Ekim ayı içindeyiz. Dün Ağustos ayı ödemeler bilançosu rakamları açıklandı.
Görülen o ki Haziran ayına kadar ülkeye talebin üzerinde döviz girişi olurken, Temmuz ayından itibaren döviz girişi talebi karşılayamıyor.
İşte döviz fiyatındaki yükselmenin ana nedeni de bu.
Cari açık küçülüyor. Ama cari açığın küçülmesi yeterli değil. Cari açık küçülürken döviz girişi de azalıyor. Küçülen cari açığı kapatamıyoruz.
Yılbaşından bu yana aylık cari açık 6 milyar dolar - 9 milyar dolar -7 milyar dolar gibi büyük rakamlarda idi.
Ama 6 milyar dolar açık verilen ay ülkeye 7 milyar dolar, 9 milyar dolar açık verilen ay ve 7 milyar dolar açık verilen aylar 3 milyar dolar fazla döviz giriyordu.
Bu nedenle döviz bol ve ucuz idi.
Temmuz ayında açık 5.2 milyar dolar oldu. Ama ülkeye değişik kaynaklardan sadece 4.6 milyar dolar girdi.
665 Milyon dolar açığı rezervden karşıladık.
Ağustos ayında açık 3.9 milyar dolara geriledi.
Ne var ki açık gerilerken döviz girişi durdu. Hatta her ay nereden geldiği belli olmayan döviz varken Ağustos ayında nereye gittiği belli olmayan 428 milyon dolar döviz çıkışı görüldü.
Ağustos ayında toplam açık 3.9 milyar dolar iken net döviz girişi 392 milyon dolara kadar düştü. Nerede ise durdu.
Bunun sonucu Ağustos ayı döviz açığı Merkez Bankası'nın ve bankaların döviz rezervlerinden karşılanan 3.5 milyar dolar ile kapatıldı.
İşte sorun burada.
Dolar fiyatının euronun fiyatının inip çıkması tabii ki önemli ama bizim için esas sorun küresel kriz nedeniyle veya Türk ekonomisine güvenin azalması sonucu döviz girişinin durmasıdır.
Cari açık sıfır olamayacak. Aylık 3.9 milyar dolar açık makul bir açıktır. Ama sermaye girişi bunu bile kapayamaz ise, açığı kapamaya rezervler yetmez.