Konut satışları ve kredi kullanımı yavaşladı

İSTANBUL - Yılın ikinci çeyrek döneminde 106 bin adetin üzerinde gerçekleşen konut satışları, yılın ilk çeyreğindeki satışlara göre yüzde 10,4 oranında artarken, geçen yılın ikinci ve dördüncü çeyreğindeki satışların altında kalmaya devam etti.

Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Derneği'nin (GYODER), dünya ve Türkiye ekonomisi genel değerlendirmeleri ile gayrimenkul-inşaat sektöründe kaydedilen gelişmelerin ele alındığı ikinci çeyrek raporunu açıkladı.

Konut kredisi kullanımındaki zayıflama ile konut satışlarındaki göreceli düşük verilerin örtüştüğü belirtilen raporda, 2012 ikinci çeyrekte konut satış adetlerinin, 2011 yılı ikinci çeyreğindeki 107,308 rakamının çok yakınında 106,035 adet olarak gerçekleştiği bildirildi.

"Konut kredilerinde artış sınırlı kaldı"

Rapora göre, yılın ikinci çeyrek döneminde konut kredilerindeki artış sınırlı kalarak, yılın ilk yarısında artış yüzde 5,0 olarak gerçekleşti. İkinci çeyrek sonunda konut kredileri 78,3 milyar TL ile tüketici kredileri içinde yüzde 43,8, toplam krediler içinde ise yüzde 10,6 pay aldı. Konut kredilerindeki yavaşlamanın konut talebini de sınırlandırdığı kaydedilen açıklamaya göre, konut kredi faiz oranı ortalaması, 2012 yılı ikinci çeyreğinde, geçen yılın aynı dönemindeki yüzde 1'in üzerine çıkarak yüzde 1,21 oldu.

Takipteki konut kredilerinin oranı ise 2011 ikinci çeyreğindeki yüzde 1,01'lik oranın altına düşerek, 2012 ikinci çeyreğinde yüzde 0.82 olarak gerçekleşti.

"Mevcut konut fiyatlarında artış eğilimi sürüyor"

2012 yılının mevcut konut fiyatlarında hissedilir bir artışın görüldüğüne dikkati çeken açıklamaya göre, Türkiye genelinde konut fiyatları endeksi ikinci çeyrek sonundaki 106,7'lik oran Temmuz ayı sonunda 109,3'e yükselerek, ilk yedi aydaki artış yüzde 8,4'e ulaştı.
Yeni konut fiyatlarında artış ise yılın ikinci ve üçüncü çeyrek döneminde göreceli olarak yavaşlarken, geçen yılın son çeyreği ile yeni yılın ilk çeyreğinde yüzde 9 artan yeni konut fiyatlarında artış kademeli olarak düştü.

Yapı ruhsatlarında ve kullanım izin belgelerinde artış görüldü"

Rapora ilişkin yapılan açıklamada, yılın ikinci çeyrek döneminde alınan yapı ruhsatları sayısında bir önceki çeyrek döneme göre yaklaşık iki katı artış, geçen yılın aynı çeyrek dönemine göre ise yüzde 37 artış gerçekleşirken, bu artışın yeni konut başlangıçları için olumlu bir gelişme olduğu kaydedildi.

Yine, yapı kullanım izin belgeleri sayısı da yılın ilk çeyreğine göre yüzde 19 artarak, tamamlanan konutların arzı sürdü. 2012 ikinci çeyreğinden alınan yapı ruhsat sayısı, geçen yılın aynı dönemindeki 164,694 adetin üzerinde 231,966 adet olarak gerçekleşirken, yapı kullanım izin belgesi daire sayısında ise 2011 yılı ikinci çeyreğindeki 144,694 adetlik rakamın altında kalarak 129,562 adet olarak gerçekleşti.

"Yüzde 4 hedefin altında kalma olasılığı arttı"

2012 İkinci Çeyrek sonuçlarını değerlendiren GYODER Başkanı Işık Gökkaya, ikinci çeyrek döneminde Türkiye ekonomisindeki büyümenin yavaşladığı ve beklentilerin altında kaldığı değerlendirmesini yaparak, "Ekonomiyi soğutma önlemlerinin, yılın ikinci çeyreğinde daha etkili olduğu görülmektedir. Büyümede yavaşlama, hemen tüm alt sektörlerde hissedilmektedir. İlk yarıyıl performansına bağlı olarak, yıl genelinde yüzde 4 hedefinin altında kalınması olasılığı artmaktadır" dedi.

