Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından kayıt dışı ekonomi ile mücadele kapsamında değişik sektörlere denetimler yapılmakta, kimi zaman ise denetim yapılacak sektörlerle ilgili olarak veriler paylaşılmaktadır.
Geçtiğimiz günlerde Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek tarafından sosyal medya üzerinden yapmış olduğu açıklamada kazançlarını doğru beyan etmeyen sporcuların izaha davet edileceği ve ödenmeyen vergilerin cezalı olarak tahsil edileceği belirtilmiştir. Aynı tarihte Anadolu Ajansı tarafından verilen haberde, Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından farklı spor dallarında 1.900 kişinin ücretinin incelendiği ve son 3 yılda yaklaşık 5 Milyar Liralık kayıt dışı gelir saptandığı açıklandı. Bunun üzerine gözler sporcuların vergilendirme usul ve esaslarına çevrildi.
7 Aralık 2019 tarihli Resmi Gazete yayımlanan 7194 Sayılı Kanunla sporcu ücretlerinin vergilendirilmesinde, tevkifat esası korunmakla birlikte beyan esasına geçilmiş bulunmaktadır. Gelir Vergisi Kanununa göre, sporculara transfer ücreti veya başka adlarla yapılan her türlü ödemeler ücret olarak tarif edilmekle birlikte, ücretlerin vergilemesinden farklı bir düzenlemeye gidilerek Gelir Vergisi Kanununun Geçici 72. maddesine göre beyana dayanan vergileme esası getirilmiştir.
Buna göre sporculara;
a)Lig usulüne tabi spor dallarında; 1) En üst ligdekiler için %20, 2) En üst altı ligdekiler için %10, 3) Diğer liglerdekiler için %5,
b)Lig usulüne tabi olmayan spor dallarındaki sporculara yapılan ödemeler ile milli sporculara uluslararası müsabakalara katılmaları karşılığında yapılan ödemelerden %5 oranında tevkifat yapılır.
Sporcuların elde etmiş olduğu gelirlerin 2021 yılı için 650 Bin Lirayı, 2022 yılı için 880 Bin Lirayı, 2023 yılı için 1.9 Milyon Lirayı ve 2024 yılı için 3 Milyon Lirayı geçmesi halinde bunlar yıllık gelir vergisi beyannamesi vermek zorundadır. Yıllık beyanname verilmesi durumunda, beyan edilen gelirler üzerinden hesaplanan gelir vergisinden, spor kulüpleri tarafından vergi dairesine ödenmiş olması şartıyla kesilen vergiler mahsup edilir.”
Hazine ve Maliye Bakanlığı verilerine göre, son üç yılda 5 Milyar Liralık kayıt dışı gelir saptanan sporcular Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından “izaha davet” edilerek neden beyanname vermediklerinin açıklanması istenilecek. Kendilerine izaha davet yazısı gönderilen sporcular, yazının tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içerisinde izah değerlendirme komisyonuna yazılı veya sözlü açıklama yapabilirler. İzahı yeterli görülmeyen ve kabul edilmeyen sporcuların kayıt dışı bıraktıkları gelirleri ile ilgili olarak beyanname vermemeleri halinde incelemeye ya da takdir komisyonuna sevk işlemi yapılarak matrahları takdir edilecektir.
Daha önce beyanname vermemiş ve net ücretlerle anlaşma yapmış, tevkifata dahi muhatap olmamış olan bir sektörün disipline edilerek beyanname vermesinin kolay olmayacağını düşünmekteyiz. Ayrıca bir yıl veya daha kısa sürede ülkemizde kalmış ve beyana tabi ücret geliri elde etmiş yabancı sporcuların beyanname vermeden ülkelerine dönmüş olmaları halinde bunların vergilendirme ile ilgili tebliğ ve tahsilat problemlerinin yaşanmaması kaçınılmazdır. Bize göre vergilemede eşitlik ve adalet ilkelerine uygun olarak sporcuların elde ettikleri gelirler farklı bir vergilendirme esasına tabi olmayıp ücretlerin vergilendirilmesi esasına göre vergiye tabi tutulmalıdır.