Bu yılın başından bu yana aylık fiyat artışları, geçen yılın fiyat artış oranlarının gerisinde seyrediyor.
Ağustos ayında, yurtiçi üretici fiyatlarında aylık artış yüzde 0.98 oldu. Yıllık artış yüzde 6.19, yıllık ortalama artış yüzde 6.14 oranında.
Ağustos ayında tüketici fiyatları artışı yüzde 0.40 oranında. Yıllık artış yüzde 7.14, yıllık ortalama artış yüzde 7.88 oranında.
Ağustos ayı tüketici fiyatları artışı geçen yılın (yüzde 0.09 olan) fiyat artışının üzerinde ama, yüzde 7.14 oranındaki yıllık enflasyon, geçen yılın (yüzde 9.54 olan )yıllık enflasyon oranının altında.
Geçen yılın ocak-ağustos döneminde yüzde 8-9’lar dolayında dolanan tüketici fiyatları artışı, halk anlatımı ile enflasyon, bu yılın başından bu yana yüzde 7’ler dolayına oturdu.
Döviz fiyatlarındaki artış karşısında enflasyonda yükseliş gerçekleşmesi bekleniyordu. Bu olmadı.
Yılın başından bu yana döviz fiyatları devamlı artıyor. Tarımda sanayide üretim girdilerinin büyük bölümü döviz ile yurtdışından getiriliyor. Genel endişe, döviz fiyatlarındaki artışın üretici ve tüketici fiyatlarını daha çok artırması şeklindeydi.
Döviz fiyatlarındaki artışa rağmen enflasyonun geçen yılın altında kalmasının değişik nedenleri var:
-Petrol fiyatları büyük ölçüde geriledi. Petrol ile birlikte dünyada önemli emtia fiyatlarında ucuzlama var. Bu gelişmeler döviz kurundaki yükselişin olumsuz etkisini törpülüyor.
-Türkiye’de iç talep 2012 yılından bu yana durakladı. Hatta geriledi. Bu yıl ihracat talebinde de duraklama ortaya çıktı. Üretici önümüzdeki dönem talepte artış beklemiyor. Bütün bunlar üreticinin fiyat artırmasını engelliyor. Üretici fiyatları baskı altında olunca, tüketici fiyatlarında da artış görülmüyor.
Ağustos ayı itibarıyla üretici fiyatlarındaki yıllık yüzde 6.21 oranındaki, tüketici fiyatlarındaki yüzde 7.14 oranındaki artışlar, ülke genelinde tüm fiyatlardaki artışın ortalamasıdır.
Alt ve orta gelir grubundakileri ilgilendiren gıda fiyatlarındaki artıştır. Gıda enflasyonudur.
-Gıdada son bir yılda üretici fiyatlarındaki ortalama artış yüzde 15.58 oldu. (2014 Ağustos ayında yıllık ortalama artış yüzde 12.15 idi.)
-Tüketicilerin gıda enflasyonunun yıllık ortalaması ise yüzde 12.28 oranında. (2014 Ağustos ayında yıllık ortalama artış yüzde 11.45 idi.)
Ağustos ayında genel fiyat artışı, halk anlatımıyla Ağustos enflasyonu yüzde 0.40 oldu (geçen yıl yüzde 0.09 idi) ama, gıda ve alkolsüz içkilerde fiyat artısı yüzde 1.31 oranında. (Geçen yıl yüzde 0.89 oranında idi.)
Döviz fiyatındaki artışın üretici ve tüketici fiyatlarına bugüne kadar yansımaması, fiyat artışını körüklememesi olumlu bir gelişmedir. İç ve dış talepteki daralmanın fiyatlar üzerindeki baskısı daha bir süre devam edeceğine göre, yıl sonuna kadar fiyat atışlarının bugünkü çizgide kalacağı söylenebilir.