Euromonitor verilerine göre İrlanda’da kişi başı süt tüketimi 361 litre, tarımsal üretimde dünya 10’uncusu Türkiye’de 27 litre. Savaştaki Ukrayna’da bile çocuklar 100 litreden fazla süt içiyor.
Üretim yüzde 40 azaldı
Dünya süt tüketimi 950 milyar litre, 200 milyon ton ile Hindistan lider. ABD, İngiltere, Norveç gibi gelişmiş ülkelerde soya, badem ve yulaf sütü gibi bitkisel sütlerin yükselişi nedeniyle inek sütü üretimi yüzde 40 azaldı. Buna rağmen, dünya süt üretimi hala yüzde 3 artıyor.
Bazıları tercihini bitkisel üretimden yana kullansa da Çin ve Japonya gibi ülkeler sağlık gerekçesiyle süt tüketme oranlarını yükseltiyor. Bitki bazlı süt tüketiminin artmasında; hayvansal gıdalarla ilgili olumsuz pazarlama faaliyetlerinin etkisi büyük. 10 bin yıllık tarım devrimi çökmek üzere, geleceği kim besleyecek, evlat diye evcilleştirdiğimiz kuzular mı, yoksa korkularımız mı?
Bitki bazlı muadiller...
Araştırmacı Marta Kozicka’ya göre hayvansal ürünlerin yüzde 50’sinin yerine alternatif gıdalar, bitki bazlı muadilleri kullanılsa 653 milyon hektar arazi kurtarılabilir. Küresel Biyosfer Yönetim modeline göre yapılacak “hayvan bitki mübadelesi ile” sera gazı emisyonu yüzde 31, su kullanımı yüzde 10 düşürülebilir. Beslenme şeklimiz, gezegenin makus talihinin temel sebebi, insan türü en acımasız ekolojik seri katil, hayvan ve bitkilerin yüzde 70’inin soyunu kuruttuk.
Yediklerimizi değiştirmek şimdilik en münasip çözüm gibi duruyor
Türk tarımını kurtarmak için herkes sırada, onlardan biri de “kral otu” diğer adıyla “maralfalfa”. Hayvancılık girdi maliyetinin yüzde 70’i yem. Türkiye’de süt üretiminin yüzde 75’ini küçük üretici yapıyor.
Mera imkânlarından faydalanamayan aile çiftçilerinin hazır yem kullanarak hayatta kalması mümkün değil. Kral otu yem sorununa mucize çözüm olarak pazarlanıyor. Biovic Consulting gibi biyoteknoloji şirketleri maralfalfaya inanıyor. Besin değeri yoncaya benzer, suyu nispeten az kullanıyor.
Yüzde 82’inden fazlasının su olması nedeniyle, kurutularak yem yapılması görece zor. Ziraat Yüksek mühendisi Oğuz Güler yıllardır kral otu için mücadele veriyor, ona göre yem şirketleri kral otunun Türkiye’de yaygınlaştırılmaması için lobi yapıyor.
Her ürünün farklı dinamiği var
“Tarımsal Üretimde Planlı Dönemle” ilgili altyapı hazırlıklarında sona gelinmek üzere. “Tarımsal Üretim Sözleşmesinden Doğan Davalarla İlgili Arabuluculuk Yönetmeliğinden” sonra, “Tarımsal Üretimin Planlanması Hakkında Yönetmelik” de Resmi Gazete’de yayımlandı. “Tarım sayımı” için TÜİK ile protokol yapılarak kollar sıvandı, her şey hazır. Neyse halimiz çıksın veriler. Tarımda her ürünün farklı dinamiği var.
SÜSBİR Başkanı Savaş Akçan süs bitkileri ihracatının artırılabilmesi için yüzde 20 olan KDV oranının düşürülmesini, Ceviz Üreticileri Derneği Başkanı Ömer Ergüder de yerli cevizi korumak için ithalat vergisinin yükseltilmesini istiyor. Ezcümle; Anadolu’nun taşı, toprağı, kınalı kuzuları, makine ekipmanı tarıma dair her ne varsa sayılacak. Umarız veriler Türk tarımının geleceği için doğru stratejilere temel teşkil eder. Zira, Darrel Huff ’un dediği gibi istatistiğin sırlarla dolu diliyle her türden sansasyon yaratılabilir.