Şant Manukyan
Western veya savaş temalı filmlerinde duyduğumuz bu replik sanırım Avrupa'da yaşanan krizde de kullanılabilir. Artık Yunanistan'ın "Ben devam edemiyorum siz kendinizi kurtarın" demesi gerekiyor. Gerek CDS'ler gerekse bono getirileri Yunanistan'ın iflas ettiğini zaten ifade ediyor. Dahası artık Yunan hisse endekslerinin kötü haberlere Alman endekslerinden çok daha iyi tepki vermeye başladığını görüyoruz. Yani "bir canım kaldı onu mu alacaksınız" noktasına gelinmiş durumda.Ancak piyasaların fiyatlamadığı daha doğrusu ne olacağını bilmediği için fiyatlayamadığı nokta kontrolsüz bir default. Hatırlarsanız bundan birkaç ay önce Almanya ve Fransa'nın başını çektiği bir planda Yunan tahvillerinin "gönüllülük" esasına bağlı olarak uzun vadeli yeni tahvillerle değiştirilmesi, kupon faizlerinin yenilenmesi gibi önlemler masaya yatırılmıştı. Böyle bir plan dahilinde yaşanacak olan bir temerrüde düşme durumunda hangi bankanın ne oranda zarar edeceği, CDS'lerin tetiklenip tetiklenmeyeceği herkesin bilgisi dahilinde olacağından yaşanacak şok dalgaları çok daha sınırlı kalacaktır. Ancak bugün geldiğimiz noktada Yunanistan nakti tükenmiş, IMF ve AB'yi tatmin edemeyen, yüzde 7'nin üzerinde küçülürken bütçe hedeflerini tutturamayan ve her an iflasını açıklayabilecek bir ülke konumunda. Böyle bir iflasta ise çok daha büyük zararlar yazılması ve CDSlerin de tetiklenmesi kaçınılmaz olacaktır. Bu nedenle Almanya ve Fransanın ilk aşamada kontrollü bir default için detaylı bir plan üzerinde kesin uzlaşmanın gerçekleştiğini açıklamak. Ardından sorunun diğer Avrupa ülkelerine sıçramaması için hangi önlemlerin alındığını netleştirmek zorundalar. ECB ve EFSF'nin kriz süresince rollerinin netleşmesi ve finansal güçlerinin ne olduğunun net bir şekilde piyasaya hatırlatılması gerekiyor. Tasarruf tedbirleri konuşulur ve meclislerden paketler geçilirken büyümenin sağlanmasına yönelik önlemlerin de göz ardı edilmemesi ve hatta tasarruf tedbirleri kesin bir şekilde açıklanırken uygulama tarihlerinin ileriye ertelenmesinin sağlanması gerekiyor. Henüz çok erken de olsa krizden sonra Euro Bölgesi'nin nasıl yeniden düzenleneceğine dair detaylı bir planlama yapılması ve ortak eurobond gibi borcun konsolide edilmesini sağlayacak enstrümanların ciddi bir şekilde tartışıldığının piyasa tarafından bilinmesi gerekiyor. Ancak her durumda az veya çok birilerinin ağlamak zorunda kalacağının kabul edilmesinin de artık vakti geldi.Son olarak 1.35 seviyesi euro için çok pahalı seviyeler.