelerini ha­yata geçirmeyi hedefledikleri­ni aktardı.

“77 bin MW için her yıl 5 MW’ya ulaşılmalı”

Enerji ve Tabii Kaynak­lar Bakanı Alparslan Bayrak­tar’ın geçen yıl ekim ayında “Enerji Dönüşümü- Yenile­nebilir Enerji 2035” hedefini açıkladığını vurgulayan Er­kan, yenilenebilir enerjinin yol haritasında güneş enerji­sinin her yıl 5 bin MW’lık ku­rulu güç artışıyla 77 bin MW seviyesine ulaşmasının he­deflendiğine dikkat çekti.

2035 hedefleri için ilave tra­fo kapasitesinin sağlanması ile mevzuat düzenlemeleri­nin sürekliliğinin kritik önem taşıdığına işaret eden Erkan, lisanslı güneş enerjisi santra­li (GES) artı depolamalı pro­jelerin hayata geçirilmesinin ve trafo kapasitelerinden mu­af öz tüketim projeleriyle il­gili düzenlemelerin de sektö­rün sürdürülebilir büyümesi­ne önemli katkı sağlayacağına değindi.

Hakan Erkan, GENSED’in önerdiği ve 2025 yılında yü­rürlüğe girmesi beklenen li­sanssız santrallerde yeni bağ­lantı şeklinin (5.1.j), sektörün ihtiyaçlarını karşılayabilecek yenilikçi bir çözüm olarak dik­kat çektiğini anlattı. Bu mode­lin mevcut kapasite kısıtları­na takılmadan, aynı bağlantı noktasında şebekeye enerji vermeden ve mahsuplaşmaya tabi olmadan, çatı GES proje­lerinin öz tüketim amaçlı özel kapasite tahsisiyle hayata ge­çirilmesini mümkün kıldığına işaret eden Erkan, “5.1.j bağ­lantı şeklinin 2024’te Türki­ye’nin enerji dönüşümü yol haritasına dahil edilmesi, sek­törün ihtiyaçlarının doğru bir şekilde tespit edildiğini gös­teriyor.

Bu model, işletmelere rekabet avantajı sağlayacak ve sektörün büyüme hedefleri­ni destekleyecektir. Yeni bağ­lantı şeklinin hızlı bir şekilde gerekli mevzuat düzenleme­leri yapılarak hayata geçme­si sektörün uzun vadeli gelişi­minde çok önemli olacaktır” dedi. Erkan, bu yıl ve sonra­sında bu tür yenilikçi düzen­lemelerin uygulanmasıyla sektörün dengeli bir büyüme yakalayacağını ve ülkemizin enerji dönüşümü hedeflerine daha hızlı ulaşması noktasın­da sağlam bir temel oluşturu­lacağını ifade etti.

“Yerli hücre üretiminde süre 6 ay uzatılmalı”

Sanayi ve Teknoloji Bakan­lığı’nca yayınlanan teşvik teb­liğ kapsamında, ingot dilimle­me aşamasından itibaren yer­li üretim hücre kullanılmayan güneş enerjisi panellerinin teş­vik kapsamı dışında bırakıldı­ğını anımsatan Erkan, son tarih olarak verilen 28 Şubat 2025’in yatırımcılarda sıkıntı yarattığı­nı söyledi. Erkan, “Yerli hücre üretiminin teşvik edilmesi sek­törümüz için olumlu bir adım, ancak bu hedefe ulaşmak için yatırımcılara daha fazla süre ta­nınması gerekiyor. 28 Şubat, ih­tiyaç olan kapasitede belirtilen şartlarda hücre üretimine geçiş için yeterli olmayacaktır. Bu se­beple mevcut teşvik sisteminin 6 ay uzatılarak 31 Ağustos 2025

 olarak belirlenmesi hem hücre üreticilerinin gerekli alt yapıla­rını hazırlamaları hem de yatı­rımcıların mağduriyet yaşama­maları açısından önemli” diye konuştu.

YEKA GES 2024 yarışma­sıyla tahsis edilen 800 MW’lık kapasitenin sektörün geniş­leme fırsatlarını artıracağını, HIT-30 Yüksek Teknoloji Teş­vik Programı ile yerli hücre üretimi ve yerli batarya üreti­mine ayrılan yaklaşık 7 milyar dolarlık bütçenin de sektörün teknoloji odaklı büyümesine ve yerli üretim kapasitesinin ar­tırılmasına katkı sağlayacağı­na işaret eden Erkan, “YEKA ve HIT-30 gibi programlar, sek­töre önemli fırsatlar sunuyor.

Ancak teşviklerin uzun vade­li ve daha kapsamlı hale geti­rilmesi, sektörün sürdürülebi­lir büyümesi için kritik öneme sahip. Enerji depolama tekno­lojilerinin desteklenmesi ve öz tüketim projelerine yönelik teşviklerin artırılması da sek­törümüzün gelecekteki başa­rısı için kilit noktalar arasında yer alıyor” ifadelerini kullandı.

“10 milyon hanenin elektrik ihtiyacını karşılayabiliyoruz”

GENSED Genel Sekreteri Hakan Erkan, 2024 yılında güneş enerjisi kurulu gücünün yüzde 33’lük bir artışla 20 bin MW’ı aştığını ve bu kapasitenin yaklaşık 10 milyon hanenin elektrik ihtiyacını karşılayabilecek düzeye ulaştığını bildirdi. 2035 yılına kadar 77 bin MW güneş kurulu güç hedefine ulaşmak için her yıl ortalama 5 bin MW GES kurulumunun gerektiğini aktaran Erkan, “2024’te sağlanan bu büyümeyi her sene gerçekleştirmeye devam etmemiz gerekiyor.

Türkiye’nin yenilenebilir enerji alanındaki bu gelişimi, yalnızca çevresel sürdürülebilirliği değil, aynı zamanda enerji bağımsızlığı hedefine ulaşmayı da destekliyor. Bunun yanında, sektörde yerlilik oranlarının yüzde 70 seviyesine ulaşması, yerli üretimin artırılarak ekonomik fayda sağlanmasında önemli bir rol oynamakta. Güneş enerjisi ekipmanlarının yerli üretimi ve teknoloji kullanımının geliştirilmesiyle bu ilerleme daha da güçlenecektir” dedi.