Mikrosefali Türkiye için Zika'dan daha tehlikeli

Harvard Üniversitesi Tıp Fakültesi Öğretim Üyesi Dr. Ganesh Waran H. Mochida, genetik sebeplerden kaynaklı mikrosefalinin Türkiye için son dönemde farklı ülkelerde görülen Zika virüsünden daha tehlikeli olduğunu belirterek, "Zira mikrosefalinin en önemli genetik nedenlerinden biri akraba evlilikleri. Türkiye'deki vaka oranını net olarak bilemiyorum ama akraba evliliğinin yüksek düzeyde olması göz önünde bulundurulursa ciddi bir tehlike içeriyor demektir" dedi.

Bir proje kapsamında Türkiye'de bulunan Dr. Mochida, son dönemde Latin Amerika ülkelerinde yayılan Zika virüsünün, hamile kadınlarda grip benzeri etkilere neden olurken, ceninde nöro-gelişimsel bir bozukluk olan mikrosefaliye yol açtığını söyledi. 

Virüsün kızarıklık, ateş, eklem ağrılarına yol açtığı yetişkinlerde ciddi bir sorun olmadan kısa sürede iyileşme görüldüğünü aktaran Mochida, "Yani virüs anneye değil de anne karnındaki çocuğa zarar veriyor. Çünkü bebeğin bağışıklık sistemi yetişkine göre çok daha zayıf. Bu nedenle de bebeklerde direkt olarak mikrosefali görülebiliyor. Mesela Zika virüsünün görüldüğü Brezilya'da, mikrosefali vakalarında belirgin bir artış görülüyor" diye konuştu.

Mochida, "Dünya Sağlık Örgütü Zika'yı uluslararası bir düzeyde halk-kamu sağlığı problemi olarak belirledi. Bu ülkeler bunu yakından takip etmeli ve bu Zika-mikrosefali ilişkisini görüp önlem almalılar. Çünkü bu noktada hala bilmediğimiz şeyler var" değerlendirmesinde bulundu.

"Zika enfekte olduktan sonra onu geriye döndürecek bir yöntem yok"

Dr. Mochida, Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve ilgili paydaşlarının Zika-mikrosefali ilişkisini ela almayı planladıklarını dile getirerek, bu kapsamda bir klavuz rehber hazırlanacağını anlattı. 

Mochida, "WHO, Zika virüsünün bebeklerde neden olduğu mikrosefalinin tam tanısının konulması ve vakaların nasıl ele alınacağına dair bir kılavuz üzerinde çalışıyor. Böylece hastalığın teşhisi ve takibinin daha iyi yönetilmesi amaçlanıyor" diye konuştu. 

Virüse karşı aşı geliştirilmesi yönünde çalışmalar olduğuna da değinen Mochida, şöyle devam etti:

"Ancak bu çalışmalar muhtemelen yıllar alacak. Şu anda hamile bir kadın enfekte olduktan sonra onu geriye döndürecek bir yöntem yok. Önleyici tedavi uygulamadan, bunun mekanizmasının çalışılması gerekiyor. Mesela virüsün bebeğe ulaşması için plesentaya, sonra da fetüsun beynine geçmesi lazım. Tedavi için Zika virüsünün plasentadan beyine nasıl yerleştiğini anlamamız gerekiyor." 

"Mikrosefalinin oluşmasında pek çok genetik ve çevresel etken var"

Uzun yıllardır mikrosefaliye ilişkin çalışmalar ve güncel yeni tedavi yöntemlerinin geliştirilmesine katkıda bulunacak araştırmalar yaptığını dile getiren Mochida, hastalığın oluşmasında pek çok genetik ve çevresel etken bulunduğunu söyledi. 

Mochida, Amerika'da her yıl 25 bin çocuğun mikrosefaliye yakalandığını belirterek, konuşmasını şöyle sürdürdü:

"Genetik sebeplerden kaynaklı mikrosefali Türkiye için Zika'dan daha tehlikeli. Zira mikrosefalinin en önemli genetik nedenlerinden biri akraba evlilikleri. Türkiye'deki vaka oranını net olarak bilemiyorum ama akraba evliliğinin yüksek düzeyde olması göz önünde bulundurulursa ciddi bir tehlike içeriyor demektir. Mikrosefaliye yol açan tüm genetik sebepleri şu anda keşfetmediğimiz için dünyadaki görülme oranına ilişkin de bir sayı vermek henüz mümkün değil. Ancak benim kişisel görüşüm hastalığın genetik olduğudur. Yüzdeler de ülkelerden ülkeye değişebilir. Örneğin Suudi Arabistan, Türkiye gibi ülkelerde akraba evliliği çok olduğu için buralarda genetik sebeplerin çok büyük bir orana sahip olacağını bekleyebiliriz. Bu konuda yürütülen çalışmalar faydalı olacak. Tabii ki akraba evlilikleri doğrudan mikrosefaliye yol açacak diye bir şey yok. Mikrosefalinin genetik nedenlerinin incelenmesi insan beyninin gelişimini anlamamıza katkı sağlarken, bir taraftan da dünyanın farklı bölgelerinde görülen Zika'nın hastalık üzerindeki etkisini de öğrenmemize olanak sunacak."