Dünya ekonomisinde de büyümenin yavaşlamaya devam ettiğini belirten Gökkaya, "Küresel ölçekte genele yayılan yavaşlama, gelişen ülkelerde de etkili olmaktadır. Küresel yavaşlama, küresel gayrimenkul sektörünü ilk çeyrekte olduğu gibi sınırlamaya devam etmektedir" ifadelerini kullandı.
Ekonomik soğutma önlemlerinden en çok etkilenen sektörün inşaat sektörü olduğuna işaret eden Gökkaya, şöyle devam etti:

Soğutma önlemlerinden en çok etkilenen inşaat oldu

"Türkiye'de inşaat sektöründe büyüme yılın ikinci çeyrek döneminde durmuştur. Ekonomik soğutma önlemlerinden en çok etkilenen inşaat sektörü olmuştur. İkinci çeyrekte özellikle özel sektör inşaat harcamaları zayıflamıştır. Talep tarafındaki yavaşlama yanı sıra konutlarda KDV düzenlemesi belirsizliği konut inşaatları tarafında duraklama yaratmıştır. Konut sektöründe yılın ikinci çeyreğinde özellikle konut satışları ve konut kredisi kullanımı yavaşlamaya işaret etmektedir.

Sıkılaştırma politikaları konut talebini de sınırlandırmaktadır. Ticari gayrimenkul sektöründe ise ofis ve otel piyasasında hem arz hem de talep tarafında hareketlilik devam etmektedir. AVM pazarında sınırlı büyüme, lojistik pazarında ise geleneksel sınırlı faaliyetler gözlemlenmektedir."

Gökkaya, yılın üçüncü çeyrek döneminde de inşaat ve gayrimenkul sektörlerinde faaliyetlerin zayıf seyrettiğinin gözlemlendiğine de dikkati çekerek, "Yılın son çeyreği için ise mevsimsel bir hareketlenme beklentisi bulunmaktadır. Bununla birlikte konut sektörüne yönelik KDV uygulaması gibi düzenlemelerin hayata geçirilmesi halinde yavaşlamanın kalıcı olacağı endişesi de artmaktadır" yorumunu yaptı.

GYODER Başkanı Işık Gökkaya, Türkiye gayrimenkul sektörünü 2012 yılında, ekonomiyi soğutma çalışmalarının yanı sıra Kentsel Dönüşüm'ün yeterince hareketlenmemesi, Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun ve yabancılara gayrimenkul satışı ile ilgili yeni yasal düzenlemelerin henüz devreye girmemesi gibi etkenlerden de olumsuz etkilendiğini belirterek, KDV ve Tüketici Kanunu'ndaki yeni düzenlemelerde yaşanan belirsizliğin, tüketici üzerinde yarattığı tedirginlikler gibi bazı yan faktörlerin de, zaten sektörde 'düşük mevsim' olan 2012 ilk yarısındaki beklentilerin altında kalan gelişmeleri tetiklediğini dile getirdi.

"İlk 6 ay kritik mesajlar veriyor"

Sonuçların, gayrimenkul sektörü açısından kritik mesajlar verdiği değerlendirmesinde de bulunan GYODER Başkanı, öncelikle konut kredi faiz oranlarının yüzde 1'in altına çekilmediği takdirde, gayrimenkul sektörünün yılı, öngörülerin de altında olan yüzde 4'lük bir büyümenin üzerinde tamamlamasının mümkün olmayacağını kaydetti.

Gökkaya şöyle devam etti:
"Zira bugünkü faiz oranları ile konut kredisini, ayda 3 bin 500 TL ve üzeri geliri olan oldukça Türkiye'de oldukça düşük bir kesim kullanabiliyor. Bununla birlikte yeni yasal düzenlemelerin, tamamlayıcı unsurlarıyla birlikte biran önce devreye alınması gerekmektedir. Yine sektörümüzü yakından ilgilendiren, ikincil piyasaların oluşturulması, imar hakkının transferi, imar hakkının menkulleştirilmesi, gayrimenkul sertifikası gibi alternatif finans kaynaklarının biran önce oluşturulması, olgunlaştırılması gerekmektedir. Orta vadede ise, GYO'ların sayı ve değerlerinin, sektörün büyüklüğüne paralel olarak artması gerekmektedir."