Cari açık ithalat gibi olağan döviz giderlerimiz ile ihracat gelirleri ve turizm gelirleri gibi olağan döviz gelirlerimiz arasındaki açığı gösteriyor.
Cari açık 2011 yılında ayda 6 milyon dolarlara yükseldi. 12 aylık açık 74.4 milyar dolara ulaştı. Bu kadar açığı sürdüremeyeceğimiz görülünce, ekonomiyi yönetenler frene bastı.
Frene basılınca önce iç talep yavaşladı ve bunun sonucu olarak da ithalat giderleri azalmaya başladı.
Sonuç olarak cari açık küçüldü.
Ancak cari açıktaki bu gerileme, ihracattaki artışa, ithal edilen malların içeride üretilmeye başlamasına dayalı bir gerileme değil. Ekonominin yavaşlamasından kaynaklanan bir gerileme.
Cari açık ne kadar küçülürse küçülsün, eğer açık varsa, bu açığı kapatacak kadar döviz bulmak zorundayız.
Açık küçülüyor ama açığı kapatmak için normal kanallardan yeterince döviz girmiyor. Şubat ayında normal kanallardan,
• Doğrudan yatırım olarak net döviz girişi 140 milyon dolar,
• Portföy yatırımı için gelen döviz net 1 milyar 86 milyon dolar oldu.
• Kredi olarak giren dövizden daha çok döviz çıkışı gerçekleşti. Net döviz çıkışı 1 milyar 673 milyon dolara ulaştı. Bu döviz giriş çıkışı sonunda toplam olarak net döviz girişi yok. 447 milyon dolar döviz çıkışı var.
Nereden geldiği belli olmayan 2 milyar 878 milyon dolar döviz girişi sayesinde hem açığı kapatabildik hem döviz çıkışını karşıladık. Üstelik de rezervlere eklenmek için 646 milyon dolarlık fazla dövizimiz oldu.
Özetle, şubat ayını olağan kanallardan ülkeye gelen döviz değil de nereden geldiği belli olmayan döviz ile kapattık.
Geçen yılın ilk 2 ayında normal kanallardan ülkeye gelen döviz 4 milyar 759 milyon dolarken bu yıl 2 milyar 898 milyon dolara geriledi.
Nereden geldiği belli olmayan dövizde de azalma var. Geçen yıl 2 ayda nereden geldiği belli olmayan döviz toplamı 3 milyar 914 milyon dolarken, bu yılın ilk 2 ayında 1 milyar 819 milyon dolara geriledi.
• Hedef sadece cari açığın küçültülmesi ise cari açığın küçülmesinin nedenleri üzerinde durmayalım. Cari açığın küçülmesinin ekonomideki ve büyümedeki yavaşlamadan kaynaklanmasını önemsemeyelim.
• Ancak hedef sadece cari açığın küçültülmesi olsa da küçülen cari açığın normal kanallardan finansmanının giderek zorlaştığını dikkate almamız gerekiyor. Küçülen cari açığın normal kanallardan ülkeye gelen döviz ile değil de “Nereden Geldiği Belli Olmayan Döviz” ile kapatıldığını bilmemiz gerekiyor