Elektrik ihalelerinde teklifler yüzde 40 düşebilir

İSTANBUL- Hükümetin aynı kararlılıkla devam edileceğini açıkladığı enerji özelleştirmeleri kapsamında hafta başında yeniden ihaleye çıkarılan elektrik dağıtım bölgeleri için talep geleceği ifade edilirken, verilecek teklif tutarlarının, iptal edilen bir önceki ihaleye göre yüzde 25-40 aralığında düşebileceği belirtiliyor.

ÖİB'nin elektrik dağıtım bölgeleri için açtığı ihalelere toplam 10.6 milyar dolarlık teklif gelirken, sektör yetkilileri tarafından dahi yüksek bulunan rakamların, krizin de etkisiyle finansmanının sağlanmasında zorluk çekilmesinin ardından yatırımcılar yükümlülüklerini yerine getirememiş ve ihalelerin büyük bölümü iptal edilmişti.

Bu ihaleler içinde yalnızca Trakya EDAŞ'ın devri yapılabilmişti.

Reuters'e bilgi veren bir özel sektör kaynağı, "Kayıp-kaçak bedellerinin ne olacağı, TEİAŞ'ın dağıtım şirketlerinden geçmişe dönük olarak almak istediği bazı kullanım bedelleri, uluslararası finans piyasalarındaki belirsizlikler ve şirketlere uygulanacak yeni denetimler nedeniyle ihalelerde oluşacak fiyatların yaklaşık yüzde 35-40 düşeceğini tahmin ediyoruz" dedi.

ÖİB, üç elektrik dağıtım bölgesinin özelleştirilmesi için yeniden ihaleye çıkarken, son teklif verme tarihleri, Akdeniz EDAŞ için 6 Kasım, Boğaziçi EDAŞ için 13 Kasım ve Gediz EDAŞ için 20 Kasım olarak belirledi.

Özellikle büyük santral veya proje sahibi elektrik üretim şirketlerinin elektrik dağıtım özelleştirmeleri ile ilgileneceğini ifade eden aynı kaynak,"Ancak bu sayede fizibl bir yapı kurulabilir" dedi.

Hükümet, elektrik dağıtımın yanı sıra önümüzdeki haftalarda Hamitabat ve Seyitömer başta olmak üzere büyük üretim özelleştirmelerine başlamayı planlıyor.

Bir enerji analisti ise geçtiğimiz günlerde Akenerji'nin ortakları arasında hisse devri görüldüğünü, buna göre geçen yıl 750 milyon dolar civarında öngörülen dağıtım şirketinin değerinin 400 milyon dolara indiğini vurgulayarak,"İhalelerde bu denli bir fiyat düşüşü beklemiyorum. Elektrik dağıtım şirketlerinin yeni ihalelerinde yine talep olacaktır. Özellikle büyük santralleri ve elektrik üretim portföyü sahipleri ilgilenecektir. Oluşacak fiyatların ise ilk fiyatlara göre yüzde 25-35 daha düşük olacağını düşünüyorum" dedi.

"Geçmişe baktığımız zaman en düşük teklif sahibinin bile bu şirketleri devralmadığını görüyoruz. Dolayısıyla fiyatlar geçmişte verilen en düşük tekliflerin de altında gerçekleşebilir" diyen bir başka analist, şirketlerin finansman açısından daha iyi durumda olduklarını ancak dolar/TL kurundaki yükselişin fiyatlamayı olumsuz etkileyeceğini söyledi.

İhalelerin en önemli unsurlarından birinin yine finansman olacağını belirten proje finansmanı konusunda uzman bir bankacı, "Fiyatların nasıl oluşacağı konusunda net bir çalışmamız yok. Ancak yüzde 25-40 düşüş olacağı yorumlarına katılıyorum" dedi.

İhalede fiyatlamanın ilk grup ihaleler dönemindeki gibi oluşursa başarılı olacağını ifade eden aynı bankacı, şöyle devam etti:

"Ancak son ihalelerde oluşan fiyatlarda bir tek Trakya EDAŞ finansman bulabildi. O da 2009 ve 2010 yıllarında yapılan ilk grup ihalelere yakın bir fiyat ortaya çıktığı için. Son dönemde oluşan fiyatlarda bankalar açısından aslında bir sıkıntı yoktu. Biz bankalar olarak finansman sağlamaya hazırdık. Ancak fiyat büyüdükçe sermaye ihtiyacı da arttı. Dolayısıyla sermaye yeterli olmadığı için devirler gerçekleşmedi. Yeni dönemde ise yine yabancıların bu ihalelere gireceğini düşünmüyorum. Eski ihalelere katılanlar ve elektrik üretim sektöründe pozisyon almış fakat henüz bir dağıtım bölgesine sahip olmayan şirketler ihalelerle ilgilenecektir. Türk bankaları olarak biz de bu tip projelere finansman sağlamaya her zaman hazırız."

Enerji Bakanı Taner Yıldız da hafta başında yaptığı açıklamada, ne kadar krizden bahsedilse de yatırım yapmayı bekleyen yatırımcıların Türkiye'yi tercih edeceğini ve enerji özelleştirmelerine teklif vereceklerini ifade etti.

 Toplam santral güçlerine göre enerji sektöründe en büyük şirketler arasında,Aksa, Enerjisa, Eren Enerji, Oyak Evonik, Gama Enerji, İçdaş, Cengiz Enerji,Zorlu Enerji, Park Elektrik, GDF Suez, Akenerji, Çolakoğlu Enerji, Sanko Enerji,Unit (Unimar), Bis Enerji, Limak Enerji ve Camiş Elektrik bulunuyor.

Bunların dışında Torunlar, Hema, Alarko, Çalık, AES-Entek, RWE, OMV gibi şirketlerin de büyük elektrik üretim projeleri var.

Daha önce ihalelere katılan şirketlerden birinin yöneticisi yeni ihalelere ilgi gösterip göstermeyecekleri sorusu üzerine, "Şirketlere tek tek tekrar bakmak lazım" diye konuştu.