Sonun başlangıcı!..

Uğur CİVELEK ARKA PLAN dunyaweb@dunya.com

Önce piyasalarda ve sonra meydanlarda çaresizliğin kontrolsüz bir şekilde arttığı, böyle olduğu için güç gösterisi ile bu durumun gizlenmeye çalışıldığı bir haftayı geride bıraktık. Hal böyle olunca gerçekleri gizlemek imkânsızlaşıyor, etkili ve yetkili kesimlerin kusuru başkalarında arama çabası belirsizlik ve kırılganlığı daha önce görülmemiş durumlara sıçratıyor. Normal koşullarda hem güçlü, hem de çaresiz olunamaz; ancak sistemik riskin arttığı ve çok tehlikeli boyutlara ulaştığı koşullarda en güçlüler de çaresizlik bataklığında çırpınmak durumunda kalır, halkla inatlaşır ve içine düştüğü açmazdan çıkamaz...

Demokrasinin, başka bir deyişle kuvvetler ayrılığının sorunların küçük iken çözülmesi adına hayati önemde olduğunu anlamayanlar bu durumu hedeflerine ulaşmalarını engelleyen fazlalık gibi görebilir; dış destek ve yönlendirmenin sayesinde hukuk devletinin içini boşaltarak otoriterlik dozunu kademeli olarak artırabilir. Bu duruma karşı olanlar her yol kullanılarak susturulabilir, diğer kanaat önderleri ise vicdandan vazgeçip cüzdanı tercih edebilir. Fakat dış destek giderek artmaz, büyüyen ihtiyaçlar karşılanamaz ise ortalık karışmaya başlar; kendini çok güçlü zannedenler çaresizlikle tanışmaya başlar. Artık bir şeyleri düzeltmek için çok geçtir; geri dönemezler, ileri gidemezler ve mevcut koşul ve durumu donduramazlar...

Güç gösterileri kısa vadeden öteye hiçbir işe yaramaz, tam aksine olumsuz enerjiyi besler... İktidar sahipleri ne halka ne de kendilerine güvenemez hale gelir; yanlışı yanlışla düzeltmeye çalışır, bol bol saçmalar ve yalandan medet ummaya çalışır; ne eker ise onu biçeceğini unutur...

Bugün için kuvvetler ayrılığı, kuvvetler birliğine dönüşmüş ve herkes bir kişinin ağzına bakıyor. Döviz kuru, faizler ve enflasyon üzerinde belirleyici olan yabancı sermaye desteği ise giderek azalıyor. Ağırlaşan sorunlar nedeniyle toplumun korku duvarını aşmaya başlamış olması ise etkili ve yetkili kesimler tarafından kabusa dönüşüyor.
Meydanlardaki veya piyasalardaki güç gösterisi hiçbir şeyi düzeltemiyor. Köşeye sıkışanların gelişmeleri sağlıklı bir şekilde analiz etmesi ve en tutarlı tepkileri
verebilmesi giderek imkânsızlaşıyor. İhtiras tramvayının yolcuları korku nöbetinden
kurtulamıyor. Son bir haftada yaşananların arka planı umutlu olmaya izin vermiyor.
Ekonomi cephesinde kötüye gidişi gizlemek adına gaza basılmasını isteyen iktidar sahipleri piyasalara müdahale etmek üzere bazı kurumları görüntüyü iyimserleştirmeye
memur edebilir; döviz kuru ve faizleri bir süre için geriletip, sermaye piyasasının toparladığı görüntüsü ile tepkiselliği dindirmeye çalışabilirler. Fakat dış desteğin
giderek azaldığı ortamda rezervleri kullanarak ve aşırı risk alarak sağlanan bu durum kalıcı olamaz.

Sistemik riskin yeni rekorlara koşmasını engelleyemez; çöküşün kokusunu alanların kayıplarını azaltma paniğine kapılmasını önleyemez. Büyüyen çaresizliği otoriter tavır ve güç gösteriler ile giderme çabası çöküşe giden açmaza koşuştur. Dış destek ve toplumsal desteğin olmadığı durumlarda tersi mümkün değildir. Fiziki altın çöküş sonrası için en güvenli limandır ve alternatifi yoktur...

Tüm yazılarını göster