Merkez Bankası, aralık ayı enflasyonuyla ilgili değerlendirmesinde ocak ayına ilişkin olarak şu görüşleri dile getirdi:
"…Ocak ayından itibaren yürürlüğe giren, bazı enerji ve hizmet kalemleri ile alkollü içecek ve tütün ürünlerini kapsayan vergi düzenlemelerinin ocak ayı enflasyonu üzerindeki doğrudan etkisinin (önemli bir kısmı akaryakıt ve tütün ürünlerindeki fiyat artışlarından kaynaklanmak üzere) 1.5 puan civarında olacağı tahmin edilmektedir. Bu çerçevede, ocak ayında yıllık enflasyonda belirgin bir artış olması beklenmekte, ancak temel enflasyon göstergelerinin olumlu seyrini koruyacağı öngörülmektedir…"
Basit bir hesaplama, söz konusu 1.5 puanlık etkinin, ocak ayı sonunda TÜFE'deki yıllık artışı yüzde 7.81'e taşıyacağını gösteriyor. Aralık sonunda yüzde 6.53 olan yıllık artışın bir anda yüzde 7.81'e tırmanacak olmasına da Merkez Bankası'nca zaten "yıllık enflasyonda belirgin bir artış olacak" denilerek dikkat çekiliyor.
Merkez Bankası, daha önceki değerlendirmelerinde, baz etkisi dolayısıyla ilk altı ayda yıllık enflasyonda dalgalı bir seyir görüleceğine vurgu yapmıştı. Önceki gün, Merkez Bankası'nın yılın tümü için öngördüğü yüzde 6.5'lik TÜFE artışına aylık yüzde 0.53'lük artışla ulaşılacağını belirtmiştik. Ocak ayında yalnızca vergi düzenlemelerinden dolayı yüzde 1.5 artış olduğu takdirde ve yılsonunda yüzde 6.5'te kalınacağı dikkate alındığında, ocaktan sonraki aylar için oran yüzde 0.53'ten daha aşağı inmek durumunda. Ancak ocak hariç ilk altı ay için yüzde 0.53'lük gerçekleşme varsayımıyla hareket ettiğimizde karşımıza nasıl bir tablo çıkacak, ona bakalım:
Yüzde 1.5'lik artışla ocak sonundaki yıllık TÜFE'nin yüzde 7.81'e ulaşacağını belirttik. Vergi düzenlemesinden kaynaklanan yüzde 1.5'lik artış beklentisinin üstüne küçük fiyat artışları da bindiğinde, ocak sonundaki yıllık oranın yüzde 8'e ulaşması söz konusu. Sonrasında aylık yüzde 0.53'lük artışlar yaşandığında, yıllık TÜFE şubatta yüzde 8.94, martta yüzde 8.33, nisanda yüzde 8.88, mayısta yüzde 8.76, haziranda ise yüzde 9.21'e ulaşacak demektir.
Kuşkusuz bunlar gerçekleşme olasılığı bulunan oranlar, kimse şimdiden bu oranlarla karşılaşacağımızı kesin bir dille ifade edemez. Kaldı ki, 2010 yılı için Merkez Bankası'nın enflasyon tahmini yüzde 6.5 olmakla birlikte, orta vadeli programda öngörülen tahmin yüzde 5.3 düzeyinde. Merkez Bankası, yüzde 6.5'e göre artı-eksi iki puanlık sapmanın dışına çıkıldığında hükümete enflasyon hedefinin niye tutmadığına ilişkin" mektup yazacak. Yani 2010 yılı enflasyonu yüzde 4.5'in altında kalır ya da yüzde 8.5'in üstünde oluşursa mektup yazılması zorunlu olacak.
Orta vadeli programda öngörülen yüzde 5.3, hatta Merkez Bankası'nın öngörüsü olan yüzde 6.5 bir yana, ekonomide ortaya çıkması beklenen, umulan canlanmanın etkisiyle bu yıl çok daha yukarılarda bir enflasyonla karşı karşıya kalabiliriz. En azından şunu söylemek mümkün gibi görünüyor. Merkez Bankası Başkanı Durmuş Yılmaz'ın daha önce dikkat çektiği enflasyonu alttan ıskalama durumu, öyle anlaşılıyor ki bu yıl pek söz konusu olmayacak. Hatta gidişat, enflasyonun bu kez üstten ıskalanacağı yönünde…