Cumhuriyet’in öncü kadınları Denizli’de

Cumhuriyet'in 100. yılına özel olarak Açık Holding’in katkıları ve Özlem Özdemir’in küratörlüğünde hazırlanan Cumhuriyet’in Öncü Kadınları sergisi, İstanbul ve Ankara’dan sonra bu kez tarih boyunca medeniyetlere ev sahipliği yapmış Denizli’de sanatseverlerle buluşuyor. Merkezefendi Kültür Merkezi’nde ziyarete açılan sergi, Cumhuriyet’in kuruluşundan günümüze uzanan kadınların özgürleşme yolculuğunu, yaşanmış hikayelerle dolu bir anlatımla sunuyor.

Özlem Özdemir DÜNYA gazetesine sergi hakkında şunları söyledi: “Ben yıllardır Cumhuriyet’in öncü kadınları üzerine kitaplar yazan biriyim. Amacım; kadınların başardıkları ile Cumhuriyet’in kadınları nasıl özgürleştirdiğini ve bizim Atatürk şansımızı hatırlatmak. 3 yıl önce kitap dışında topluma ulaşmak için farklı neler yapabileceğime kafa yorarken sergi fikri aklıma düştü. Ama bu bir fotoğraf sergisi değil tarihe ışık tutan bir iş olmalıydı. 100. yıl için bunu hayata getirmenin tam zamanı diye düşündüm. Fotoğraflar benim yazdığım biyografilerle bütünleşti, 20 öncü kadının kapsamlı biyografileri ortaya çıktı. Ayrıca Atatürk'ün kadına bakışını ortaya koyan ve kadınların haklarını kazanma sürecini de anlatan bu kadar detaylı bir sergi ilk kez yapılıyor. Seçtiğim kadınların farklı meslek dallarında ilki başarmış olmalarını ve gençlere ilham verecek işler ortaya koymalarını gözettim. Son bölümde ise dünden bugüne, bazıları bugün aramızda olan, adları bilinmeyen 100 kadının listesini de vererek onlara da bir saygı duruşu var. Burada teşekkür etmeliyim çünkü onca kurum içinde projeyi Açık Holding Pazarlama Başkan Yardımcısı Şehrinaz Kartal büyük bir sevinçle sahiplendi ve birlikte bu sergiyi Anadolu’da halkımıza ulaştırmaya devam ediyoruz. Ayrıca TBMM Başkan Vekili Gülizar Biçer Karaca, serginin diğer illerde sergilenmesi adına desteğiyle büyük bir teşekkürü hak ediyor. Ben yol açan kadınların öykülerini aktarıyorum, bunu yaparken yanımda kadınlarla el ele yürümenin gururunu taşıyorum. Onlar Cumhuriyet’i yükselttiler, bizler de onların izinden gidiyoruz.” Özgün bir tarih belgesi niteliği taşıyan sergi, yalnızca sanatseverlere değil, her kesimden izleyiciye Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşundan itibaren kadınların toplumsal ve ekonomik hayata katılım mücadelesini de hatırlatıyor. Bu anlamlı etkinliğin açılışına Denizli’nin kadın belediye başkanı Şeniz Doğan da destek veriyor. Serginin bu şehirde yer alması, Denizli'nin “kadın dostu şehir” unvanını bir kez daha pekiştiriyor.

Atatürk’ün kadına bakışı ve ilham veren kadınlar

Serginin ilk bölümünde, Atatürk’ün kadına bakışı ve Türk kadınlarının haklarını elde etme süreci detaylandırılıyor. Kadınların kazanımlarını tarihsel bir perspektifle aktaran sergi, yeni nesillere ilham vererek toplumsal bilinç oluşturmayı hedefliyor. Toplumsal cinsiyet eşitliği açısından farkındalık yaratmayı amaçlayan bu bölümde Atatürk’ün kadın haklarına olan inancı ve Cumhuriyet’in kadınlara sunduğu imkanlar etkileyici bir şekilde vurgulanıyor.

Özlem Özdemir’in kaleme aldığı biyografilerle desteklenen ikinci bölümde, Cumhuriyet’in ilk yıllarında çeşitli alanlarda öncü olmuş 20 kadının başarı hikayeleri anlatılıyor. Türkiye’nin ilk kadın tarih profesörü Ayşe Afet İnan, ilk kadın gravür sanatçısı ve ressam Aliye Berger, ilk kadın fizikçilerden Belkıs Antel Özdoğan, ilk kadın mimar Prof. Dr. Leman Cevat Tomsu ve sahneye çıkan ilk Müslüman kadın oyuncu Bedia Şekip Muvahhit gibi kendi alanlarında ilklere imza atan bu kadınlar, sergide öne çıkan isimler arasında yer alıyor. Zorluklara rağmen başarıya ulaşan bu öncü kadınların hikayeleri, sanatın gücüyle toplumda yankı buluyor.

Geçmişten günümüze ilham veren 100 kadın

Serginin son bölümünde ise geçmişten günümüze ilham olmuş, bazıları halen aramızda olan 100 kadının isimleriyle bir saygı duruşu niteliğinde sunuluyor. Bu bölümde, kadınların Cumhuriyet dönemi boyunca üstlendikleri roller, günümüz kadınlarına ilham kaynağı olacak şekilde sunuluyor. Fotoğraflar, sanat eserleri ve biyografilerle desteklenen sergi, kadınların toplumsal hayata katılımı için verdikleri mücadelenin bir belgesi olarak öne çıkıyor. Denizli Merkezefendi Kültür Merkezi’nde 9 gün boyunca ücretsiz olarak ziyaret edilebilecek Cumhuriyet’in Öncü Kadınları sergisi, ilham verici bir yolculuğa davet ediyor. Atatürk’ün kadına verdiği değer ve Cumhuriyet’in kadınlara tanıdığı hakları hatırlatmak amacıyla hazırlanan bu sergi, geçmişle günümüz arasında anlamlı bir köprü kuruyor ve Türkiye’nin toplumsal hafızasına katkıda bulunuyor.