Vergi inceleme sürecinde dört göz, dört el kuralı

Mali İdarenin art arda yaptığı açıkla­malar dikkate alındığında yoğun yay­gın vergi incelemeleri yapılacağı an­laşılmakta. İnceleme sürecinin ve sonrasında izlenecek dava sürecinin iyi yönetilmesi süreç­ten hasarsız veya en az hasarla çıkılmasında çok önem arz etmektedir.

Zeki GÜNDÜZ VERGİ POLEMİKLERİ zeki.gunduz@dunya.com

Mali İdarenin art arda yaptığı açıkla­malar dikkate alındığında yoğun yay­gın vergi incelemeleri yapılacağı an­laşılmakta. İnceleme sürecinin ve sonrasında izlenecek dava sürecinin iyi yönetilmesi süreç­ten hasarsız veya en az hasarla çıkılmasında çok önem arz etmektedir.

Çoğu zaman, vergi inceleme aşaması ve dava dosyasının hazırlanmasında tüm sürecin bir ki­şiye emanet edilmesi doğru olmayabilir.

Hatta dava değeri büyüdükçe ikinci bir gö­rüş alınması bir ihtiyaç olmaktan çıkar bir zorunluluk haline gelir. Hiçbir şeye hizmet etmezse yapılanların tam ve eksiksiz oldu­ğu hususu bir başka odak tarafından kontrol ve teyit edilmiş olur ki bu durum davanın so­rumlularını da rahatlatır.

İnşaatlarda nasıl kontrol mühendisli­ği kavramı varsa, uyuşmazlık süreçlerinde de “kontrol avukatlığı” düşünülmeli.

Kontrol eden, gözden geçiren o alanın uz­manı olan avukat, yapılan iş ve işlemler konu­sunda kullanılabilecek tüm argümanların kul­lanılıp kullanılmadığı, kullanılabilecek ilave bir argüman olup olmadığı, strateji ve izlene­cek yol konularında değerlendirmeler yapıp önerilerde bulunabilir.

Nasıl, önemli bir hastalık teşhisi kondu­ğunda veya tedavi için ağır bir ameliyat öne­rildiğinde, eldeki tüm tahlil ve dokümanlar­la, birden fazla doktora gidip izlenecek yol ko­nusunda emin olunmaya çalışılıyorsa, büyük tarhiyatlarda veya tarhiyat olasılıklarında bu tür davranışlar normal.

20 Başlıkta Süreç Nasıl Ele Alınmalı?

1-İnceleme raporu veya dava dosyasının gözden geçirilerek rapor halinde konuya ilişkin değerlendirmeleri ,yol haritası öneri­leri alınabilir.

2-Kullanılacak ana ve ilave argümanların be­lirlenmesi, sıralanması, ağırlık oranlarının formüle edilmesi.

3-Dosyaya sunulabilecek ilave yazılı uzman/ akademisyen görüşü, belge önerisi.

4-YMM raporu gerektiren hususlar varsa bu konularda özel amaçlı raporlar oluşturul­ması ve sunulması yararlı olur.

5-Teknik uzman raporu, değerlendirmesi ge­rekiyor olabilir mi? Hangi konuda, hangi içe­rikle?

6-Sanayi Odası vb bir oda veya birlikten alı­nabilecek yazı,belge vb sorunun çözümüne katkı verebilir mi?

7-Bazen Türkiye’deki kurumlardan veya bir başka ülke resmi dairesinden veya kuru­mundan belge, açıklama istenip dosyaya su­nulabilir. Dosyaya sunulacak yabancı belgele­rin apostilli olmasına dikkat edilir.

8-Geniş bir literatür taraması yapılarak, konu­ya ilişkin gazete yazıları, makaleler, kitap vb. çalışmalar dosyaya sunulabilir.

9-Danıştay Dairelerinin bu konudaki olumlu olumsuz tüm kararlarının tarihsel süreçte­ki gelişiminin araştırılması. Olumlu ve olum­suz kararların içerikleri ve detaylarının mevcut olayla benzerlik ve farklarının belirlenmesi.

10-Kararlar istikrar kazanmış, dava sorun­suz görünüyorsa farklı, sorunlu görünü­yorsa ne gibi ilave çalışmalar yapılması gerek­tiğinin tespiti.

11-Kararlarda dayanılan olumlu-olumsuz ge­rekçeler dilekçelerde işlenmiş mi?

12-İdarenin argümanlarının hepsine gerek­tiği ölçüde cevap verilmiş mi?

13-Danıştayda duruşma yapılması bir ihti­yaç veya yarar sağlayacaksa, duruşma ta­lebinin, dosyanın bu çerçevede ilave başvuru­larla güçlendirilmesi.

14-Duruşmada hangi argümanlar, hangi sı­rayla, hangi vurguyla seslendirilmeli, kimler hazır bulunmalı, ilave belge sunumu vb. konuların planlanması.

15-Konuya ilişkin oda, birlik, dernek vb. yarı kamu niteliğindeki kurumların görüş ve değerlendirmeleri önem arz edebilir.

16-Konuya ilişkin tüm kanun maddeleri(­güncel haliyle), müktezalar, sirküler ve tebliğ açıklamaları daha ilk aşamada gözden ge­çirilmelidir.

17-Anayasa Mahkemesi kararları konu öze­linde gözden geçirilmelidir.

18-Anayasal ilkeler çerçevesinde değerlen­dirme yapılmalıdır.

19-Ahim kararları göz önüne alınarak değer­lendirme yapılmalı.

20-Usul hukuku değerlendirmeleri yapıl­malı.

Şirketlerin muhasebe bölümleri, mali müşa­virleri, yeminli mali müşavirleri, avukatları ile müşavere içinde hareket edilmelidir. Vergi dava sürecinde sürece dışarıdan dahil edilecek avu­kat ve danışmanların şirket içindeki görevliler­den ayrıntılı değerlendirme ve görüş almaları her zaman çok faydalı olmuştur.

Tüm yazılarını göster