Tüketici fiyatlarındaki aylık değişimde yaşanan oynaklık, yıllık tahminin de neredeyse her ay revize edilmesi gibi bir sonuç doğurmaya başladı. 2016'ya girilirken, geçmiş yılları baz alarak yaptığımız teknik analize dayalı tahminde yılsonundaki gerçekleşmenin yüzde 8.2 dolayında olabileceğini belirtmiştik. Ama ocak ayındaki yüzde 1.82'lik görece yüksek gerçekleşme bu tahminin bir anda çöpe atılmasına yol açmıştı. Ocak ayında hiç beklenmeyen düzeyde gelen artıştan sonra yaptığımız hesaplamada yılsonunu tahminimizi yüzde 9'un çok az üstüne çıkarmıştık. Hatta yılsonu için yüzde 9'un altında bir oranın yakalanmasının neredeyse mucize olacağına dikkat çekmiştik.
Ama şubatta yüzde 0.50 dolayında bir artış beklenirken fiyatların neredeyse sabit kalması, hatta yüzde 0.02 gibi çok düşük de olsa bir gerileme göstermesi yılsonu tahmininin yeniden ele alınmasını gerektirdi. Daha önceki analizimizde yüzde 9.07 olarak ortaya koyduğumuz tahminimizi bu kez yüzde 8.42'ye indirdik.
Daha önce izah etmiştik, ama bir kez vurgulamakta yarar var. Yılsonu tahmini için böylesine küsuratlı oranlar çıkması, geçmiş yıl gerçekleşmelerine dayalı analizin sonucu. Yani bu oranlar, çok iddialı olunduğunun bir göstergesi değil. Rakamları yuvarlamak istemediğimiz için böyle küsuratlı oranlar vermek durumunda kalıyoruz. Küsuratı biraz atarak söylersek, şubat sonundaki duruma göre tahmin ettiğimiz yılsonu oranı artık yüzde 8.4 düzeyinde.
2016 sonu için yüzde 8.42 olarak bulduğumuz oranı hesaplarken aylık bazda 2003-2014 dönemindeki oranları kullandığımızı ve bulduğumuz ortalama değişimle oluşturduğumuz endeksi, geçen yılın endeksine kıyaslayarak yıllık orana gittiğimizi belirtelim.
İki ay daha düşüş var
Geçmiş yıl eğilimleri bize mart ve nisan aylarında da geçen yıldan daha düşük artış olacağını söylüyor. Dolayısıyla tahminimiz doğrultusunda bu aylarda geçen yılkinden düşük oranlar gelmesi halinde yıllık oran gerilemeye devam edecek. Ocakta yüzde 9.58'le bu yılın zirvesine çıkan, daha sonra şubatta keskin bir düşüşle yüzde 8.78'e inen yıllık enflasyonun, teknik analize dayalı hesaplamalara göre martta yüzde 8.33'e, nisanda ise yüzde 7.60'a inmesi bekleniyor.
Daha önceki değerlendirmelerimizde, şubat ayı için yüzde 0.50 dolayında bir artış beklentisine dayalı hesaplama sonucu bu yıl yıllık oranın hiçbir ay yüzde 8'in altına inmeyeceği görüşünü dile getirmiştik. Ama şubattaki oran eğilimi tümden değiştirmiş bulunuyor. Öyle görünüyor ki, nisandaki yıllık oran yüzde 7.60'a kadar inecek ve bu oran yılın en düşük oranı olarak kalacak gibi.
Yıllık enflasyonun nisan-eylül döneminde yüzde 7.60 ile yüzde 8.10 arasında salınacağı tahmin ediliyor. Son üç ayın ise sırasıyla yüzde 8.26, yüzde 8.46 ve yüzde 8.42'lik oranlarla geçileceği hesaplanıyor.
Merkez'den değişiklik beklenmiyor
Merkez Bankası 26 Ocak'ta yayımladığı ilk enflasyon raporunda yılsonu TÜFE artışının orta noktası yüzde 7.5 olmak üzere yüzde 6.1 ile yüzde 8.9 arasında beklendiğini duyurmuştu.
Yılın ikinci enflasyon raporu 26 Nisan'da yayımlanacak. Bu raporun yayımlandığı dönemde resmen açıklanmış mart sonu enflasyonunu biliyor olacağız ve bu oran da büyük olasılıkla yüzde 8.3 dolayında bir düzeye işaret edecek. Elbette Merkez Bankası raporu açıklayacağı 26 Nisan'a kadar nisan ayındaki fiyat hareketleriyle ilgili de bilgi sahibi olacak. Dolayısıyla enflasyonun yıllık tahmin olan yüzde 7.5'e iyice yaklaştığı nisanda Merkez Bankası'ndan tahminini revize yönünde bir adım atmasını beklememek gerekir.
Üçüncü enflasyon raporu 26 Temmuz'da yayımlanacak. O dönemde haziran sonundaki oranı biliyor olacağız. Haziran sonundaki yıllık enflasyon yüzde 8.1 dolayında bir orana işaret edecek. Elbette böyle bir enflasyon da Merkez Bankası'nı tahminin değişikliğine yöneltecek bir oran değil.
Yılın son enflasyon raporu 27 Ekim'de açıklanacak. Eylül sonu itibariyle yıllık enflasyonun yüzde 7.7 dolayına indiğini görme olasılığımız var, en azından şu anki gidişat tahminine göre. Dolayısıyla yıllık enflasyon bu düzeye gerilemiş olursa, Merkez Bankası hiç kuşku yok ki enflasyon tahminini değiştirmeyecek.
Yani öyle görünüyor ki Merkez Bankası şu anki tabloya göre bu yıl enflasyon tahmininde hiç değişiklik yapmayabilir. Yılı başta öngörülen yüzde 7.5 düzeyinde tamamlayabilir miyiz, zor görünüyor. En azından şu an için yapılan tahmin, yüzde 7.5'in bir puan kadar üstünde bir gerçekleşmeye işaret ediyor. Tahmin yukarı yönde mi değişikliğe uğrar, yoksa hedef olan yüzde 7.5'e doğru mu inmeye başlar, bunu da zaman gösterecek.