EPDK'nın biyoyakıt katkı kararına TÜPRAŞ'tan itiraz

Hüseyin GÖKÇE

ANKARA - Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu'nun ( EPDK) 2013 yılından itibaren benzine, 2014'ten itibaren ise motorine yerli tarım ürünlerinden elde edilecek biyoyakıt harmanlama zorunluğu getiren kararına, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ile TÜPRAŞ'ın itiraz ettiği öğrenildi.

DÜNYA'nın edindiği bilgilere göre Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Mehdi Eker, konuyu Bakanlar Kurulu gündemine getirerek, kararın yeniden gözden geçirilmesini isteyecek.

Öte yandan, motorinde yüzde 3 kullanımın zorunlu olduğu varsayımıyla yapılan hesaplamaya göre, mevcuta ek olarak 441 bin tonluk bitkisel yağ veya 1 milyon 50 bin tonluk yağlı tohum üretilmesi gerektiği hesaplanıyor. Bu ürün grubunda Türkiye'nin 1 milyon ton yağ, 2.5 milyon ton da yağlı tohum açığı bulunuyor. 1 milyon tonluk ek üretiminde de eklenmesiyle toplam ihtiyaç 3.5 milyon tona yükseliyor. BU nedenle, zaten arz açığı olan bir ürün grubunun yerli üretimiyle elde edilecek yakıtın, harmanlamaya dahil edilmesinin ithalat hacminin artırılmasına yol açacağı ve cari açığın kapatılmasına katkı yapmayacağı belirtiliyor.

Artan enerji maliyetlerinin düşürülmesi amacıyla tarımsal ürünlerden akaryakıt üretimi ve kullanımının özendirilmeye çalışıldığı dönemde EPDK'nın aldığı akaryakıta yerli ürünlerden katkı zorunluluğu öngören kararının uygulanması zor görülüyor. Alınan bilgilere göre kararın hayata geçmesinde iki önemli kurum, uygulamaya karşı çıkıyor. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'nın hammadde teminindeki güçlükleri öne sürerek uygulamanın engellenmesine çalıştığı bildiriliyor.

TÜPRAŞ'ın ise yine pratikte yaşanacak güçlüklere dikkat çekerek, kararın hayata geçirilmesine karşı görüş bildirdiği ifade ediliyor. DÜNYA'ya açıklama yapan Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı yetkilileri, Türkiye'nin halen bitkisel yağ ve türevlerinde net ithalatçı konumunda olduğuna dikkat çektiler. EPDK'nın kararına gerekçe olarak gösterilen cari açığın azaltılması konusunun da pek mümkün olmadığını dile getiren yetkililer, zaten arz açığı olan bir ürün grubunun yerli üretimiyle elde edilecek yakıtın, harmanlamaya dahil edilmesinin ithalat hacminin artırılmasına yol açacağını vurguluyorlar. Yetkililer, Mehdi Eker'in konuyu Bakanlar Kurulu gündemine taşıyarak, uygulamaya yönelik olumsuz görüşlerini burada dile getireceğini ifade ediyorlar.

Motorin için 1 milyon ton ürün gerekiyor

EPDK'nın 2011 yılı Eylül ayında Resmi Gazete'de yayımlanan kararı ile yıllara göre değişen oranda harmanlama zorunluluğu getiriliyor. Buna göre zorunluluk benzinde 1 Ocak 2013'ten itibaren yüzde 2, 2014'ten itibaren ise yüzde 3 olarak uygulanacak. Dizel yakıtlarda ise uygulama 2014 yılında yüzde 1 ile başlayacak. 2015'te yüzde 2 ve 2016'de yüzde 3 olarak uygulanacak. Ancak bu harmanlama uygulaması özellikle dizelde büyük sıkıntı yaratacak gibi görünüyor.

Bitkisel akaryakıtın maliyeti, vergisiz akaryakıt ile aynı

Türkiye Bitkisel Yağ Sanayicileri Derneği ile PETDER verilerinden yapılan derlemeye göre, bitkisel ürünlerden elde edilen akaryakıtın maliyeti ile petrol ürünlerinden elde edilen akaryakıtın vergisiz maliyetleri aynı seviyede. Örneğin 1 litre akaryakıt kanoladan 2.01 lira, mısırdan 1.70 lira, şeker pancarından 1.74 lire ve buğdaydan 1.80 lira maliyetle elde edilebiliyor. Buna karşılık vergisiz benzin fiyatı 1.66 , dizelin fiyatı ise 1.78 lira düzeyinde bulunuyor.

EPDK'nın harmanlama zorunluluğu gerekçeleri

* Enerjide dışa bağımlılığın geriletilmesi
* Cari açığın azaltılmasına katkı sağlanması
* Kaynak çeşitliliğinin arttırılması
* Tarım sektörünün geliştirilmesi
* Çevre kirliliğinin azaltılması
* AB'nin yenilenebilir enerji politikasına paralellik sağlanması