Internette sorularınıza cevap bulun

Son iki yılda sayıları hızla artan online soru-cevap sayfaları, internette yeni bir sosyal ortam yarattı. Internet eksperlerine göre bu niş alan geleceğin karlı iş sahaları arasında sayılmakta. Soru-cevap sayfaları, Facebook, Twitter, Linked-in gibi sosyal networklerdeki forum sayfalarını anımsatmakta. Ama aslında varoluş sebepleri biraz farklı. Amacı, arama motorlarına yazdığımız sorulara net yanıt bulamadığımızda, farklı özgeçmişlere sahip kullanıcıların yardımına başvurmamızı sağlayan bir zemin oluşturmak. Fluther, Quora ve Hunch bu sayfaların en popülerlerinden. Aklınıza gelen her soruyu bu platformlara yazıp konunun uzmanı kullanıcılardan görüşler alabilirsiniz. Piyango kazansan yakınlarına söyler misin yoksa bu bilgiyi kendine mi saklarsın? E-bay hisseleri yükselecek mi yoksa düşecek mi? Hangi şarkı sizi dans ettiriyor? Bunlar, Fluther'da göze çarpan sorular arasında. 

Quora Haziran 2009'da faaliyete başladı ancak baslangıçta herkese açık değildi, sadece davet edilen bir azınlığa, siteye soru veya cevap yazma hakkı verildi. Bu dönemde teknoloji dünyasından önemli isimleri inovasyon sorularına cevap verenler arasında bulabilirdiniz. Örneğin, Craig List'in kurucusu Craig Newman teknoloji alanındaki soruları cevaplamaktaydı. Yaklaşık bir buçuk ay önce site herkese açıldı. Facebook ve Twitter ile ortak çalışmalar yapan Quora, yeni kullanıcılarının Facebook hesaplarından ilgi alanlarıyla ilgili bilgi topluyor. Dünyada milyonlarca kullanıcısı olan Facebook ve Twitter ile yakın çalışmak Quora'yı soru-cevap alanındaki en potansiyel şirketlerden biri yaparken, sayfanın kontrolsüz büyüme riski test döneminden itibaren servisi kullananları tedirgin ediyor. İnternet eksperlerinin, girişimcilerin ve yatırımcıların aklındaki asıl soru ise, bu sitelerin ne zaman para kazandıracağı. Businessweek'e göre soru-cevap sitelerinin uzun vadede para kazandırma potansiyeli oldukça yüksek. Kullanıcı sayısının artmasıyla bu uzun vade çok daha kısalabilir…

Soru-Cevapların Değeri Ne?

Silikon Vadisi'nin birkaç dev şirketi ve yatırım firması soru-cevap firmalarındaki potansiyeli hemen görmüş bile. Şubat'ta Google ilk sosyal arama sitelerinden Aardvark'ı 50 milyon dolara satın almış. Mart'ta Benchmark Capital Quora'ya yatırım yapmış, henüz kamuya açılmadan soru-cevap firmasının değerini 86 milyon dolar olarak saptamıştır. İlginç olan borsada işlem gören Answers Corp.'un (ANSW) 62 milyon dolar değerinde olmasıdır. 10 gün önce, soru-cevap pazarından payını almak üzere Facebook yeni bir ürünü kullanıcılarıyla tanıştırmıştır: Facebook Questions özelliği 500 milyon kullanıcıya lanse edilmiştir.

Soru-Cevap siteleri internet üzerinde para kazanmada yeni bir yol çiziyor. Bu siteler kişiye özel reklam yapabilmek için ideal mecralar oluşturmakta. Kendi ilgi alanında sorular soran ve aynı ilgi alanını paylaşan insanların cevaplar yazdığı bir ortam reklamcılar için tüketici bilgilerinin toplanacağı bir hazine. Kişiler, soru ve cevaplarıyla ne satın alıp almayacakları konusunda net bilgiler vermekte. Tabii sitelerin reklam gelirlerinin artması sitedeki kullanıcı trafiğinin artmasıyla yakından ilgili. Ne kadar çok sayıda tüketim eğilimlerine ve tüketici bilgisine sahip olunursa, bu sayfaların da değeri o kadar artacak.

Tabii kullanıcı sayılarının artmasıyla site yöneticilerini başka zorluklar bekliyor. Bu zorlukların başında etkin kalite kontrolü geliyor. İçerikleri denetlemek, kalitenin korunmasını sağlamak kolektif bir çaba gerektirecek. Çünü kontrolsüz büyüme ve saçma sapan soru ve cevapların siteye girilmesi mevcut üyelerin kaybedilmesine neden oluyor.

Bilgi Bankası Quora

Quora varoluş amacını şöyle özetliyor:

1. Bilgi biriktirmek. Dünyayı kayıt altına almak insanların Quora'yı kullanma nedenlerinden biri. Zaman içinde bu soru cevapların sayısı milyonları aşacak, bilgi ağı genişleyecek, insanlar bilmek istedikleri hemen herşeyi sistemde bulabilecekler.

2. Quora'ya yazılan soru cevaplar tekrar tekrar kullanılabilen bir bilgi kütüphanesine dönüşecek. Sitenin başlangıcından beri post edilen tüm sorular ve cevaplar arşivlenmekte, aynı soruya uzun zaman geçtikten sonra bile ulaşmak mümkün.

3. Sistem düzeltme yapmaya imkan vermekte. Yani, Wikipedia'da olduğu gibi, belli bir konuda bilgi sahibi olan herkes soruları ve cevapları düzeltebilir.

