Önce sağlık sonra eğitim şart!

Siz, mutluluğu nasıl tanımlarsınız? Sizce daha iyi bir hayat için en gerekli şey nedir? OECD, Better Life Index (Daha İyi Yaşam Endeksi) kullanıcısı 100 binden fazla kişiye aynı sordu: Sizce yaşamı daha iyi yapacak olan nedir? Mesela eğitim mi? Güvenlik mi? Gelir, çevre, barınma, iş ya da sosyal haklar mı? Hangisi daha önemli? OECD'nin 2011 yılında oluşturduğu endekste böyle değerlendirilen 11 madde var. Peki, bunların arasından en önemlisi hangisi? Tabii, her ülke birinci sıraya farklı bir maddeyi koyuyor. OECD'nin internet sitesindeki interaktif haritadan bakıyoruz: Örneğin, Brezilya'dan endekse katılıp sıralama yapan bin 803 kişi daha iyi yaşam için 'eğitimi' birinci sıraya yerleştirmiş. İngiltere'de ve Amerika'da 'yaşam memnuniyeti' zirvede. Amerika'da değerlendirmeye katılan 18 binden fazla kişi var. Bu kişiler, mutluluğun yaşamdan memnun olmak ile geleceğini düşünüyor. Avustralya'da ise 'iş ve özel hayat dengesi' her şeyden en önemli gözüküyor. Peki, Türkiye'de durum ne? 

Türkiye'den bu endekse katılıp aynı soruya cevap veren bin 785 kişi var. Katılımcıların yüzde 75'i erkek, yüzde 25'ü kadın. Yaş gruplarına göre bakarsak da yüzde 50'si 25-34 yaş, yüzde 27'si 15-24 yaş arasında gözüküyor. Bunu yüzde 15 ile 35- 44 yaş arasındaki katılımcılar izliyor. 

Hangi başlık ne anlama geliyor? 

Tabii, endekste her bir başlık farklı bir şekilde ölçülüyor. Örneğin yaşam memnuniyeti şu sorunun cevabını ölçüyor: Şu anki duygularınızdan daha çok genel olarak yaşamınızı nasıl değerlendiriyorsunuz? İşte bu soruya insanlar hayattan memnuniyetlerini 0'dan 10'a kadar bir değerlendirme yaparak cevap veriyor. Barınma, insanların aynı evde bir odayı kaç kişiyle paylaştıkları kriteri ile ölçülüyor. Sağlık başlığı, büyük ölçüde ortalama yaşam süresi ile ölçülüyor. Eğitim konusu, ortalama eğitim süreleri ile ölçülüyor. Meraklısı diğer başlıklar için OECD’nin sitesine bakabilir. Burada kıssadan hisse şu sonuç çıkıyor: Ülkelere göre önem dereceleri değişse de aslında daha iyi bir yaşam için bu başlıkların hepsine ihtiyacımız var. Eğitim, sağlık, güvenli bir ülke ya da temiz bir çevre, kabul edilebilir geliri olan bir iş ya da adaletli bir toplum… 

Bunların hepsi olursa zaten o hayat, daha iyi bir hayat olur.

İkinci sıra sürpriz değil

Şimdi bu kişilerin verdiği cevaplara göre Türkiye'de en önemli gündem maddesi, hot topic meselesi sağlık. Yani Türkiye'de iyi bir sağlığa sahip olmak diğer her şeyi getiriyor. Eğer sağlık yerindeyse eğitime, işe, zenginliğe ulaşabilirim deniyor. Diğer bir deyişle Türkiye'de insanlar 'önce sağlık' diyor. Peki, sağlıkta sonra endeksteki diğer 11 madde nasıl sıralanmış? Hemen bakalım. Aslında sürpriz değil ikinci sırada eğitim var. Yani, bizim için önce sağlık sonra 'eğitim şart'. Eğitimi, yaşam memnuniyeti takip ediyor. Dördüncü sırada iş ve özel hayat dengesi geliyor. Beşinci sırada 'güvenlik', altıncı sırada 'gelir' var. Bunları sırasıyla 'çevre', 'barınma', 'iş', 'toplum' ve 'sivil katılım' takip ediyor.