Vergi indirildi, otomobil satışı mayısta son üç yılın rekorunu kırdı

ÖTV indirimi, otomobil satışlarının mayısta rekor kırmasını sağladı. Mayıs ayında 15 bini yerli, 29 bini ithal olmak üzere 44 bin otomobil satıldı. Mayıstaki otomobil satışı, geçen yılın aynı ayındaki satışın da yüzde 40 üstüne çıktı. Satışların mayısta hız kazanmasıyla birlikte ilk beş ayda gerçekleşen satış da geçen yılı geride bıraktı. 2008 yılının ocak-mayıs döneminde 136 bin olan otomobil satışı, bu yıl aynı dönemde 146 bini buldu.

Otomotiv Sanayi Derneği verilerine göre, otomobil satışları bu yıl her ay düzenli denilebilecek bir artış gösterdi. Ocak ve şubat ayları, satışlar açısından "kara" bir dönem oldu. Bu aylar, sırasıyla 13 ve 14 bin adetlik satışlarla geçildi. Mart ayında ÖTV'nin indirilmesi, satışları bir anda adeta patlattı. Ocak ve şubattaki 13 ve 14 binlik satıştan sonra martta tam 41 bin otomobil satıldı. Marttaki tempodan sonra nisanda biraz gerileme yaşandı ve satış 36 bine indi. ÖTV indiriminde sürenin bitmesine yaklaşılması ve yeni bir indirim olmayabileceği kaygıları, satışların mayısta yeniden hızlanmasını sağladı. Bunun sonucu olarak da mayıs ayında 44 bin 188 otomobil satışı gerçekleşti.

Üç yılın rekoru

Otomobil satışları, hemen hemen her yılın aralık ayında rekor düzeye çıkıyor. Bunda, bir sonraki yıl vergilerin artacak olması en büyük etken. Tüketici elini çabuk tutup, bir sonraki yıla kalmamaya özen göstererek otomobilini aralık ayında alıyor. Bu genel eğilim, küresel kriz yüzünden geçen yıl büyük ölçüde sekteye uğradı, değişti.

2003 yılının aralık ayında 51 bin, 2004'te 50 bin otomobil satıldı. 2005 yılının aralık ayında, 65 bin adetle şimdiye kadar bir ayda gerçekleştirilen en yüksek satış rakamına erişildi. Aralık ayları itibariyle 2006 yılındaki satış 46 bin, 2007'deki satış ise 62 bin oldu.

Küresel krizin etkisi, 2008 satış rakamlarını vurdu. Geçen yılın aralık ayında yalnızca 26 bin otomobil satılabildi.

Otomobil satışlarında aralık aylarının mevsimsel etkilerden kaynaklanan ayrı bir durumu olduğunu belirttik. Bu yüzden, bu yıl mayıs ayındaki 44 bin adetlik satışı, aralık aylarını hariç tutarak değerlendirdiğimizde karşımıza üç yıllık dönemin rekoru çıkıyor. Bu yıl mayıstan önce en yüksek satış, üç yıl önce 2006 yılının yine mayıs ayında gerçekleştirilmiş, söz konusu aydaki satış 49 bine yaklaşmıştı.

Sorun, ihracatta

Otomotiv sektörü, otomobilde iç piyasa sorununu aşmış görünüyor. Tüm sorun, ihracatta. Geçen yıl beş ayda 317 bin otomobil üretildi, bu dönemde iç piyasada 46 bin adet satış gerçekleşti, 255 bin otomobil de ihraç edildi. Kuşkusuz üretimin, satış ve ihracata ilgili dönemde bire bir yansımadığı açık, ancak yine de  satış ve ihracat, üretim rakamına neredeyse eşit.

Aynı eşitlik bu yıl da geçerli, ne var ki üretim ve ihracat rakamları daha aşağıda. Beş ayda 192 bin otomobil üretildi, bunların 50 bini iç piyasada satıldı, 143 bini de ihraç edildi.

Görüldüğü gibi iç piyasadaki satış rakamları birbirine çok yakın. Üretim ve ihracat ise geçen yılın çok altında. Bu da gösteriyor ki, otomobilde iç piyasa satışlarında bir sorun yok, üretimi aşağı çeken ihracatın yüzde 44 azalmış olması.

İhracatta 5 binden 500 bine

Türkiye, 1990 yılında 5 bin 400 otomobil ihraç etti. 10 bin sınırı 12 bin 804 otomobille 1994 yılında, 50 bin sınırı 77 bin 459 otomobille 1999 yılında aşıldı. Otomotiv sanayi için 2001 tezatlar yılı gibiydi. 2000'de 467 bin olan iç satış 2001'de 131 bine düştü, ihracat ise 82 binden 142 bine fırladı.

İhracat 2003 yılında 200 bini, 2004 yılında 300 bini, 2006 yılında 400 bini aştı. 2007 ise, otomobil ihracatında 500 bin sınırının geride bırakıldığı yıl olarak tarihe geçti.   

47 marka ithal araç satıldı

Bu arada, yılın ilk beş ayında kırk yedi marka ithal otomobil satıldı. Beş ayda 99 bin 523'e ulaşan ithal otomobiller arasında ilk sırayı 12 bin 783 ile Ford aldı. En çok satılan otomobillerde 10 bin 311 otomobille Volkswagen ikinci, 10 bin 235 otomobille Opel dördüncü sırada bulunuyor.