Son on yılda dikilen yaklaşık 90 milyon ağaç ile zeytin ağacı sayımız 170 milyona yaklaştı. Zeytinciler ağaç sayısı bakımından Türkiye’nin, İspanya’dan sonra dünyanın en büyük ikinci zeytin ağacı varlığına sahip olduğunu belirtiyorlar ama, tane zeytin üretiminde de zeytinyağı üretiminde de dünya pazarlarında öne çıkamıyoruz.
Ağaç sayısı artıyor. Zeytin üretimi düşüyor.
Son üç yıldan beri küresel ısınma ve olumsuz hava koşullarının etkisi ile üretimde gerileme başladı.
Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi (UZZK) koordinatörlüğünde oluşturulan “Zeytin ve Zeytinyağı Rekoltesi Ulusal Resmi Tespit Heyeti”nin raporuna göre 2015-2016 sezonunda zeytin üretiminin 1 milyon 108 bin ton olacak. Zeytinyağı üretiminin ise 143 bin 115 ton olması bekleniyor.
Tane zeytin üretiminde geçen yıla göre yüzde 5, zeytinyağında ise yaklaşık yüzde 16 gerileme var.
Ülke genelinde ağaç başına ortalama 7.6 kilogram tane zeytin verimi bekleniyor. Ağaç başına verim, geçen yıla göre yüzde 21 oranında düşük. Ağaç başı verim 9.6 kg. tane zeytinden, 7.6 kg. tane zeytine geriliyor. Ağaç başına 2 kilo verim kaybı var.
Toplam tane zeytin üretiminde geçen yıla göre yüzde 5.2 oranında, 61 bin ton dolayında azalma tahmin ediliyor.
2015-2016 sezonunda ağaçlardan toplanacak tahmini 1.1 milyon ton tane zeytinin 397 bin tonu sofralık zeytin olarak değerlendirilecek, kalanı ile zeytinyağı üretilecek.
Yağlığa ayrılacak zeytindeki azalma sonucu, geçen yıla göre yüzde 15.9 oranında daha az zeytinyağı elde edilebilecek. Bunun anlamı zeytinyağı üretiminin 26.8 bin ton azalarak 143.1 tona gerilemesidir.
2014-2015 iş yılında fiyatların sürekli yükseleceği beklentisi ile devreden zeytinyağı stokunun yaklaşık 20 bin ton seviyesinde olduğundan söz ediliyor.
Bu durumda, devreden stok ile birlikte 2015-2016 sezonunda piyasaya çıkacak toplam zeytinyağı miktarının 163 bin ton olduğu anlaşılıyor.
Biz 200 bin ton zeytinyağı tüketiyorduk. Kişi başı ortalama 2 litre zeytinyağı tüketerek 140-145 bin tonunu içeride kullanıyor, kalanını ihraç ediyorduk. İçeride kişi başı zeytinyağı tüketimi artıyor. Buna karşılık yıllık üretim140 bin tonlara geriledi.
İnsanlar zeytinyağının önemini anlıyor. Daha fazla zeytinyağı tüketmek istiyor. Kişi başı zeytinyağı tüketimi yarım litre artsa, yıllık talep 140 bin tondan 180 bin tona yükselecek.
Ağaç sayımız arttı derken, ihraç edecek zeytinyağı bulamayacağız, içerideki talebi karşılamak için zeytinyağı ithal edeceğiz.