Yabancı bu kez alırken kurdan kazandı

Hani ticarette "alırken kazanmak" diye bir kavram var ya, yabancılar da benzer bir davranış sergilediler ve devlet iç borçlanma senetleri piyasasına girerken, elde edecekleri faizin ötesinde bir de kurdan kazandılar.

Merkez Bankası, sıcak paraya karşı alınan önlemlerin sonuçları konusunda yapılan spekülasyonları önlemek amacıyla önceki gün bir açıklama yaptı. Bir süre önce Başkan Durmuş Yılmaz, alınan önlemler sonucu yaklaşık 10 milyar dolarlık bir döviz çıkışı olduğunu, ancak daha sonra yine 10 milyar kadar bir dövizin girdiğini söylemişti. Bu açıklama, "çıkan döviz bir anlamda geri geldiğine göre, demek ki önlemler pek de işe yaramamış" biçiminde yorumlanmıştı. Ayrıca, döviz çıkışı sürecinde kurda ortaya çıkan yükselişin, dövizin geri gelmesi sırasında bu kez düşüş yönünde herhangi bir etki doğurmamış olması da yadırganmıştı.

İşte Merkez Bankası yaptığı açıklamayla bu soruların en azından bir kısmını yanıtlamış oldu. Yapılan açıklamaya göre, yabancılar, Merkez Bankası'nın sıcak paraya karşı aldığı önlemler üzerine swap ve benzeri bilanço dışı işlemlerden çıkmayı tercih ettiler. Daha basit bir ifadeyle, alınan önlemlerin kurda bir yükselmeye yol açacağını gören yabancılar, Türk Lirası'ndan çıkıp dövize geçtiler. Bu geçişin boyutu 12 Kasım'dan 4 Mart'a kadar olan dönemde 11.4 milyar dolara ulaştı. 12 Kasım'da 24.1 milyar dolar düzeyinde bulunan bilanço dışı yabancı para net genel pozisyonu 4 Mart'ta 12.7 milyar dolara indi. Ama bu dövizin ne kadarı yurtdışına çıktı, ne kadarı başka alanlarda park etmek için Türkiye'de "dinlenmeye" çekildi, tartışılır.

Swap'tan DİBS'e…

Yabancı yatırımcılar 12 Kasım-4 Mart arasında swap işlemlerini 11.4 milyar dolar azalttılar; ayrıca hisse senedi piyasasından da 1.9 milyar dolarlık çıkış gerçekleşti. Ancak, Türkiye'de hala cazip bir piyasa vardı; devlet iç borçlanma senedi piyasası. Yabancılar, 12 Kasım-4 Mart arasında DİBS portföylerini 7.2 milyar dolar artırdılar. Üstelik bu piyasaya giriş 2011 yılıyla birlikte daha da hızlandı. 7.2 milyar dolarlık girişin 6.2 milyar doları yılbaşından bu yana gerçekleşti.

Yabancılar, kurda oluşacak hareketi görmüşlerdi; aslında bunu görmemek zaten söz konusu olamazdı. İşte bu olası harekete göre de pozisyon alınıyordu.

12 Kasım-26 Kasım arasında 2.8 milyar dolar, bu dönem ortalamasında 1.44 olan dolar kuru üzerinden çıkarıldı. 27 Kasım ile 31 Aralık arasındaki ortalama dolar kuru 1.51 olmuştu, bu dönemde 6.9 milyar dolar daha çıktı.

Kur yeterince yükselmişti; artık giriş zamanıydı belli ki ve girerken kurdan da kazanmak gerekiyordu. Ocak ayında 2 milyar dolarlık net giriş oldu; ortalama kur 1.55 düzeyindeydi. Sonrasında 4 Mart'a kadar olan dönemde 3.5 milyar dolar daha girdi; kur 1.56'ya çıkmıştı.

Tuhaf değil mi; bir anlamda taze para giriyordu ya da öyle görünüyordu, ama kur gerileyeceğine daha da artıyordu.

Yabancı yatırımcı devlet iç borçlanma senedi piyasasına özellikle bu yıl yoğun bir şekilde yatırım yaparken büyük ölçüde artık Türk Lirası'nın daha fazla değer yitirmeyeceğini de hesaplıyor. TL'nin daha da değer yitireceği öngörüsü olsa, ne swap ve benzeri işlemler yoluyla gerçekleşen çıkış hız keser, ne de DİBS piyasasına girişte böylesine bir hızlanma olurdu.

Yabancılar biraz "hacıyatmaz"a benziyorlar değil mi; her daim dik durabiliyor, ne operasyon yaparsanız yapın kar edebiliyorlar…