Yapay zeka yıkıcı bir teknoloji. Stratejileri, iş modellerini, pazarları, sektörleri dönüştürüyor. Buhar, elektrik, bilgisayar, cep telefonu ve internetten daha az etkili olmayacak. Hatta ilk defa insanı belirli ölçüde devre dışı bırakan bir gelişme olduğu için, diğerlerinden daha radikal sonuçlar ortaya çıkartacak.
Bugün, bu işin “yönetim” meselesine yansıması üzerine sohbet etmek istiyorum. Tahminim, beş sene içinde, yönetim stilleri, felsefeler, sistemler, hepsi radikal şekilde değişecek. Bu tabloyu bugünden öngörüp, şirketinizin yönetim sistemini geleceğe hazır hale getirmek size ciddi bir rekabet avantajı sağlayacak.
Yönetim, teknoloji ile insanı birleştiren bir anlayışa evrilecek. Beyaz ve mavi yakalar ile metal yakalar bir arada çalışıyor olacak. Ben yönetim altında dört alanda ciddi gelişmeler olacağını düşünüyorum. Bunlar her seviyede karar alma, liderlik ve takım yönetimi, yönetici rollerinin yeniden tanımlanması ve organizasyon yapıları olacaktır. Bu konularda radikal değişimler yaşanacağını söyleyebilirim.
Yapay zeka (YZ), yöneticilere karşılaştıkları karmaşık problemler için anında çözüm önerileri sunabilecek. Örneğin, bir şirketin finans birimi, YZ’nin sunduğu senaryo analizleri ile nakit yönetimine veya yatırımlara dair riskleri ve fırsatları daha hızlı bir şekilde değerlendirebilecek. Bu, sadece zaman kazandırmakla kalmayıp, daha kesin ve şahsi hatalardan arındırılmış kararlar alınmasını sağlayacak.
Karar alma süreçlerinde önce insana destek olan, sonrasında ise pek çok operasyonel ve finansal kararı veri kalitesine bağlı olarak kendisi doğru şekilde alabilen bir yapa zeka yöneticiler düşünün. Tabi verisi kaliteli olan, veri madenciliği ve veri analitiği konusunda ciddi yatırımlar yapmış, yapay zekayı kaliteli veri ile besleyebilen şirketler, karar süreçlerinde bir adım önde olacaklar.
Her çalışanın performansını, yetkinliklerini ve gelişim alanlarını izleyen yapay zeka sistemleri, liderlere çalışanlarına daha özel bir şekilde liderlik yapma fırsatı verecek. Google’ın kendi içindeki çalışan deneyimi izleme projeleri, bu geleceğin şimdiden başladığına dair bir işaret. Buna ek olarak, yapay zeka daha doğru takımlar ve proje ekipleri kurulması noktasında veya doğru pozisyona doğru insanın atanması noktasında bu verileri kullanacak. Yetkinlik, performans ve kişilik envanteri girdileri bu yapay zeka modellerinde anlamlı önerilere dönüşecek.
Geleneksel olarak strateji belirleyen, kaynak dağıtan ve şirketin vizyonunu oluşturan yöneticilerin rolleri, YZ’nin destekleyici ve analitik katkıları ile yeniden şekillenecek. Artık yöneticiler daha fazla yaratıcılık ve insan odaklı karar verme üretecek, yapay zeka ise veriye dayalı analizler ve öngörülerle bu süreçlere rehberlik edecek.
Benim tahminim, insanın giderek strateji, iş modeli, kontrol veya denetim gibi makro konular üzerinde sistem kurucu ve gözetimini sağlayıcı rollere evrilmesi olacak. Bu noktada her kademede yöneticinin, işe daha makro bakması, büyük resmi görebilmesi, kendi alanında veriye ve yapay zekaya çok hakim olması gerekiyor. YZ okuryazarlığının ötesine geçip, YZ’ye sistem kurdurabilir ve onu denetleyebilir becerilere sahip olmak gerekecek.
Dikey, fonksiyonel yönetimin sonu geldi gibi gözüküyor. Şirketlerin yatay dijital süreçlerden oluşacağını, bu süreçlerin yöneticileri olacağını ve bunların bir kısmının yapay zeka yöneticilerden oluşacağını öngörüyorum. Şirketinizi bugünden süreç yönetimine hazırlamanızı ve tüm yönetim sistemini buna göre revize etmenizi öneriyorum.