Damla sulama yatırımları ile ilgili yakın zamanda iki yazı yazdık."Sulama borularından yolsuzluk akıyor" yazısı 28 Temmuz'da, "Damlaya damlaya 15 milyar dolar " başlıklı yazı ise 13 Ağustos'ta bu sütunda yayınlandı.
Her iki yazıda da damla sulama yatırımlarının önemini, devletin verdiği destekleri ve yolsuzluk iddialarını gündeme getirdik. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı ile Türkiye Tarım Kredi Kooperatifleri Merkez Birliği duyarlılık gösterdi ve konuyla ilgili açıklama gönderdi. Bu açıklamaları aynen yayınlamak bu köşenin sınırlarını aşıyor. Özünü bozmadan özetleyerek paylaşıyoruz.
Tarım ve Köyişleri Bakanlığı'nın açıklaması özetle şöyle:
"Bireysel basınçlı sulama projelerinin ihalesi ve uygulamaları Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Teşkilatlanma ve Destekleme Genel Müdürlüğü web sitesinde yer alan 'Satın Alma El Kitabı'ndaki usul ve esaslara göre yapılmaktadır. Buna göre bireysel sulama tesisi proje tutarına bağlı olarak;
1-Sulama sistemleri alım tutarı 25.000 TL ve altında olduğu durumlarda yatırımcı piyasa rayiçleri içinde kalmak ve proje başvurusunda belirtilen ve uygun görüş verilen bedeli aşmamak kaydıyla tek bir yükleniciden teklif alabilmektedir.
2-Sulama sistemleri alım tutarı 25.000 TL'nin üstünde olduğu durumlarda öncelikle, en az üç geçerli teklif alınması ve yeterlilik koşullarını sağlayanlardan en düşük teklifi veren teklif sahibiyle uygulama sözleşmesi yapılmaktadır. En az üç geçerli teklif alınamaması halinde, yerel bir gazeteye ilan verilmekte ve durumda geçerli bir teklif yeterli sayılmakta ve teklif sahibi ile uygulama sözleşmesi yapılmaktadır.
3-İhale ve uygulama aşamaları il müdürlüklerinde oluşturulan il proje yürütme birimlerinin kontrolünde sürdürülmektedir. Uygulamada yapılan işler il proje yürütme birimi tarafından yerinde görülerek tespit tutanağı düzenlenmektedir. Tutanakta, sulama sistemlerinin tebliğ, uygulama rehberi ve hibe sözleşmesindeki hususlara uygun olup olmadığı, teknik şartnameye ve sunulan faturaya uyumlu olup olmadığı belirlenmektedir. Çalışır vaziyette, yeni, sağlam ve eksiksiz olarak görülen sulama sistemleri ödeme talebi ödeme icmaline dahil edilmektedir.
Uygulamalarda daha titiz davranılması ve basınç testi yapılmadan tesislerin teslim alınmaması konusunda il müdürlüklerimize 26.11.2008 tarih ve 2428 sayılı yazımızla gerekli talimat verilmiştir. Ayrıca yazınız üzerine 29.07.2009 tarih ve 1158 sayılı yazımızla da il müdürlüklerimize gerekli uyarılarda bulunulmuştur.
Söz konusu iddialarla ilgili bugüne kadar bakanlığımıza herhangi bir belge intikal etmemiştir."
Bakanlığın duyarlı yaklaşımına teşekkür ederiz. Sektör temsilcilerinin "çok ciddi boyutlarda" dediği yolsuzlukla ilgili bakanlığın il müdürlüklerine uyarı yazısı yazması önemli, fakat yeterli değil. İddialar ciddi olarak araştırılmalı, sektör temsilcilerinden ellerindeki bilgi ve belge talep edilmeli. Yolsuzluk yapanlara en ağır cezalar verilmeli.
Türkiye Tarım Kredi Kooperatifleri Merkez Birliği Genel Müdürü Bedrettin Yıldırım imzasıyla gelen açıklamada ise, basınçlı sulama sistemlerinin yararları, tarım kredi kooperatif birliklerinin bu konudaki çalışmaları, hükümetin verdiği destekler ayrıntılı olarak ifade ediliyor. Tarım Kredi'nin bundan sonra basınçlı sulama yatırımlarında daha etkin rol üstleneceği belirtiliyor.
Bedrettin Yıldırım'ın verdiği bilgilere göre, Tarım Kredi'nin Aksaray'da yapımı devam eden sulama sistemleri ve boruları üretecek fabrikası 4 ay sonra faaliyete geçecek. Çiftçiler bağlı oldukları kooperatife başvurarak sulama sistemlerini satın alabilecek. Kaynağı olmayan kooperatiflere Ziraat Bankası'ndan, kaynağı olan kooperatifler ise kendi kaynağından çiftçilere yüzde 100 faiz indirimli, yani sıfır faizle kredi sağlayacak.
Soygunculara aman verilmemesi için bu açıklamayı yayınlamamızı isteyen Bedrettin Yıldırım'ın yazdıklarından, tarım kredi kooperatiflerinin damla sulama yatırımlarında özel sektöre ciddi bir rakip olacağı da anlaşılıyor. Sektörde rekabet kızışacak.
Tarım ve Köyişleri Bakanlığı ile Türkiye Tarım Kredi Kooperatifleri Merkez Birliği'nin açıklamalarının tamamını ve bu açıklamaların yapılmasına neden olan "Sulama borularından yolsuzluk akıyor" ve "Damlaya damlaya 15 milyar dolar " başlıklı yazılarımızı www.tarimdunyasi.net adresinden de okuyabilirsiniz.