Şant Manukyan / İŞYATIRIM
Reuters'da çıkan haberle beraber Cuma günü açıklanacak Tarımdışı Istihdam
(NFP) verisinde şubat ayında yaşanan ve kısmen verinin toplandığı haftaya da denk düşen kar yağışlarının nasıl bir etkisi olacağı tartışılmaya başlandı. Gerçekten de inşaat, perakende gibi sektörler hava koşullarına bağlı olarak iş güçü talebini belirliyor.
Söz konusu dönemde hava koşullarının nasıl ve hangi bölgelerde etkili olduğunu görebilmek NOAA sitesine girerek verilere baktığımızda özellikle Kuzey-Doğu bölgelerinde durumun ağırlığı net bir şekilde görünüyor.
Goldman Sachs bir adım daha ileri giderek geçmiş yıllarda görülen kar fırtınalarını incelemiş. Bu fırtınaların bir kısmı,örneğin en yüksek skora sahip yani en etkili fırtına olarak 1 numarada bulunan 1993 fırtınası, tam da NFP anketinin toplandığı haftaya denk geldiğinden isabetli bir örnek. İlk incelemede kuvvetli bir mevsimsel etkinin 120-200K arası negatif etkisi olabileceği sonucuna ulaşılıyor.Daha hasas ayarlarla beraber Şubat 2010 vakasında 50-100K arasında bir etki görüleceği ve NFP'un -100K açıklanacağı beklentisi oluşuyor. Piyasa beklentisinin, -50K, üzerinde ancak sayım (Census) için kamunun yaptığı işe alımlar daha önce de belirttiğimiz gibi giderek kuvvetlenen miktarda pozitif etkide bulunacak.
NFP'u negatif veya pozitif olarak değerlendirmeden önce BLS'in, eğer yapması gerekecek ise, ne tür bir düzenleme yaptığını da iyi analiz etmemiz gerekiyor. Bundan önceki örnekleri çıkartmak için geri gittiğimde ilk sırada Katrina geliyor. BLS istatistikleri açıklamadan hemen önce bir bilgi notunu koyarak verilerin olağanüstü koşullardan etkilendiğini belirtmişti.. Temmuz 369K,Ağustos 195K, Katrinanın denk düştüğü Eylül 2005 verisi ise önce -35K açıklanmış, ardından 63Kya revize edilmişti. Sonraki aylarda ise Ekim +84 ve Kasım +334 ile kasırganın neden olduğu duraksama kendini düzeltmişti. Şayet Şubat ayında da belirgin bir Kar etkisi olur ise Mar-Nisant ayında büyük bir düzeltmesi olacaktır.
Diğer bir örnek 1996 Ocak ayından verilebilir.Ocak 96'da ilk açıklanan NFP verisi 201K iş kaybı göstermesine rağmen (Kasım 1995 +212K Aralık 95 161K olmuştu) daha sonra -19Kya revize edimiş ve Şubat 96da +434K gibi büyük bir düzeltme görülmüştü ve Mart +263K olmuştu.. Kısacası işler iyiye gidiyor (ki gitmiyor) ancak kar fırtınası nedeni ile zayıf bir NFP görülür ise bunu negatif algılamak hatalı olabilir. . Şayet Kar fırtınası etkili oldu ise sadece istihdam sayısında değil, çalışma saatleri ve ücretlerde de bunun etkisini görmemiz şaşırtıcı olmayacaktır.