25 milyar dolar büyüklüğe ulaşacak enerji fonu geliyor

MEHMET KARA

Bosphorus Energy Club’ın (BEC) yarın İstanbul’da yapacağı dönem toplantısında, büyüklüğü 25 milyar dolara ulaşabilecek enerji yatırımları fonu kurulması konusunda karar alınması bekleniyor. BEC İcra Başkanı Mehmet Öğütçü, söz konusu toplantıya ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Rusya’nın Güney Akım projesinden vazgeçip, bu projenin Avrupa bağlantısının Türkiye üzerinden yapılması önerisini, “Putin usta bir satranç oyuncusu olduğunu gösteriyor” diye değerlendirdi. 

'Kayserili bir bakanımız olması büyük avantaj' 

Öğütçü, Türkiye-Yunanistan sınırında yeni bir doğalgaz hub’ı oluşturulmasını da içeren öneriyle ilgili şunları söyledi: 
“Bence bu konuda son söz söylenmiş değil. Herkes inceliyor. Nasıl tavır alınacağı konusunu değerlendiriyor. Ankara’nın da bu konuda naif olmadığını bilmemiz lazım. Bir kere Kayserili bir bakanımız olması büyük avantaj. Çin’le yapılan anlaşma iyi bir benchmark oluşturuyor, buradan geçecek gazın fiyat seviyesi konusunda.” 

100 milyar metreküp gazı yığarsak... 

Bölgeden sadece Rus gazının geçmeyeceğini, Ortadoğu, Kafkasya ve Doğu Akdeniz gaz kaynakları için de aynı geçiş noktasının kullanılmak isteyeceğini ifade eden Öğütçü, şöyle konuştu: 
“Trakya’ya Rusya’dan 50 milyar m3 gaz gelecekse, 50 milyar m3’ü de diğer kaynaklardan getirip Türkiye-Yunanistan sınırına yığabilirsek, bu o zaman Türkiye’yi gerçekten yeni bir HUB yapar. AB’nin talebi, 200 milyar m3’ün üzerinde. 2040’ta da 400 milyar m3 açık oluşacağı söyleniyor. Böyle bir durumda, eğer 100 milyar m3’lük kısmı Türkiye üzerinden geçerse bu Türkiye’yi gerçekten ciddi bir oyuncu yapar.” 

Yarın yapılacak BEC toplantısı sonrasında ortaya koyulan önerileri bir paket haline getireceklerini aktaran Mehmet Öğütçü şöyle devam etti: “Ama ana tema, eğer bir cümleyle özetlemek gerekirse, Türkiye için 120 milyar dolarlık yatırım ihtiyacını karşılayacak büyük uluslararası fonlar tarafından da kabul görecek, akıllı bir enerji fonu oluşturulması” dedi. 

Kartopu gibi büyür 25 milyar dolara ulaşır 

Devletin de çok küçük bir çekirdek katkısıyla oluşturulabilecek böylesi bir fonun kartopu gibi büyüyebileceğini kaydeden Mehmet Öğütçü, “Başlangıçta 3 milyar dolar koyulup, 20-25 milyar doları bulabilir” dedi. 

Öğütçü, sözünü ettiği fon önerisine, IFC’nin yüzde 15’lik payla girip büyüttüğü fonları ve yatırımları örnek gösterdi. Mehmet Öğütçü’ye göre, bu tür bir oluşuma, Batı’daki emeklilik fonlarının da, Körfez fonlarının da ilgi göstereceğini kaydetti. Öğütçü, BEC toplantısında fon oluşturma konusunu olgunlaştırıp, karar alma aşamasına getirmek istediklerini vurguladı.

‘İsrail doğalgazda illüzyon görmüştü’

Bosphorus Energy Club (BEC) İcra Başkanı Mehmet Öğütçü, enerji işinde ülkelerin ellerindeki imkânları, boru hatlarını, kaynaklarını, konumlarını silah olarak kullanmaya kalkması halinde güvenilirliklerini yitireceğini vurguladı. “Şu anda İsrail’de olan budur” diyen Öğütçü şöyle devam etti: “İsrailliler illüzyon içindeydiler. Gazımız var, Japonya ve Çin bunu almak için bizi bekliyor diye düşündüler. Bunun doğru olmadığı ortaya çıktı. Çin bağlantılarını çoktan sağladı. Avustralya, Tanzanya, Mozambik ve Angola bağlantılarını yaptı.” Türkiye’nin de konumunu siyasi silah olarak kullanmasının diğer oyuncularla ilişkilerini bozabileceğini vurgulayan Mehmet Öğütçü, “Üreticiyi de tüketiciyi de tehdit etmeyecek bir yapıya kavuşmamız gerekiyor” dedi. Güven mekanizması yaratılmadan İsrail gazının yakın vadede Türkiye’ye getirilemeyeceğini kaydeden Mehmet Öğütçü, “Mısır, Ürdün, Filistin yönetimi, üçünün de parası yok. Kimse onlara güvenerek yatırım yapmaz. BG anlaşma imzaladığı Mısır’da ifl as aşamasına geldi. Girit üzerinden Avrupa’ya gönderme imkanı da yok. Bütün mülahazalar, bu kaynağın Türkiye üzerinden geçmesini sağlamak üzerine” diye konuştu.

Ateş: Sermaye piyasası araçları da kullanılmalı

Denizbank CEO’su Hakan Ateş, Türkiye’nin enerjiye arz güvenliğine ihtiyacı olduğunu ve devasa projelerin finansmanını sağlamak için belli fonlar oluşturulması gerektiğini kaydetti. Enerji fonları yoluyla para toplamanın, finansman yollarından biri olduğunu kaydeden Ateş, devletin de içine para koyacağı bir fon yaratılmasının önemini vurguladı. Enerji fonları oluşturmanın uzun sürebileceğini de kaydeden Ateş, maliyeti ucuzlatabilmek için sermaye piyasası araçlarından da yararlanmak gerektiğini aktardı.