4. Sayfayı sürekli geliştirmek de kullanıcıların elinde. Bir soruya verilen cevaplar arasında en beğenilen cevaplar kullanıcılar tarafından puanlandırılmakta ve en iyi cevap en üstte konumlanmakta. Dolayısıyla, sorunun cevabını arayanlar zaman kaybetmeden en iyi bilgi kaynağını ilk sırada bulabiliyor.

5. İnsanların bilfiil soru ve cevap hazırlaması arama motorlarından daha başarılı sonuçlar çıkarmakta. Quora'daki her soru ve cevap, ilgili konu hakkında direkt bilgisi veya tecrübesi olan insanlar tarafından yazılmakta. Her sorunun kimin tarafından sorulduğu, cevapların kimler tarafından verildiği belli. Quora'nın üyesi herkes gerçek ismini, fotoğrafını ve kısa biyografisini siteye koymakta. Böylece, soruyu cevaplayan kişinin konuya ne kadar hakim olduğunu görmek de mümkün.

Quora'nın kurucuları eski Facebook mühendislerinden. Adam D'Angelo, Facebook'un CTO'su ve Mühendislik Birimi'nin Başkan Yardımcılığını yapmış. Kurucu ortak, Harvard mezunu Charlie Cheever, Facebook Connect ve Facebook Platform'u yönetmiş, ayrıca amazon.com'da çalışmış. Quora'nın en büyük kolaylıklarından biri, Facebook ve Twitter gibi sosyal networkler ile entegre çalışabilmesi. Facebook hesabınızdan birkaç saniyede Quora'ya üye olabilir, resminizi ve kısa bir biyografinizi sisteme ekleyerek hemen soru sormaya veya sorulmuş sorulara cevap vermeye başlayabilirsiniz.

Giriş sayfasında sisteme alışmanızı sağlayan soruların başında ‘Quora'yı kullanmaya nasıl başlarım?' sorusu var. Hemen her yeni kullanıcının göz atacağı bu soru, Quora istatistiklerine göre 11.104 kere görüntülenmiş. Quora mühendisi Kevin Der'in 5 maddeli cevabı en çok beğenilen cevap. Der'in Quora'ya başlama önerileri şöyle:

1. İlgi alanınızdaki konuları takip edin;

2. İlginç soruları tarayın;

3. Cevaplarını iyi bildiğiniz sorulara cevap yazın;

4. Soru sayfalarını geliştirin, soruları düzeltin, konulara göre sınıflandırın ve cevapları özetleyin.

5. Quora'yı kullanan tanıdıklarınızı bulun.

Hunch ile Soru-Cevaplardan Tavsiyelere

Bazı soru-cevap firmaları sadık kullanıcı gruplarını tüketiciler haline getirmeyi stratejileri haline getirmiş. New York merkezli Hunch yeni tasarımıyla sosyal soru-cevap firması olmak yerine ‘zevke göre tavsiye motoru' halini aldı. İlk piyasaya çıktığında Hunch bir karar verme motoruydu. Siteye girilen sorular kişilerin seçim yapmalarına yardımcı olma amacı güdüyordu: Sorular arasında ‘Mac mi yoksa kişisel bilgisayar mı almalıyım?' ‘İş değiştirmeli miyim?' gibi kullanıcıları karar vermeye sevk eden sorular bulunmaktaydı.

Flickr'ın kurucu ortağı Catherina Fake ve “melek yatırımcı” Chris Dixon tarafından kurulan servis, soru sormak ve cevap yazmak yerine, kullanıcılara çeşitli ürün ve servisleri tavsiye etme olanağı veriyor. Bir başka deyişle kullanıcıları, sevdikleri ürünlerin kritiğini yapıyor.

Facebook veya Twitter hesabınızdan 20 kısa soruya cevap vererek Hunch hesabınızı yaratıyorsunuz. Verdiğiniz cevaplar doğrultusunda, bir zevk profiliniz oluşuyor ve Hunch size ilgileneceğiniz kitap, müzik, dergi, televizyon programları, yazılımlar vb ürünleri listeliyor, siz de bu ürünlerle ilgili tavsiye yazıyorsunuz. Hunch'ın ilginizi çekecek ürünleri bulmak için sorduğu sorular alışılmışın dışında olabiliyor: ‘Ne tür patates kızartması tercih ediyorsunuz?' ‘Yunusları akvaryumlarda tutmak ve onlara numaralar öğretmek yanlış mı?

Internet eksperlerine göre, soru cevap sayfaları uzun dönemde kurucu ve yatırımcılarına kazançlar getirecek. Bugün faaliyet gösteren irili ufaklı soru-cevap firmalarının çoğu ayakta kalamayabilir ancak aralarından sıyrılan ve para kazanmanın yolunu bulan bir iki firma mutlaka çıkacak.

Internette nereden ve nasıl para kazanılabileceği, yaşadıkça görüp öğrendiğimiz kendini sürekli yenileyen bir yolculuk. Bundan 10 yıl önce Facebook diye bir servisle tüm arkadaşlarınızla temas halinde olacağınızı, hayatınızı her detayına kadar paylaşacağınızı, üstelik bu servisin yıllık 800 milyon dolar geliri ve 1400 çalışanıyla dünyanın en hızlı büyüyen teknoloji şirketleri arasına gireceğini söyleseler inanır mıydınız?