TARIM DÜNYASINDAN / Ali Ekber YILDIRIM e-mail:aey@dunya.com Tarım sektöründeki hızlı çözülme sürüyor. Her yıl on binlerce kişi tarımdan çekiliyor. İş umudu ile büyük kentlerin varoşlarına göçüyor. Sanayi ve hizmetler sektöründe iş bulanlar şanslı, bulamayanlar işsizliğin pençesinde yaşam mücadelesi veriyor. Köyünü terk eden veya yüksek maliyetler nedeniyle üretime devam edemeyen çiftçinin toprakları el değiştiriyor. Son yılların moda deyimi ile çiftçilik ile köylülük birbirinden ayrılıyor. Tarımdaki çözülme, geçimlik üretim yapanlar ile pazara üretim yapanları da ayrıştırıyor. Tarımda yeni bir yapı oluşuyor. Uygulanan tarım politikaları sonucunda küçük üreticilik yok olurken, orta ve büyük ölçekli işletmelerin piyasadaki egemenlikleri artıyor. Bu yeni yapı 145 yıldır "çiftçi bankası" olarak hizmet veren Ziraat Bankası'na da yansıyor. Ziraat Bankası, orta ve büyük ölçekli tarımsal işletmelere özel hizmet vermek amacı ile yeni bir yapılanmaya gitti. Modern ve teknoloji yoğun tarımsal işletmelerin yoğunlaştığı Antalya'da Türkiye'nin ilk, Tarımsal Orta ve Büyük İşletme (TOBİ) bankacılığı şubesini açtı. Açılışta sohbet ettiğimiz, Türkiye'nin en büyük fide üreticisi Dr. Hasan Ünal, Antalya Yaş Sebze ve Meyve İhracatçıları Birliği Başkanı Mustafa Satıcı, seracılık sektörünün önde gelen isimlerinden Hamdi Güneş, damla sulama yatırımları yapan Abdurrahman Güngör ve diğer yatırımcılar, bu yeni bankacılıktan son derece memnun. Antalya'dan sonra büyük tarımsal işletmelerin yoğun olduğu Çukurova (Adana), Ege (İzmir), İç Anadolu (Konya) ve diğer merkezlerde TOBİ şubeleri açılacak. Bunun için Ziraat Bankası Tarımsal Projeler Daire Başkanı Dr. Levent Öztürk ve ekibi aylardan beri yoğun bir çalışma içerisindeler. TOBİ'ler, sadece tarımsal krediler konusunda faaliyet gösterecek. Bu şubelerde, 1 milyon YTL ve üzeri kredi kullanacak tarımsal işletmelere hizmet verilecek. Küçük çiftçiler bugüne kadar olduğu gibi Ziraat Bankası'nın diğer şubelerinden hizmet alacaklar. Ziraat Bankası Genel Müdürü Can Akın Çağlar'ın verdiği bilgilere göre, banka, 200'ün üzerinde farklı üretim konusunda işletme ve yatırım kredileri veriyor. Bu konuda da ciddi bir değişim yaşanıyor. 2003'te Ziraat Bankası'nın verdiği tarımsal kredilerin yüzde 94'ünü işletme kredileri oluştururken, yatırım kredileri yüzde 6 ile sınırlıydı. Bu yılın mayıs ayı itibariyle işletme kredileri yüzde 72'de kalırken, yatırım kredileri büyük bir sıçrama ile yüzde 28'e ulaştı. Bu veriler de tarımdaki yeni yapılanmanın bir başka yansıması. Ziraat Bankası'nın verdiği krediler aynı zamanda tarımdaki yeni yapılanmanın yönünü de gösteriyor. Sulama yatırımlarına 260 milyon YTL, süt hayvancılığına 950 milyon YTL kredi veren Ziraat Bankası, seracılığa 306 milyon YTL, mekanizasyona 804 milyon YTL kredi kullandırdı. Can Akın Çağlar'ın verdiği rakamlar arasında en çarpıcı olanı ise kredilerin büyüklüğü. Bu aynı zamanda Türkiye'de tarımın hangi ölçeklerde yapıldığını gösteriyor. Ziraat Bankası'ndan kredi alan çiftçilerin yarısı 1 ile 25 bin YTL kredi kullanıyor. Yüzde 23'ü 25 bin ile 50 bin YTL, yüzde 10'u 50 ile 100 bin YTL ve sadece yüzde 17'si 100 bin YTL'nin üzerinde kredi kullanıyor. TOBİ Bankacılığı ile bu yapı değiştirilmek isteniyor. Küçük işletmelerin orta ve büyük boy işletmelere dönüştürülmesi, verimli kılınması ve teknoloji kullanımını yaygınlaştırarak tarım-sanayi entegrasyonunu sağlayacak rekabetçi yapıya kavuşturulması hedefleniyor. Tarımın önemi artarken, Ziraat Bankası'nın misyonu gereği sorumluluğu da o ölçüde artıyor. Banka çalışanlarının bu sorumluluk bilincinde çalıştıklarına Antalya'da bir kez daha tanık olduk. Umarız, birçok tarımsal kurum gibi Ziraat Bankası da özelleştirme adı altında haraç-mezat satılmaz. Tarım ve tarımcıya hizmet vermeyi sürdürür.