”Son şans”

Faruk ŞÜYÜN ODAK kitap@dunya.com

ABD'yi 20 yıl önce küresel ısınma konusunda uyaran bilimadamı, durumun daha da kötüleştiğine dikkat çekerek, yeni bir uyarıda bulundu. Amerikan Uzay ve Havacılık Dairesi'nin (NASA) önde gelen bilim adamlarından James Hansen, atmosferde sera etkisi yaratan gazların "tehlikeli seviyeyi" çoktan aştığını belirterek, artık 1988'deki seviyelere geri dönülmesi gerektiğini söyledi.

Ekosistemin çökmesi ve deniz seviyesinin yükselmesi gibi değişimler başlamadan atmosferin insanların yarattığı bu yükü yalnızca 20 yıldan biraz daha fazla taşıyabileceğini belirten Hansen, "Başka çare bulunmazsa kavrulacağız" diye konuştu.

Öte yandan bundan birkaç yıl önce, yaklaşık 2080 yılına kadar Kuzey Kutbu'nda buz kalmayacağını savunan bilimadamları, buzun çok ince katman oluşturması nedeniyle artık daha kolay eridiğini ve böyle gittiği takdirde Kuzey Kutbu denizlerinde 5 ile 10 yıl arasında yazları buz kalmayacağını söylüyorlar.

Bu erime, ısınma oranının artmasını hızlandıracak ve deniz seviyesinin yükselmesi ile birçok kent, hatta ülke sular altında kalacak.

Felaket senaryoları geçiyor belleğimden zifir karanlıkta görme engellilerin sorunlarını bir ân olsun paylaşmak amacıyla akşam yemeğimizin bir kısmını tamamen karartılmış salonda yerken. Onların desteğiyle yerlerimize oturtulduk ve onların servisleriyle yemeğe başladık.

Aydınlanma sektörünün önde gelen firmalarından Osram’ın küresel ısınmaya karşı küçük yaşta duyarlık eğitimlerini kapsayan "Aydınlanma Hareketi," bu kez görme engelli çocuklara yöneldi. Etkinliğin partneri Altı Nokta Körler Derneği. Başkan Fermani Kurtel de aramızda. Gözlerini 10 yaşında kaybetmiş, bu nedenle ışıklı dünyayı da tanıyor. Karanlığın içinden sesini dinliyoruz. Görme engellilerin eğitim sistemindeki yetersizlikler ve toplumdaki önyargılar nedeniyle toplumsal yaşamdan ve iş yaşamından soyutlandıklarını altını çiziyor, yerel yönetimlerden fiziksel çevre düzenlemelerinde engelli yaşamı gözeten yaklaşımlar talep ediyor.

Osram’ın tepe yöneticisi Erol Kırılmaz’da söz sırası. Kendini tanıtmasa, yarım saat kadar önce ilk kez işittiğim sesinden tanır mıydım yine de, diye düşünüyorum. Anlatıyor:

"’Parlak fikirler, aydınlık sınıflardan çıkar,’ sloganıyla yola koyulduğumuz ‘Osram Aydınlanma Hareketi’ kapsamında ilk olarak, Anadolu'da kötü ve sağlıksız ışıklandırmaya sahip 100 köy sınıfını, sağlıklı ve eğitim verimliliğini artıracak şekilde, Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği ile birlikte gerçekleştirilen proje kapsamında fiziksel olarak aydınlattık. Çocuklarımızın gözlerindeki ışığı gördüğümüzde, ne kadar doğru bir karar verdiğimizi bir kez daha anladık. Ardından, 2007 yılında da ‘Osram Aydınlanma Hareketi’ne hız kesmeden devam ettik. 2006 yılında sınıflarını aydınlattığımız çocuklarımızı, bu kez de geleceklerini tehdit eden en önemli sorunlardan biri olan, küresel ısınma sorununa karşı keyifli eğitimlerle bu kez zihnen aydınlattık." diyor yine karanlığın içinden bir ses olarak.

Sonra ışıklar yanıyor, projenin ayrıntıları açıklanıyor. Okulların sağlıklı aydınlatılması ve küresel ısınmaya karşı duyarlılık eğitimlerinin Türkiye genelindeki toplam 14 görme engelli okulunun tamamını kapsadığını öğreniyoruz. Okullardaki çalışmaların çocukların Yalvaç Abi’si (Ural) katılımıyla yapılacağını da...

Yazının girişindeki ürkütücü tabloyu biraz olsun ferahlatmaya yönelik çalışmalar bunlar. Çünkü, günümüzdeki yüksek düzey fosil yakıt kullanımı, ormansızlaşma, elektrik, doğalgaz, su gibi enerji kaynaklarının ve diğer doğal kaynakların gereğinden fazla tüketilmesi gibi nedenlerle karbondioksit, metan gibi gazların atmosferdeki birikiminin çoğalması küresel ısınmanın etkilerini her geçen gün artırıyor. şirketler, bireyler her birimiz bir şeyler yapmak zorundayız. Tabii devletler de... ıyi bir haber, TBMM Dışişleri Komisyonu’nda, Türkiye'nin, 11 Aralık 1997 tarihinde Japonya'nın Kyoto kentinde imzalanan BM ıklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesinin Kyoto Protokolü'ne katılmasını öngören tasarı geçtiğimiz günlerde kabul edildi.

Son söz yine bilimadamının: Kömürle çalışan enerji tesislerinden vazgeçilmesi gerektiğini söyleyen küresel ısınma biliminin babası James Hansen, "Bu son şans" diyor.

Hepimiz farkında olmazsak, bedeli çok ağır olacak...

Tüm yazılarını göster