Aralık ayı işsizlik rakamları açıklandı. Bu açıklamaları değerlendirirken 2 noktaya dikkat etmek gerekir:
1) TÜİK istihdamdaki gelişmeleri 3'er aylık dönemlere bakarak değerlendiriyor. Orta ay rakamını açıklıyor. Açıklanan aralık ayı rakamları "Kasım, Aralık 2008 ve Ocak 2009" dönemlerini kapsayan 3 aylık değerleme sonucunu yansıtıyor.
2) TÜİK'in uzmanları aylık karşılaştırmaların mevsimlik dalgalandırmayı yansıtamadığını, bu nedenle bir ayın önceki ay ile karşılaştırılamayacağını söylüyor. Bu nedenle karşılaştırmalar bir önceki yılın aynı ayı ile yapılıyor.
Fakat biz istihdamda krizin etkisini görmek istiyoruz. Sanayiin ne kadar işçi çıkardığını merak ediyoruz. İşte bu nedenle kasımdan aralığa değişim bizim için önemli.
Önce TÜİK'in açıklamalarını özetleyeyim:
- Aralık ayı itibariyle 1 yılda 15 ve daha yukarı yaştaki nüfusumuz bir yılda 764 bin artmış. 50 milyon 339 bin olmuş.
- Bu nüfusun 24 milyon 9 bini işgücü (çalışabilir ve çalışmaya istekli ve hazır) nüfus tanımına giriyor.
- Bunların da 20 milyon 736 bini aralık ayı itibariyle bir işte (ücretli veya ücretsiz) çalışabiliyor. (Bir yılda çalışan sayısı 293 bin artmış)
- Ama çalışmaya hazır, iş arayan işsiz sayısı bir yılda 838 bin artmış. 3 milyon 274 bine ulaşmış. (İşsizlik oranı - Çalışmaya hazır nüfustan iş bulamayanların oranı- 2007 Aralık'ta yüzde 10.6 iken, 2008 Aralık'ta yüzde 13.6'a ulaşmış.)
Bu tablo ülkedeki işsizliğin genel görünümünü veriyor.
Bizim için şu günlerde merak konusu özel görünüm. Özel görünüm krizin kimleri nasıl işsiz bıraktığıdır.
Bunun için kasım ayından aralık ayına istihdam rakamlarındaki değişime bakalım:
- İlginç olan şudur ki, kasımdan aralık ayına nüfus artışı devam ederken, işgücü 301 bin azalmış. Açık anlatımıyla 301 bin kişi bu bir aylık dönemde "Ben çalışabilirim ama… Canım çalışmak istemiyor" demiş. Veya "Benin durumum çalışmaya müsait değil…" diyerek iş aramaktan vazgeçmiş.
- İş arayacakların 301 bin azalmasına rağmen istihdam (çalışanların sayısı) bir ay önceye göre 579 bin azalmış.
- Çalışan sayısının 579 bin azalmasına rağmen, çalışmak istemeyenlerin iş aramaktan vazgeçenlerin çokluğu karşısında iş arayanların (işsizlerin) sayısı sadece 279 bin artmış.
Acaba kriz rüzgarı eserken 2008 yılı Kasım-Aralık aylarında istihdam nasıl değişmiş? Çalışan sayısı 579 bin azalmış da… Bunların işteki durumları ne imiş, bunlar hangi sektörlerde çalışırmış?
- 2008 Kasım-Aralık aylarında sanayide çalışan sayısı 131 bin azalmış. Bir ayda tarımdaki azalma 384 bin, inşaattaki 119 bin.
- Kasım-aralık arası ücretli-yevmiyeli çalışan sayısı 390 bin azalmış. İlginç olan ücretsiz aile işçisi sayısındaki azalmanın 205 bin gibi bir rakama ulaşması.